Çalışanlarla patron arasındaki tatsız ilişkinin yerini aynı hedefe yürüme formülü almalı

- Volkswagen’in Brezilya’daki şirketi, önüne koyduğu hedefleri tüm çalışanların benimsemesini sağlamış. Bizim de 500 milyar dolarlık ihracat hedefinde aynı sahiplenme duygusunu yaratmamız gerekiyor.
Söz çalışanlardan açılınca Mehmet Büyükekşi’nin aynı zamanda Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu Üyesi olduğunu dikkate alarak Prof. Robert Kaplan’a sordum:
- Siz çalışanların şirket hedeflerini sahiplenmesinden söz ediyorsunuz. THY’de iş yavaşlatma eylemi var. Bu tür durumlarda ne yapmak gerekiyor? O çalışanlar nasıl şirketin hedeflerini sahiplenir hale gelecekler?”
- Maalesef ABD dahil dünyanın hemen her ülkesinde patron-çalışan ilişkisi konusunda kötü bir miras kalmış. Patron, “Maaşını ödüyorum, dediğimi yap” tavrıyla işleri yürütmeye alışmış. Ancak, bu tür ilişkide grev, iş yavaşlatma gibi tepkiler de doğal olarak ortaya çıkıyor. Oysa yeni tarz patron ve şirket yömetimlerinin bu bakışı terk etmesi gerekiyor ve terk de ediyorlar.
Volkswagen’in Brezilya’daki şirketinin yaşadıklarına döndü:
- VW’nin Brezilya’daki şirketinde de durum öyleydi. Sık sık işten çıkarmalar gündeme gelebiliyordu. Sonra yönetim değişti, benim de destek verdiğim bir danışmanlık şirketinin rehberliğinde yeni strateji belirlediler. Öncelikle 22 bin kişilik çalışan ordusunu, “Başarıya birlikte yürüyeceğiz” tezine inandırdılar. Sıkıştıkça işten çıkarma yapmak yerine sorunları farklı formüllerle çözme yoluna gittiler.
Bunun bir gecede sağlanamayacağını vurguladı:
- Çalışanlarla ilişkilerin yeniden dizaynı, şirket stratejisini benimsemeleri birden bire olmuyor. Zaman istiyor. Bunun üzerinde çalışmak gerekiyor. Bu sağlandığı takdirde, şirket çalışanı patronuna, üst yönetime muhalif olmaktan vazgeçebiliyor.
Yeniden Brezilya örneğine döndü:
- Volkswagen’in Brezilya’daki şirketinde çalışan 22 bin kişinin tamamı sendikalı. Yani, sendika varken de çalışanların şirket stratejilerini sahiplenmesi sağlanabiliyor.
Ardından THY örneğine vurgu yaptı:
- Mehmet Büyükekşi’nin de THY yönetiminde olduğunu biliyorum. Mehmet Bey, anlattığım stratejiyi iyi biliyor. Umarım THY’deki sorunu bu stratejiyle çözerler.
Büyükekşi, THY’deki iş yavaşlatma kızgındı:
- Tümüyle kanunsuz bir eylem yapıyorlar.
- İşten çıkarmalar varmış galiba...
- Hayır, yok...
- Eyleme katılanların işten atılması söz konusu olur mu?
- Eğer THY’deki çalışma ortamından memnun değillerse giderler...
THY, Türkiye’nin 500 milyar dolarlık ihracat hedefinin önemli oyuncularından biri... Orada gerilen yönetici-çalışan ilişkisini, “El ele ortak hedefe yürüme” modeline dönüştürmek kolay olabilir mi?

500 milyar dolarlık ihracat hedefini taksici de anlatmalı

TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, bir işadamından dinlediği Meksika örneğini anlattı:
- Akadaşım Meksika’da havaalanında taksiye binmiş. Taksi şoförü hemen Meksika’nın 2020 hedeflerini anlatmaya başlamış. Biz de bunu yapabilmeliyiz.
Prof. Robert Kaplan araya girdi:
- 2023’e dönük 500 milyar dolarlık ihracat hedefini belki de pasaport polisinden başlayarak herkesin benimsemesi gerekir.
Büyükekşi sürdürdü:
- Haızrladığımız stratejiyi hükümetimiz seçim döneminden itibaren benimsedi. Şimdi Yüksek Planlama Kurulu’nun (YPK) onayını da bekliyoruz. Ekonomi Bakanımız Zafer Çağlayan, önümüzdeki günlerde onaydan geçebileceği haberini verdi.

Turquality kapsamındakiler kilo başına 2.14 dolara ihracat yapar hale geldi

EKONOMİ Bakanı Zafer Çağlayan, Türkiye’nin ihracat gelirinin kilo başına 1.45 dolar düzeyinde olduğunun altını çizdi:
- Turquality kapsamında olan markalarımızın kilo başına ihracat geliri 2.14 dolar düzeyine çıkıyor. 500 milyar dolarlık ihracatı miktarla değil ancak katma değeri yüksek ürünlerle sağlayabiliriz.
Teşvikleri buna göre dizayn ettiklerini vurguladı:
- Yeni teşvik sistemi Türkiye’nin ithalatını frenlemeyi, katma değeri yüksek ürünlerin üretimine yönelmeyi hedefliyor.
Çağlayan, hükümetim 2023 hedeflerine ulaşılmasına dönük altyapı yatırımları planladığını anımsatt:
- Elektrik üretimine dönük yatırımlar 130 milyar doları, demiryolu yatırımları 110 milyar doları bulacak.