"İstanbul’da Mahmutbey gişelerinin yanı başında Türkiye’nin en büyük alışveriş merkezi olmaya aday proje başlatacağız. Proje 600 milyon doları bulacak."
Torunlar Grubu, biraz da yaşanan ekonomik krizin etkisiyle Mahmutbey’deki dev projede henüz kazma vurma aşamasına gelemedi. Buna karşın, Hollanda merkezli Multi Corporation’a bağlı Multi Turkmall’ın Bayrampaşa’daki 180 bin metrekareyi aşan kapalı alana yayılacak 750 milyon Euro’luk
"Mall of Türkiye" projesi krize rağmen hızla yükseliyor.
Multi Corporation’un da yönetiminde bulunan, Multi Turkmall CEO’su
Levent Eyüboğlu’yla konuşurken,
Aziz Torun’un iddiasını hatırlattım, güldü:
Aziz Abi sürekli ölçek kontrolü yapıyor. Ancak, şu ana kadar başlamış projeler arasında Türkiye’nin en büyüğü, Bayrampaşa’da yapımı süren projemiz. O yüzden adını, "Mall of Türkiye"
koymayı düşündük.
- Başta İstanbul olmak üzere, birçok alışveriş merkezi krizin de etkisiyle kıvranıyor. Kiracılarla sorunlar yaşıyor, kira indirimleri gündeme geliyor. Bu ortamda Türkiye’nin en büyük alışveriş merkezi iş yapabilir mi?
Biz bu projeye aynı zamanda bir "turizm destinasyonu"
olarak bakıyoruz. Burası yurtiçi ve yurtdışından turist de çekebilecek özelliklere sahip olacak. Örneğin, 8 bin metrekarelik kapalı alanı olacak bir akvaryum projemiz var.
- Akvaryuma ne kadar yatırım yapılacak?
20 milyon Euro’luk yatırım olacak. İçinde Avustralya’dan Yeni Zelanda’ya, Güney Afrika’ya kadar dünyanın değişik noktalarından balıklar olacak. Yani, insanlar "akvaryumu görelim"
diye Bayrampaşa’ya gelecek. Turizm şirketleri, tur programına bu akvaryumu da alacak.
- Proje tamamlandığında istihdam kapasitesi ne kadar olacak?
Bayrampaşa’daki projemiz aslında normal ölçülerde 5-6 alışveriş merkezine denk gelecek büyüklükte. 6 bine yakın araç kapasiteli otopark, 300 mağaza yer alacak. Toplam çalışan sayısı 6 bini bulacak.
- 29 Mart yerel seçimleri sırasında birçok belediye başkan adayı, kendi ilçesinde, kentinde işsizliğe çözüm projeleri de ortaya koymaya çalıştı. Bayrampaşa Belediyesi’nin sizden bu konuda bir talebi oldu mu?
Bayrampaşa Belediyesi’yle ortak bir perakende eğitimi başlattık. Eğitim konusunda Soysal Danışmanlık’tan destek aldık. Kısa sürede 1500 kişi başvurdu. Ancak, ille de 6 bin çalışanın tamamının Bayrampaşa’dan olması kuralı konulmadı.
Toplam yatırım bedeli 750 milyon Euro... Bunun 20 milyon Euro’su akvaryuma gidecek...
"Mall of Türkiye" bittiğinde, 6 bin kişiye de iş kapısı açılacak...
Türkiye’nin yüzde 15.5’lik oranla işsizlikte tarihi rekorlar kırdığı bir ortamda 6 bin kişinin iş bulabilmesi, 25-30 bin insanın ekmek yemesi anlamına gelecek...
Altyapı yatırımı 45 milyon Euro’yu bulduMULTI Turkmall’un İstanbul Bayrampaşa’daki 180 bin metrekareyi aşkın alana yayılan
"Mall of Türkiye" projesinin altyapısı için harcama 45 milyon Euro’ya ulaşmış.
Multi Turkmall CEO’su
Levent Eyüboğlu, altyapı yatırımı anlatmak için heyecanla şu örneği verdi:
"Açılan su kanallarının içine vinç, kamyon girebiliyor. Ayrıca, istinat duvarlarına sanatsal bir görünüm kazandırmaya özen gösterdik."
Birçok alışveriş merkezinin kendisi 45 milyon Euro’ya tamamlanmışken, burada sadece altyapıya harcanmış olması, projenin büyüklüğünü daha da iyi anlatıyor...
Haftada en az 6 kez uçağa biniyorMULTI Turkmall CEO’su
Levent Eyüboğlu, sanırım
"uçuş rekoru" kıran şirket yöneticileri arasında ilk sıralarda yer alır.
Levent Eyüboğlu,
"Forum" adını verdikleri alışveriş merkezi zincirlerinin bulunduğu Diyarbakır’dan Trabzon’a, İzmir’den Mersin’e, Denizli’den Aydın’a, yeni projelerinin yükseleceği Elazığ, Kayseri ve Çorum’a, kısacası Türkiye’nin birçok noktasına sürekli uçuyor.
Ayrıca, Multi Corporation’daki görevi nedeniyle de Romanya, Hollanda, Fransa, İngiltere, Almanya, Rusya, Kuzey Afrika ve Çin’e de sıklıkla gidiyor.
Böylelikle
Eyüboğlu, haftada en az 6 kez uçağa biniyor...
Satmak kolay olsun diye 100’den fazla şirket kurdular
MULTI Turkmall’un CEO’su
Levent Eyüboğlu’yla konuşurken, kendisinin de yönetiminde bulunduğu Hollanda merkezli Multi Corporation’ın ilginç bir uygulaması dikkatimi çekti.
Multi Corporation’un, Multi Turkmall üzerinden Türkiye’de bugüne kadar yaptığı yatırımların toplamı 3.5 milyar Euro’ya ulaşmış.
İzmir’den Mersin’e, Aydın’dan Trabzon’a, Diyarbakır’dan Denizli’ye uzanan her alışveriş merkezi için ayrı şirketler kurulmuş. Yatırım, işletme derken Türkiye’de kurdukları şirketlerin sayısı 100’ü aşmış.
Levent Eyüboğlu’na gerekçesini sordum:
Neden bu kadar şirket kurdunuz?
- Projelerimizin herbirinin ayrı şirkete ait olması, en azından hesapların karışmasını önlüyor.
Başka?
- Bu yöntem, elimizdeki projelerin satışında da elimizi rahatlatacak...
Multi Turkmall, dışarıdan bakılınca, Türkiye’de alışveriş merkezleri kuran veya satın alan yabancı sermayeli bir şirket gibi görünür...
Buzdağının görünmeyen yüzü ise Türkiye’de kurulmuş 100’den fazla şirketmiş...
Ciroları yakından izliyor, çözüm formülleri sunuyorMULTI Turkmall CEO’su
Levent Eyüboğlu, alışveriş merkezlerindeki kiracılarının cirolarını yakından izlediklerini belirtiyor:
Biz tüm kiracıların cirolarını günlük izleriz. Bunu sözleşmeye de koyarız.- Neden?
Cirolarda bir düşüş var mı, yok mu görmek isteriz.
- Ciro üzerinden kira anlaşmanız varsa tamam ama yoksa bunun size ne yararı var?
Cironun düşmesinin nedenlerini araştırırız. Eğer alışveriş merkezi yönetiminden kaynaklanan bir sorun varsa onu gideririz. Ayrıca, bizim başka yardımımız olabilir mi, ona bakarız.
Eyüboğlu’yla konuşurken, alışveriş merkezlerindeki kameraların güvenlik dışında bir işlevini daha öğrendim:
"Kameralar sayesinde alışveriş merkezine giren ziyaretçi sayısı daha rahat hesaplanır."Eyüboğlu, bir başka noktaya daha dikkatimi çekti:
"Alışveriş merkezleri, kayıtlı ekonominin önemli noktalarındandır. Biz inşaatlarımızı yapanların çalışanlarının dahi sigortalı, sosyal güvenceye sahip olmasını isteriz."Sayısı artıyor diye zaman zaman eleştirsek de, alışveriş merkezlerinin ekonomideki rolünü yabana atmamak gerekiyor...