159 milyar liralık teşvikin 95 milyarı ithal makineyi mi kapsıyor

- 2002’de makine ihracatımız 1.7 milyar dolardı.

Geçen 16-17 yılda sektörün ihracatının 10 kat arttığını gördü:

- İhracatımız 17 milyar dolara ulaştı. Ülkemiz toplam ihracatının yüzde 10’unu sektörümüz gerçekleştiriyor. ABD’de bu oran yüzde 12’dir.

Sektörün toplam büyüklüğü üzerinde durdu:

- Makine üretimi yapan 17 bin şirket var. Sektörün toplam cirosu 110 milyar lira. İstihdam 250 bin kişi dolayında.

Sonra ABD-Çin arasındaki makine ticaretine uzandı:

- ABD, 400 milyar dolarlık makine ithal ediyor. Bunun 125 milyar dolarlık bölümünü Çin’den alıyor. ABD’nin Çin’den makine alımının bu boyuta ulaşması, Çin’deki ABD yatırımlarından kaynaklanıyor.

Türkiye’deki ABD, Alman şirketlerinin yatırımlarının benzeri etkiyi gösterdiğini irdeledi:

- ABD, Eskişehir’deki TEİ’den GE’nin ortaklığının açtığı kapıyla alım yapıyor. Bosch Rexroth da aynı etki ile başta Almanya olmak üzere Avrupa ve dünyaya ihracat yapıyor.

Bu örneklerden yola çıkarak şu yorumu yaptı:

- Ülkemize gelen uluslararası yatırım, ihracatımızı da önemli ölçüde tetikliyor.

Yanı sıra makine sektörünün de yurtdışına yatırıma gitmesi gerektiğini düşündü:

- Örneğin Rusya, 45 milyar dolarlık makine ithal ediyor. 9 milyar dolarlık da ihracatı var. Yani, 36 milyar dolarlık açık söz konusu. Coşkunöz’ün, Dalgakıran’ın Rusya’da yatırımı var. Başka üreticilerimizin de gitmesi iyi olur.

Yurt dışında yatırımda devletin rolüne dikkat etti:

- Devlet, yurt dışına yatırım yapanları desteklemeli.

Yeni tesis ve fabrika yatırımlarında ithal makine alımlarının çok önde olduğunu şu hesapla ortaya koydu:

- Geçen yıl 159 milyar liralık yatırım teşvik belgesi verilmiş. Bu yatırımlar için alımı söz konusu olan ithal makine bedeli toplam 16.7 milyar doları (95 milyar lira) buluyor. Yani, bir anlamda ithal makine de teşvikten yararlanmış oluyor.

Bu hesap üzerine şüpheci bakış sergiledi:

- Yani, ithal makine korunuyor.

Ağustos sonu itibariyle sektörün ihracatını gözden geçirdi:

- Makine sektörü ihracatı 13.2 milyar dolar düzeyinde. Miktar artışı yüzde 14.5 ama değer artışı yüzde 4.8 düzeyinde.

İhracatta kilo başı değeri analiz etti:

- Sektörümüzün kilo başı ihracat geliri geçen yıl 6.1 dolardı. Şimdi 5.6 dolar civarında.

Pazardaki genel eğilimi analiz etti:

- Makine fiyatla değil, itibarla satılır...

İç pazarda “itibar çıtası” ihalelerdeki ithal saplantısı yüzünden hedeflenen düzeyde olmayan sektör, yabancıda beklediği güveni yakalayabilir mi?

KAMU İHALESİNDE YABANCI YERLİYİ 6-7’YE KATLIYOR

MAKİNE İhracatçıları Birliği (MAİB) Başkanı Kutlu Karavelioğlu, Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden 2015’ten bu yana yapılan ihalelerdeki yerli alım seyrine baktırdı, şu sonuç ortaya çıktı:

2015: Yerli malı lehine fiyat avantajı uygulanacağı belirtilen 8 bin 347 ihale açıldı. Yerlinin kazandığı ihale sayısı 711’de kaldı.

2016: Yerli malı lehine fiyat avantajı uygulanacağı belirtilen 10 bin 651 ihale açıldı. 1179’unu yerli kazanabildi.

2017: Yerli lehine fiyat avantajı uygulanacağı bildirilen 11 bin 836 ihale yapıldı. Yerli, 1420’sini alabildi.

2018: Yerli lehine fiyat avantajı uygulanan 12 bin 333 ihale açıldı. 1676’sını yerli kazanabildi.

2019’un ilk yarısı: Yerli lehine fiyat avantajı bildirilen 5 bin 865 ihale yapıldı. Yerlinin kazandığı ihale sayısı 795’te kaldı.

Karavelioğlu, son birkaç yıl üst üste kamu ihaleleri için, “Yüzde 15 pahalı bile olsa yerlisini alın” genelgeleri yayınlandığını anımsayıp, şu yorumu yaptı:

- Kamu ihalelerinde yerli malı lehine çok önemli bir tercih düzelmesi görülmüyor.

İSTANBUL İKİ ÖNEMLİ ULUSLARARASI ZİRVEYE EV SAHİPLİĞİ YAPIYOR

TASARRUF Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Başkanı Muhiddin Gülal’a dün sabah sordum:

- Sizin de İcra Kurulu Üyesi olduğunuz Uluslararası Mevduat Sigortacıları Birliği’nin 7 Ekim’de başlayan toplantısı sürüyor mu? Yabancı konuklardan “Barış Pınarı Harekatı”ndan tedirgin olan var mı?

Gülal yanıtladı:

- 85 ülkeden 250’ye yakın katılımcı var. Hepsi toplantının bitimine kadar burada. Toplantı 11 Ekim’de bitiyor.

Ardından Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Kamar’ı aradım:

- “8. ASEAN Değerli Taş ve Mücevher Birlikleri Konferansı”na ev sahipliği yapıyorsunuz. 9 Ekim’de başlayan konferans nasıl gidiyor?

Kamar, şu yanıtı verdi:

- Konferansa 35 ülkeden katılımcı var. Ayrıca fuarımız da başladı. Fuara 400 dolayında yabancı ziyaretçi geldi. “Barış Pınarı Harekatı” nedeniyle tedirginlik yaşayan yok.

Sonra ekledi:

- Mehmetciğimizin teröre karşı sınırlarımızı aşan mücadelesinden zaferle çıkması için dua ediyoruz. Beraberinde ekonomimizi güçlü kılmak için de işimizi yapıyoruz.