140 milyon Euro’luk anahtar teslim fabrikada ‘tesellüm’ tartışması çıktı

- Fabrikanın 140 milyon Euro’luk bölümünü anahtar teslim sizin yapmanızı istiyorum. Sözleşmenin dili Almanca olsun. Ayrıca, aramızda pürüz çıktığında gidilecek mahkemeyi Almanya’dan, sizin bulunduğunuz eyaletten seçelim.

Tyssen Krupp yöneticileri iki konuda da seçimi şöyle yaptı:

- Sözleşmenin dili İngilizce olacak. Aramızda pürüz çıkarsa, İsviçre’deki tahkim merkezi yetkili kılınacak.

İmzalar atıldı, 3 Mart 2013’teki temel atma töreninden sonra Tyssen Krupp’un Bandırma’daki fabrikayı anahtar teslim tamamlama takvimi işlemeye başladı. Fabrikanın tamamlanması için 2015 yılı ortaları planlandı. Derken 2016 Ocak-Şubat aylarında test aşamasına varıldı.

Kemal Gençer, testlerde dikkatini çeken eksikleri Tyssen Krupp’a sıraladı:

- Günlük üretimin 2000 ton olması gerekiyor. 1600-1700 tonu geçmiyor. Buradan çıkan gübrede topaklanma oluyor. Ayrıca, emisyon değerleri de taahhüt edilenin üzerinde.

O günlerden itibaren Bagfaş’la Tyssen Krupp arasında “tesellüm tartışması” çıktı. Gençer, kendi cephesinden konuyu şöyle ortaya koydu:

- Bugüne kadar 130 milyon Euro’nuzu ödedik. Eksikleri tamamlayın, “tesellüm” tutanağını imzalayıp, fabrikayı teslim alayım, kalan 10 milyon Euro’nuzu ödeyeyim.

Tyssen Krupp’un Bagfaş’a anahtar teslimi fabrika kurmakla ilgili yöneticileri şu yanıtı verdi:

- Biz fabrikayı tamamladık. Teslim alın, kalan 10 milyon Euro’yu ödeyin.

Gençer, “tesellüm tutanağı”nı imzalamayınca Tyssen Krupp, İsviçre’deki tahkim merkezinin yolunu tuttu. 27 Ağustos 2018’de tahkim kararı çıktı:

- Bagfaş, Tyssen Krupp’a 23 milyon Euro ödeyecek.

Gençer, bu karara şaşırdı:

- Tyssen Krupp’a kalan borcum 10 milyon Euro. 23 milyon Euro da nereden çıktı?

Gençer, Bagfaş Yönetim Kurulu Üyesi Erdal Dumanlı ile birlikte gazeteye ziyarete geldiğinde 1 Mart 2013’te söz konusu yatırımla ilgili yazdığım yazıyı anımsattı:

- O yazı öncesi konuştuğumuzda toplam yatırım bedelinin 165 milyon Euro olduğunu söylemiştim. Bu yatırımla birlikte 450 bin metrekarelik alanda hem fosfat, hem nitrat grubu gübre üretimi gerçekleşmiş olacak.

Yatırımın finansman modelini de yeniden anlattı:

- Alman Commerzbank AG’nin önderliğinde AKA Ausfuhrkredit-Gesellschaft AmbH-Frankfurt’tan 3 yılı ana para ödemesiz, 13 yıl vadeli 132 milyon Euro kredi kullandık. Hermes garantili bu kredi için ipotek, teminat veya Türk bankalarından garanti mektubu vermedik. Sadece ben imza attım.

Fabrikanın yapımının 140 milyon 750 bin Euro’luk bölümünün Tyssen Krupp-Uhde’nin anahtar teslimi üstlendiğinin altını çizdi:

- Yardımcı ve bağlantı ünitelerini 24 milyon 250 bin Euro’luk yatırımla biz kurduk.

Gençer’e tahkimden çıkan karar sonrası ne olacağını sordum, yanıtladı:

- Tahkim kararının ülkemizde bir mahkemede onaylanması gerekiyor. Tyssen Krupp henüz bu konuda adım atmadı.

Mahkeme, Bagfaş’ın 10 milyon Euro yerine 23 milyon Euro ödemesine onay verir mi?

KÂHTA BADEM FABRİKASI BİZİM

HÜRRİYET Gazetesi’nin Denizbank’la ortaklaşa düzenlediği Diyarbakır’daki “Tarım Zirvesi”nde konuklardan Mehmet Sena Yıldırım söz alınca, bankanın Güneydoğu Anadolu Bölge Müdürü Pervin Dinçer Altunhan işaret etti:

- Mehmet Sena Yıldırım’ın başında bulunduğu Kâhta Badem Birliği önderliğinde üretimde ulaşılan nokta tam bir başarı öyküsü.

Altunhan, konuya dikkatimi çekince eksik bilgilenme olmaması için konuşmasından aldığım notlarla yetinmedim, Yıldırım’dan yazılı bilgi istedim. Ancak, Yıldırım’ın iyi niyetle hazırladığı notlarda eksikler olduğunu Kâhta’dan (Adıyaman) Feyzettin Dursun’dan gelen mesajla anladım:

- Adıyaman’da bademi tanıtmak için asıl emeği ben verdim. Beni unutmuşsunuz.

Havalimanında memur olduğunu belirtip, ekledi:

- 2007’den beri bölgemizde bademle ilgili tanıtım çalışmaları yapıyorum. Yol kenarı levhaları, takvimler, kitapçıklar, binlerce yazı yazdırıp dağıttım.

Ardından Tarım Kredi Birlik A.Ş. Genel Müdürü Hasan Hüseyin Demiröz’den mesaj geldi:

- Tarım Kredi Birlik A.Ş., Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri’nin iştirakleri arasındadır. Şirketimizin Kâhta Badem Fabrikası dahil, 8 fabrikası vardır.

Demiröz, Tarım Kredi Kooperatifleri’nin 1 milyon 100 bin üyesi olduğunun altını çizdi:

- Kâhta Badem-Fıstık tesisi, bölgedeki badem üreticisine destek için kurulmuştur.