11 milyar dolarlık proje var, Bosna sizi çağırıyor

- Burası BİGMEV’in, yani Bosna Hersek ile İlişkileri Geliştirme Merkezi’nin ofisi.
O gün Muzaffer Çilek’le buluşma nedenimiz BİGMEV’i konuşmaktı:
- BİGMEV’i, Bosna-Hersek’le Türkiye arasındaki ilişkilerde yeni ufuklar açacak bir sistem olarak kurduk.
Çilek’le konuşmaya başladığımızda 2006 yılı ağustos ayında dönemin Şişecam Genel Müdürü Doğan Arıkan ve Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Kırman’la birlikte gittiğimiz seyahati anımsadım:
- Şişecam, Bosna’da bir soda tesisi almıştı. Sanırım orada en büyük yatırımcı konumunda.
- Türk şirketlerinin Bosna-Hersek’teki yatırımları 250 milyon doları buluyor. Türk Hava Yolları (THY), ülkenin havayolu şirketinin yüzde 50’sine sahip. Şişecam orada büyük yatırımcı. Nobel İlaç var. Ayrıca Ziraat Bankası’nın da şubesi faaliyet gösteriyor.
Ardından Bosna-Hersek’e uzanmış Türk markalarını sıraladı:
- Koton, Çilek Mobilya, Beko ve Vestel.
Sonra Bosna-Hersek’e ihracat ve ithalata değindi:
- İhracatımız 225 milyon dolar dolayında. İthalatımız 75 milyon dolar... Yani epey artıdayız.
Bu rakamları yeterli görmediklerini vurguladı:
- BİGMEV’i Bosna-Hersek ile Türkiye arasındaki ilişkileri daha fazla geliştirmek üzere kurduk. Bosna-Hersek, Avrupa Birliği’nin (AB) tam ortasında bir ülke. Yatırım ve ticaret planları yapılırken Bosna-Hersek’teki fırsatların göz önünde bulundurulmasını istiyoruz.
Ülkenin önündeki yatırım planlarının altını çizdi:
- 11 milyar dolarlık açıklanmış projeleri var. Türk şirketleri bu projelerde önemli roller alabilirler.
BİGMEV’in soyunduğu rolü aktardı:
- Dönemsel olarak toplanacak projelerden bir havuz oluşturmak istiyoruz. Bütün fikirlere açığız ve çok önem veriyoruz. Projelerin gerçekleşmesi için BİGMEV tarafları biraraya getirecek.
- Siz bir anlamda Bosna-Hersek’in Yatırım Ajansı rolüne soyunmuş gibisiniz...
- BİGMEV, yatırımcıları buluşturacak “ara yüz” konumunda. Hedefimiz Türkiye’deki yatırımcıların, işadamlarının Bosna-Hersek’i gözden kaçırmaması, daha çok odaklanması.
- Verdiğiniz “ara yüz” hizmetinden ücret alacak mısınız?
- BİGMEV’de çarkın dönmesi için küçük masraf ve hizmet bedeli almamız söz konusu.
Muzaffer Çilek’in verdiği dosyada yer alan kitapçığa baktım, Kadir Taçyıldız’dan Ahmet Kemal Baysak’a, Fatih Uslu’dan Hasan Canpolat’a kadar birçok ismi gördüm.
Hepsinin hedefi, Bosna-Hersek’in daha güzel günlere doğru yürümesine katkıda bulunmaktı... Bu yolda Türk işadamlarının daha fazla rol almasını sağlamaktı...
Avrupa’nın “tam ortası”nda iş yapmak, yatırıma yönelmek isteyenlerin Bosna-Hersek’i de incelemesinde yarar var...

İki tarafa da yarasın, kimse kayba uğramasın

BİGMEV Başkanı Muzaffer Çilek, Türk işadamlarını Bosna-Hersek’le iş yapmaya, yatırıma çağırırken bir noktanın altını çizdi:
- Bizim hedefimiz iki tarafın da kazanması. Hem Bosna-Hersek, hem de Türk işadamı arkadaşlarımız kazansın. Kimsenin
para kaybetmesini istemeyiz. Eğer Bosna-Hersek’te yatırımcılar para kaybederse, o zaman ülkenin itibarı da sarsılır.

İnegöl’de üretiyor, İran’da 70 mağaza hedefliyor

MUZAFFER Çilek’le buluşmuşken Çilek Mobilya’yı da konuştuk. Çilek Mobilya’nın Türkiye ve dünyadaki 450 dolayındaki mağazalarının 18’inin İran’da olduğunu vurguladı:
- Hedefimiz İran’da 70 mağazaya çıkmak.
- Üretiminizin tamamı Bursa İnegöl’de mi?
- Evet, tek merkezde üretim yapıyoruz.
- Kaç ülkede mağazalarınız var?
- 36 ülkede varız...
- Cironuz ne kadar?
- 200 milyon TL ciromuz var. 90 milyon lirası dışarıdaki mağazalarımızdan geliyor.

Ayda bir haftamı artık Bosna’da geçiriyorum

MUZAFFER Çilek’in Bosna-Hersek’e olan ilgisi, hem anne, hem de baba tarafından bu ülkeyle doğrudan bağının bulunmasından kaynaklanıyor. Çilek’e sordum:
- Türk işadamlarını Bosna-Hersek’e yönlendirmeye çalışırken siz neler yapıyorsunuz? Sizin yatırım yapmanız söz konusu mu?
- Çilek Mobilya’nın orada bir şirketi var. Son dönemlere kadar ayda bir haftam Japonya’da geçerdi. Şimdi Bosna-Hersek’te geçiriyorum.
Mobilya dışında da yatırım düşündüğüne değindi:
- Bosna-Hersek’te cazip yatırım alanlarından biri de enerji. Biz de Çilek Mobilya olarak enerji yatırımıyla ilgileniyoruz.

Ab-ı Hayat Su Kültürü’nde Ermenice, ‘Alâ Kayışdağı  Suyu’ yazısı yer alıyor

EKONOMİ Bakanı Zafer Çağlayan’ın Basın Danışmanı Mehmet Sarı aradı:
- Adell Armetür ve Vana A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanı Recep Ali Topçu’nun fabrikasındaki “Ab-ı Hayat Su Kültürü Koleksiyonu”nu gördüm. Oradaki bir sebil dikkatimi çekti.
- Sebilin özelliği neydi?
- 1868 tarihini taşıyan mermer sebilin üzerinde Ermenice, Osmanlıca ve Rumca, “Alâ Kayışdağı Suyu” yazıyordu.
Bunun üzerine Recep Ali Topçu’dan bilgi ve sebilin fotoğrafını istedim. İkitelli Organize’deki üretim merkezindeki koleksiyonunu şöyle anlattı:
- 30 yıldır damlaya damlaya 2 bine yakın etnografik eserden oluşan koleksiyonu oluşturdum. Hedefimiz tarihi yarımadada ülkemizin ilk “Su Kültürü ve Hamam” müzesini açmak.
Sonra da sebille ilgili şu bilgiyi ekledi:
- 19. yüzyıl Osmanlı döneminde İstanbul caddeleri ve köşe başlarında sucu dükkanları olurdu. Bardakla memba suları satılırdı. Kayışdağı suyu da o zaman meşhur memba sularındandı.
Recep Ali Topçu, bu bilgiyle 1868 yapımı sebildeki Ermenice, Osmanlıca ve Rumca yazının nedenine dikkat çekiyordu:
- Alâ Kayışdağı Suyu...