1 tondan 8 gram altın çıkıyor

2 bin 200-2 bin 300 metreden çıkan cevherin 1 tonundan 8 gram altın, 180 gram da gümüş elde ediliyor.

KURMEL Şirketler Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanı Necati Kurmel, Kayseri Develi’deki Saray Çiftliği’nden çıkıp Niğde Ulukışla’nın Madenköy’üne
doğru yaklaşırken Gümüştaş Madencilik’in öyküsüne daldı:
- Gümüştaş Madencilik’i 2005’te kurduk. Önce Gümüşhane’deki Mağara Sahası’nda arama çalışmalarımıza başladık. 2007’de Bolkar’daki maden sahasını satın aldık. Her iki bölgedeki işletmelerimizi 2011’de faaliyete geçirdik.
Hürriyet Ekonomi Müdürü Sefer Levent’le birlikte Kurmel’den madencilik alanındaki atılımlarını dinlerken Kurmel Şirketler Topluluğu Genel Koordinatörü Atilla Alptekin ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maden Fakültesi Cevher Hazırlama Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Neşet Acarkan da bize eşlik etti.
Necati Kurmel, Madenköy’ün kirazının çok ünlü olduğunu belirtti:
- Bolkar’dan çıkardığımız cevherden altın ve gümüş elde etme işlemini hemen madenin yanında yapmak istedik. Köylüler, “İşletmeyi buraya kurarsanız kiraz biter. İşletmeyi buraya kuramazsınız” diye eyleme başladı.
Bunun üzerine maden ocağının 20 kilometre uzağında 150 dönümlük bir yer aldıklarını vurguladı:
- Köylüler yine karşı çıktılar. İşletmeyi oraya kurmamıza da razı gelmediler.
Gümüştaş tesislerinden içeri girerken Madenköy sakinlerine teşekkür gönderdi:
- Biz işletme için uygun yer ararken Tepeköy’den, “Gelin, işletmeyi buraya kurun” daveti geldi. Hemen 1000 dönüm yer aldık ve tesisi kurduk. 15 ay önce de faaliyete geçti. Allah eylem yapan köylülerden razı olsun. Madenin bulunduğu yerde tesisi kursak bu kadar rahat edemezdik.
Tesis sınırları içindeki fidanları gösterdi:
- Tesisi kurarken ilk aşamada 50 bin fidan diktik. Çoğu da meyve fidanı. Sayıları daha da artacak.
- Burası ile cevheri çıkardığını Bolkar arasında mesafe ne kadar?
- 45 kilometreyi buluyor.
Gümüştaş Teknik Koordinatörü Erdal Güldoğan ve Maden Aramalar Koordinatörü Cemil Alp’le tesis turuna çıktık:
- Bolkar’da 2 bin 200-2 bin 300 metreden çıkardığımız cevheri burada işliyoruz. 1 ton cevherden 8 gram altın, 180 gram da gümüş elde ediyoruz.
Güldoğan ve Alp, cevheri işlemenin ilk aşamasında ton başına 50 kilo kireç kullandıklarını kaydetti:
- Altın ve gümüşü elde etmek için ne kadar siyanür kullanıyorsunuz?
- Ton başına 1.5 kilo kadar. Ancak, siyanür altın ve gümüşün ortaya çıkarılması için kullanıldıktan sonra azot ve karbona dönüştürüyoruz.
Bu bilgiyi aktarırken atık su havuzunu gösterdiler:
- Bu havuz, geçirmezlik özelliği olan maddelerin yer aldığı 6-7 katmandan oluşuyor. Buradan toprağa asla sızıntı olmuyor. Zaten suyu arıtıp tekrar kullanıyoruz. Geriye çamuru kalıyor.
Derken işletmenin kasa bölümüne girdik:
- Cevherden elde ettiğimiz altın-gümüş karışımı 20-25 kiloluk külçeler haline getiriliyor. Sonra bunları İstanbul Altın Rafinerisi’ne gönderiyoruz. Son ayrıştırma işlemi de orada yapılıyor.
- Altın-gümüş madeni işine ne kadar yatırım yaptınız?
Necati Kurmel yanıtladı:
- Bolkar’daki maden ve Tepeköy’deki işletmeye bugüne kadar 43.3 milyon dolar yatırım yaptık. Gümüşhane’deki tesise yatırım da 33 milyon doları buldu.
Erdal Güldoğan araya girdi:
- Gümüşhane’de altın yok. Oradan kurşun, çinko ve bakır elde ediyoruz.
- Cironuz ne kadar?
Necati Kurmel, bu soruya şu yanıtı verdi:
- İşletmeyi ilk devreye aldığımızda altının onsu 1700 dolardı. Şimdi 1200 dolar. Pek para kazandığımız yok.
Atilla Alptekin, noktayı şöyle koydu:
- Yatırım bedelini bir kenara koyarsak, yani amortismanı hesaba katmazsak para kazandığımızı söyleyebiliriz.
Necati Kurmel, 1960’lı yıllarda Adana Aladağ’daki kromla girdiği madencilikte yelpazesine ortağıyla birlikte altın, gümüş, kurşun ve çinkoyu da eklemiş bulunuyor.

83’lük delikanlı olarak maden ocaklarının altını üstüne getiriyor, verimliliği artırmanın yollarını arıyor.

Sıra 3 bin metreye geldi

GÜMÜŞTAŞ Teknik Koordinatörü Erdal Güldoğan, Maden Aramalar Koordinatörü Cemil Alp, Maden İşletme Müdürü Levent Çil, Tesis İşletme Müdürü Selami Bodur ve Kurmel Şirketler Topluluğu Genel Koordinatörü Atilla Alptekin’le Bolkar’da 2 bin 200-2 bin 300 metredeki maden ocağına girmek üzere yol alırken İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Neşet Acarkan, doktora günlerini anımsadı:
- Doktora tezimi Bolkar’daki maden varlıkları üzerine hazırlamıştım. Burada madencilik Romalılar’a dönemine kadar uzanıyor. Aslında Hititler döneminde de burada maden olduğunun farkedildiği anlaşılıyor.
- O zaman da altın mı çıkarmışlar?
- Sanmıyorum. Onlar daha çok kurşuna odaklanmışlar.
Erdal Güldoğan ve Cemil Alp, Bolkar’da altın ve gümüşü ararken Romalılar’ın izini sürdüklerini belirtti:
- Burada 1910’lu yıllarda da madene dönük çalışmalar yapılmış. Sonra Cumhuriyet’in ilk döneminde Atatürk’ün talimatı ile Maden Tetkik Arama, buradaki madeni Alman uzmanlarla işletmeye almış. Belirli bir süre sonra çalışmalar durmuş. Biz bir anlamda Romalılar’ın izinden yürüyerek burada madenciliği yeniden canlandırdık.
Güldoğan ve Alp, tam maden ocağından içeri girerken biraz daha yukarıyı işaret etti:
- Burada 600 bin ton cevher var. Şimdi 2 bin 600-3 bin metrede yeni rezerv bulduk. Şimdilik 180 bin ton cevher var gibi görünüyor. 500 bin tona çıkabileceğini düşünüyoruz. Oradaki cevherin içinde ton başına 13-15 gram altın, 400-500 gram gümüş olduğunu saptadık.
- Ton başına 1-2 gram altına bile çalışan maden ocakları var değil mi?
- Evet. Onlarla karşılaştırıldığında bizim yeni ocak ton başına 13-15 gram altınla çok iyi düzeyde bulunuyor.

392 kişi çalışıyor

GÜMÜŞTAŞ Maden İşletme Müdürü Levent Çil, Bolkar’daki madenden içeri araçla girerken, dağın içinde açtıkları yolları işaret etti:
- 7-8 kilometre kadar böyle yol var. Araçlarla içerde dolaşa-biliyoruz. Zaten cevher çıkarma işlemi de buraya uygun iş makineleriyle yapılıyor.
- Beden gücüyle kazma işlemi var mı?
- Hayır, hiç yok. Personelimiz araçları kullanıyor.
- Kaç vardiya çalışıyorsunuz?
- 3 vardiya, yani 24 saat çalışma var burada.
Sadece çok şiddetli kış şartlarında çalışmamız duruyor.
- Kaç personeliniz var?
Erdal Güldoğan yanıtladı:
- Gümüş-hane’deki tesisimiz
dahil Gümüştaş’ta toplam 392 kişi çalışıyor.