Çiplere kıran girdi

Gezegenimizin kaynakları hızla tükenirken bu kez hiç hesapta olmayan yeni bir kıtlık türüyle karşı karşıyayız: Çip krizi. Dünya çapında mikroçip talebinin artmasıyla bu yılın başlarında ortaya çıkan durum öncelikle otomotiv sektörünü etkilemişti. Yakın zamanda bir açıklama yapan Apple CEO’su Tim Cook’a göre şimdi de sıra akıllı telefon pazarına geliyor. Bir yanda COVID-19 aşılarıyla insanlığın ‘çipleneceği’ komplo teorileri üretilirken diğer yanda küresel ölçekte çip krizi yaşanması haliyle ironik bir durum. Şimdi, dünyanın ilk teknolojik kıtlığının ilerleme aşamalarını ve son tüketiciyi nasıl etkileyeceğini inceleyelim...

OTOMOBİLİN İHTİYACI DAHA ÇOK

Öncelikli etken pandemi... Kapanmalar dolayısıyla sosyalleşme ve eğlence aracı olarak teknoloji tek seçeneğe dönüşünce mobil cihazlar, TV’ler ve oyun konsollarına talepte patlama oldu. O sırada çip üreten fabrikaların salgın dolayısıyla kapanması üretimde kısıtlama sorununu doğurdu. Çipler yalnızca dijital cihazlarda değil, başta otomotiv ve ev aletleri olmak üzere pek çok endüstride kullanılıyor. Sürecin en başında seyahat kısıtlamaları nedeniyle 2021’de satışların düşeceğini hesaplayan otomotiv sektörü mikroçip siparişlerini azaltma kararı almıştı. Otomobil üreticileri ‘tam zamanında üretim’ metodolojisini kullandığı için çipleri yalnızca üretim sırasında tedarik ediyor. Teknoloji firmalarıysa kıyasıya rekabeti kontrol edebilmek için çipleri ve diğer parçaları stokluyor. Otomotiv sektörünün talebi düşünce Çinli çip üreticileri ağırlığı kıymetli müşterileri olan dijital teknoloji markalarına vermeye başladı.

Otomobiller, mobil cihazlara nazaran daha eski tip ve büyükçe çipleri kullanıyor. Ancak gelişmiş otomobillerde fren mekanizmalarından navigasyon sistemlerine kadar pek çok bileşende çipler kullanılıyor. Dolayısıyla bir otomobil, bir cep telefonundan çok daha fazla çipe ihtiyaç duyuyor. Gelgelelim kapanmaların beklenenden hızlı kalkması, otomobillere talebi yeniden arttırdı. Mobil çiplere ağırlık veren çip üreticileriyse otomotiv sektörünün talebini karşılayamaz hale geldi. Zamanla işler tersine döndü. Yeniden otomotiv sektörü için basit çipler üretmeye yönelen Çinli fabrikalar bu kez mobil pazara arzda zorlanmaya başladılar. Dijital cihazların ana işlemcileriyle (CPU) ilgili bir üretim sorunu yok ancak mobil cihazlar ekran kartı, ses dekoderi gibi ünitelerinde bu basit yapılı yardımcı çipleri kullanıyorlar. Onlar olmadan da akıllı telefonlar, tabletler ve konsollar işlevsiz hale geliyor.

IPHONE FİYATI YÜKSELEBİLİR

Tim Cook, iki hafta önce yaptığı açıklamada çipler ve diğer parçalardaki üretim sıkıntısının iPhone ve iPad satışlarını etkileyebileceğinden söz etti. Diğer mobil üreticilerin de sorundan etkilendiğini düşünen Cook, üçüncü çeyrekte üretimin azalıp fiyatların yükselebileceğini söyledi. iPhone’un en yüksek modeli 12 Max serisi gelişmiş çipleri nedeniyle durumdan fazla etkilenmezken kısıtlamalar daha çok XS gibi düşük modellere yansıyacak.

Çip krizinde rol oynayan bir etkenin de ABD-Çin arasındaki ekonomik savaş olduğu düşünülüyor. Çin’in çip üretimini kontrol ederek ABD ekonomisinin gücünü etkilemeye çalıştığı, teorilerden biri...

KISA KISA

NOKIA ‘SAĞLAM’ DÖNÜYOR

Mobil teknolojiyi yaygın kullanmaya başlayan ilk neslin gözdesi şüphesiz Nokia telefonlarıydı. Nokia, 2000’lerde domine ettiği mobil pazarı 10 yılın sonunda Apple ve Samsung’a kaptırmıştı. Microsoft tarafından satın alınan Nokia, pazarda yer edinemeyen Windows Mobile ile özdeşleşince orijinalliğini yitirmiş ve piyasadan silinme noktasına gelmişti.

2016’da Nokia’nın marka kullanım hakları ve patentleri Finlandiyalı eski Nokia yöneticilerinin kurduğu HMD Global tarafından geri alındı. HMD Global, ağustos sonunda Nokia markalı yeni akıllı telefon ve tablet serilerini piyasaya sürmeye hazırlanıyor. XR20 modeliyle öne çıkacak Nokia’ların ortak özelliği ‘askeri düzeyde’ sağlam gövdeli olmaları.

Dayanıklı ürünleriyle haklı bir ün kazanan Nokia markası rakiplerinden ‘uzun ömürlülük’le ayrışmayı hedefliyor. Nokia telefonlar 1 saate kadar suyun altında durabiliyor ve sert darbelerde kolay hasar almıyor. Tanıtım fotoğraflarında modern stili dikkat çeken cihazların klasik tasarım dokusunu koruduğu görünüyor.

Dayanıklı ürünleriyle ün kazanan Nokia’nın 8.3 5G modeli... Marka şimdi de rakiplerinden ‘uzun ömürlülük’le ayrışmayı hedefliyor.

HACKER’LAR 600 MİLYON DOLARIN YARISINI İADE ETTİ

Geçen hafta kripto para ağı Poly Network’ün sistemine sızarak 600 milyon doları hesaplarına geçiren hacker’lar şaşırtıcı bir hamleyle çaldıkları paranın bir kısmını iade ettiler. DeFi olarak bilinen ‘merkezsiz finans’ tarihindeki en büyük vurgunun seyri, Poly Network’ün salı günü attığı bir tweet’le değişti. Doğrudan hacker’lara hitap eden mesajda meblağın büyüklüğü sebebiyle eylemin tüm devletler tarafından majör bir ekonomik suç olarak değerlendirileceği ve peşine düşüleceği vurgulanıyor. Herhangi bir aktarım yapmanın akıllıca olmayacağı ifade edilirken çalınan paranın kripto topluluğu üyelerine, yani sıradan insanlara ait olduğu da hatırlatılıyor. Poly Network’ün çağrısından bir gün sonra hacker’lar çeşitli hesaplara aktarım yaparak 258 milyon doları iade ettiler. Olay, yetkililer tarafından ‘Sağduyulu düşünen hacker’ların en güvenli eylem olarak parayı iade etmeyi seçtiği’ şeklinde yorumlandı. Blockchain sistemlerinin şeffaflığı ve aktarımların giderek daha ayrıntılı analiz edilebilmesi, çalınan paraların aklanmasını ve nakde dönüştürülmesini zorlaştırıyor.