‘Bitcoin’ciler’ borsayı değil, sosyal medyayı izliyor

Mecidiyeköy’ün vaktiyle dutluk olduğu, Etiler’e kurt indiği hikâyeleriyle büyüdük. Kadıköy’de Moda burnu rüzgârlı olduğundan ‘burada oturulmaz’ diyip arazisini yok pahasına satan bir büyükbabanın hikâyesini hatırlarım... Püfür püfür esen bankta yanımda oturan torunu, arkamızdaki milyonluk dairelere bakıp hayıflanıyordu. Yüz yıl önce yaşamış dede, Kadıköy’ün dünyanın en havalı semtleri arasına gireceğini nereden bilsin? Torunun vaziyeti yine iyi sayılır... Asıl iki hafta önce Bitcoin’i olup da satanlar ne yapsın? Emlak piyasasında onlarca yılda görülen değer artışını kripto paralar artık birkaç haftada kaydediyor...   

Malumunuz teknoloji köşesindeyiz; yatırım uzmanlığımız bulunmuyor. Şayet olsaydı, ilk çıktığı günlerde kenara 300-500 Bitcoin koyar, bugün de yazılarımı Seyşeller’deki malikânemden yazardım. Yazıdaki bilgilerden heyecanlanıp varınızı yoğunuzu Bitcoin’e yatırmayın, yatırırsanız da kendi bileceğiniz iştir diyerek bu ayrıntıları paylaşıyorum.

Bitcoin’in yeniden gündem olmasının sebebi bileceğiniz üzere Elon Musk’ın dev yatırımı... Toprak altından uzaya kadar her taşın altından çıkan Musk, bu kez de iki tweet’iyle Bitcoin’i ihya etti. Pazartesi günü 1.5 milyar dolar değerinde Bitcoin’i elektrikli araç şirketi Tesla’nın aktif varlıklarına kattığını açıklamasıyla değeri yüzde 20-25 oranında yükseldi ve 1 Bitcoin 48.000 dolar seviyelerinde işlem gördü (ocak ayında 30.000 dolar civarındaydı). Elon Musk, yakında Tesla otomobillerini Bitcoin’le satacaklarını ve likidite amacıyla yatırım gerçekleştirdiğini açıkladı.

Dolandırıcılıkla suçlandı

Twitter’ı spekülasyon aracı olarak iyi kullanan Musk, kısa süre önce profil bilgilerine #Bitcoin hashtag’i ekleyerek dijital paranın yüzde 10 değerlenmesini sağlamıştı. Alternatif bir kripto para olan Dogecoin’i de ayrıca destekleyen Musk, para piyasalarını denetleyen kurumların yakın takibine girdi. Geçmişte borsayı etkileyen tweet’leri sebebiyle ABD Sermaye Piyasası Kurulu’nun dolandırıcılıkla itham ettiği Musk, Bitcoin konusunda hassas davranmak zorunda. Tesla kasasında yüklü miktarda Bitcoin bulunduğu için piyasalarda hareket yaratacak her tür açıklamasının manipülasyon sayılabileceği belirtiliyor.

Otomotivde ilk olsa da aktif varlıklarını dijital paraya çeviren ilk şirket Tesla değil. MicroStrategy adlı ABD’li bir yazılım şirketinin ağustos ayında aldığı 250 milyon dolarlık Bitcoin 3.1 milyar dolara ulaşmış durumda. İşin ilginci, Elon Musk’a yatırım fikrini veren kişi, MicroStrategy CEO’su Michael Saylor. İkilinin tweet diyaloğu, bugün piyasayı katlayan yatırımın başlangıcı sayılıyor. 20 Aralık 2020’de Saylor, “Hissedarlarına 100 milyar dolarlık iyilik yapmak istiyorsan $TSLA bilançosunu USD’den #BTC’ye çevir” diyor. Musk “Bu kadar büyük işlem yapmak mümkün mü?” diye sorunca Saylor “Evet. Ben 1.3 milyarlık alım yaptım, istersen oyun kitabımı paylaşmaktan memnun olurum” diyor. Saylor’ın planı elbette sır değil. Musk büyük bir yatırım yaptığında kendi Bitcoin’lerinin değerleneceği aşikâr. Neticede de öyle oluyor...

Musk’ın açıklamasının ertesinde Saylor ‘tüm dünya adına’ memnuniyetini dile getiren bir tweet atıyor... Birkaç tweet’le milyarlarca doların yer değiştirmesi inanılmaz değil mi? Şimdi gerçekten Bitcoin hasadıyla varlıklarını katlayanlara bakıp ‘buralar eskiden dutluktu’ diyebiliriz... 

Yatırımdan önce her olasılığı düşünmeli

Hasat demişken, Bitcoin üretiminin çevreye etkisi Tesla’nın hikâyesine ikircikli bir boyut katıyor. Bitcoin sunucuları süper güçlü işlemcilerle çalıştığı için çok fazla elektrik tüketiyor. Dünyada yıllık elektrik tüketiminin yaklaşık yüzde 0.4’ü Bitcoin madenciliğine gidiyor. Cambridge Üniversitesi’nin incelemesine göre Arjantin’in yıllık tüketiminden fazlasını Bitcoin ağı harcıyor...

Düne kadar enerji tasarrufuyla prim yapan Tesla, bugün hayli elektrik müsrifi bir sistemi desteklemiş oluyor. Üstelik Bitcoin’in değeri yükseldikçe elektrik tüketiminin de artacağı biliniyor.   

Elektrik enerjisi dijital paralar için her şey demek... Elektrik olmazsa para da yok olur. Gezegenimizin bize sonsuz enerji sağlama sözü bulunmadığına göre, yatırıma niyetlenirken her olasılığı düşünmek en iyisi... Dünyanın, iklimin gidişatı enteresan... Olur da bir sabah kalktığımızda elektrik bitivermişse...

Kızılderili atalarının yıllar önce uyardığı gibi ‘paranın yenilecek bir şey olmadığını fark edecek’ ‘beyaz adamlar’dan olmayalım da!

BITCOIN 101

‘Kripto para’ Bitcoin, fiziki karşılığı bulunmayan sanal bir para birimi. Merkez bankası yok. Tedavüldeki resmi paralar gibi altın ve maden rezervleriyle desteklenmiyor. Hisse senetleri gibi arz-talep dengesiyle değeri belirleniyor. Sanal alışverişlerde, oyunlarda ve dijital ürünlerde tercih ediliyor; teknolojik pazarlarda, hatta pizza siparişlerinde bile kullanılıyor. Web’in karanlık tarafında ve yasadışı alışverişlerde popüler.

Hızlı iniş-çıkışlara ve spekülasyonlara müsait yapısı dolayısıyla riskli bir yatırım aracı. Yatırımcısı bir anda zengin de olabiliyor, iflas da edebiliyor. Öte yandan üretim sınırı bulunduğu için Bitcoin enflasyondan etkilenmiyor ve küresel ekonomik kriz sürecinde güven veriyor.

2009’da piyasaya çıkan Bitcoin, blockchain teknolojisiyle çalışıyor. Gerçek kimliği bilinmeyen Satoshi Nakamoto tarafından geliştirilen sistemde Bitcoin’ler bloklar halinde zincirleme olarak birbirine ekleniyor. Yeni Bitcoin’ler ‘madencilik’le, güçlü bilgisayarların yardımıyla oluşturuluyor.

Madenciler, Bitcoin alım-satımlarını kontrol ediyor ve onaylıyor. Karşılığında da küçük miktarda Bitcoin kazanıyorlar. Dünyadaki Bitcoin kaynağı 21 milyonla sınırlı ve an itibariyle 18,35 milyonu dolaşımda...

ŞİFREYİ KAYBEDEN SERVETİNDEN OLUYOR

Bitcoin cüzdanları şifreyle korunuyor ancak merkezi sistem bulunmadığı için kaybolan şifreleri kurtarmak mümkün değil. Örneğin yıllar önce Bitcoin’le aldığı ödemenin şifresini kaybeden Stefan Thomas adlı kullanıcının, bugün 220 milyon dolar değerine ulaşan Bitcoin servetini kurtarmak için son iki deneme hakkı bulunuyor. Paradan umudunu kesen Thomas’ın serveti gibi erişilemeyen Bitcoin’lerin toplamda 140 milyar dolar değerinde olduğu tahmin ediliyor.