Merkez Bankası’nın Aralık rölantisi

Ama açıklama metninde iki temel değişiklik var; biri iç talebin canlanmasına dair söylem yer alıyor, diğeri de mevcut para politikası duruşuyla enflasyonun 2015 için öngörülen patikaya gireceği. Bu iki temel değişiklikle iki kesime aradan bir mesaj veriliyor; biri yoğun faiz indirim baskısı yapan siyaset çevrelerine, diğeri de önceki dönemlerde kaybettiği kredisini kazanmak için mali piyasaya. Bakın nasıl?

Merkez Bankası daha önce ihracatın büyümeye katkı verdiğinden bahsederken, bunun yerine dünkü açıklamada “küresel talep zayıflarken iç talep büyümeye daha fazla katkı vermeye başlamıştır” diyor. Bankanın işaret ettiği, yılın ilk 8 ayında geçen yılın altında kalan hem otomobilde hem de konuttaki satışların, Eylül ve Ekim aylarında artışa geçmiş olması gibi gelişmeler. Ayrıca, bu hareketlenmenin ılımlı olduğuna da işaret ediliyor; “tüketici kredilerinin ılımlı seyri ve dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler cari dengedeki iyileşmeyi destekleyebilecektir.” Ekonomide büyümeye ivme veren iç talep hareketlenirken, kredilerde bir hızlanma olmadığı, petrol ve emtia fiyatlarındaki gerilemenin de cari açığı küçülteceğine ve enflasyonda düşüşü destekleyeceğine dair atıf var.

İkinci temel değişiklik burada geliyor; Merkez Bankası “mevcut para politikası duruşu altında enflasyonun 2015 yılında Enflasyon Raporunda belirtilen görünümle uyumlu bir düşüş sergileyeceğini” öngördüğünü söylüyor. Bu mesaj da mali piyasalara; Ekim ayında başlanan görece sıkılaşmanın gevşetme yapılmadan devam edeceği mesajı veriliyor.

Peki, mevcut politika duruşu nedir?

Mevcut politika duruşu; piyasanın ihtiyacı olan Türk Lirası likiditenin yüzde 8.25’le haftalık olarak verilmesi ile döviz kurundaki gelişmelere bağlı olarak da, bu likiditenin azaltılarak gecelik vadede piyasa faizlerinin yüzde 11.25’e doğru yükselmesinin sağlanması var. Daha önce yüzde 8.25’e yaklaştırılmış olan gecelik faizler, kurların görece yüksek olması nedeniyle Ekim’den bu yana ortalama yüzde 10.5 seviyesinde. Kurlardaki gevşeme ile bunun zaman zaman yüzde 9.5’e gerilediği görülüyor. İşte ‘mevcut para politikası duruşu’ denilen duruş bu.

Merkez Bankası diyor ki; para politikasını bu biçimde sürdürülürse 2015 sonu için enflasyon, Merkez Bankası’nın Ekim sonunda açıkladığı tahmin çerçevesinde yüzde 4.6 ile 7.6 aralığında, orta noktası da yüzde 6.1 olacak.

Sorun şurada; Merkez Bankası, petrol fiyatlarındaki tüm bu sert düşüşe karşın, bu duruşla enflasyon hedefini değil, bundan uzakta olan tahmine yaklaşacağını söylüyor bize. Henüz 2015’e girmeden, görüş açısı içinde ‘yüzde 5’lik hedef’ söylem içinde bile değil. Merkez Bankası’nın mali piyasadan derlediği Beklenti Anketi’nin son açıklanan verileri gösteriyor ki; 2015 sonu için enflasyon beklentisi yüzde 7.50’de. İki yıl sonrasına dair beklenti ise yüzde 6.87. Özellikle iki yıl sonraki enflasyon beklentisinin son 4 yılın en kötü beklentisi olduğunu not düşmek gerekiyor.

Ekim sonunda Enflasyon Raporu’nu açıklarken, “Yüzde 2 reel faizle enflasyonu düşürebileceğimizi göreceksiniz” diye konuşan Başkan Erdem Başçı’nın bu beklentileri dikkate alarak bırakın faiz düşürmeyi, yüzde 8.25’lik fonlama faizini yükseltmesi gerekiyor. Yukarıda saydığım nedenlerle de, Aralık ayındaki toplantı daha ışık tutucu olacaktır.

Bankanın ‘taktik’ kaygılarından biri şu olmalı; bankayı gevşek para politikası uyguladığı için eleştiren kredi dereceleme kuruluşları not güncelleme arifesinde, bugünlerde S&P, 4 Aralık’ta da Moody’s not açıklayacak. Bunun da ‘atlatılması’ kaygısıyla, gelecekte para politikası duruşunun ne olacağına dair işaret verilmiyor olmalı. İkincisi de, ABD Merkez Bankası’nın Aralık ayında faiz politikasının ana omurgası şekillenecek. Bunu bekleyerek ‘vaziyet alınması’ düşünülmüş olmalı.

ugurses@hurriyet.com.tr