Yamaç paraşütçüler acil çözüm bekliyor

Yamaç paraşütünüzü sırtınıza takıp bir kuş gibi motorsuz uçuş keyfini yaşamak, hava akımlarını yakalayıp saatlerce gökyüzünün maviliklerinde uçabilmek mümkün.

Ancak, yamaç paraşütüyle uçmak bu kadar basit değil. Yeterli eğitimi almayan, uygun teçhizat kullanmayan, kurallara uymayanlar kazaya davetiye çıkartıyor. Yamaç paraşütü gündeme ne yazık ki sık sık kazalarla geliyor. Bu nedenle Türkiye’de hızla büyüyen yamaç paraşütçülüğünün düzenlenmeye ve ciddi denetime ihtiyacı var.

Yolcu uçağından yamaç paraşütüne uçan her hava taşıtı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün (SHGM) kontrolünden geçiyor. Ancak diğer ülkelerdeki havacılık otoriteleri gibi SHGM sportif havacılığa yeterli önem ve önceliği veremiyor. Sportif havacılık konusunda SGHM, 1995’te yaptığı protokolle Türk Hava Kurumu (THK) ile işbirliği yapıyor. Türkiye’deki sportif havacılığın kurucusu olan THK geçen on yılı aşkın sürede konuyla ilgili beş defa yönerge çalışması hazırlayıp SHGM’ye sunmasına rağmen bu kurallar bir türlü yürürlüğe konulamıyor. Yasal boşluk devam ediyor.

SERTİFİKA VERİYOR

THK aynı zamanda 1927’den bu yana Uluslararası Havacılık Federasyonu FAI’nin de üyesi. Bu nedenle Türkiye’de FAI sporcu lisanslarını verme yetkisine sadece THK sahip. THK, başta Fethiye ve Kaş olmak üzere bu yıl çeşitli yerlerde öğrenci pilot ve pilot sertifika kontrol kursları açıyor.

Ancak THK’nın imkanları da kısıtlı. Her geçen gün gelişen sektörü kimi zaman yakından takip edemiyor. Sportif havacılıkla uğraşanlar daha hızlı karar alacak, amatör havacılığın sesi olacak bir federasyon yapılanması üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Toplam 14 dernek ve 784 sporcunun desteğini alan çalışma halen Gençlik Spor Genel Müdürlüğü’nde bulunuyor. Kurulacak federasyonla kulüpleşmeye gidilmesi hedefleniyor. Yaklaşımlar farklı olsa da yamaç paraşütçülüğünün sorunları ortak. Öncelikle bu konuda bir mevzuat oluşturulması şart. Daha sonra eğitim standartları ve lisans sisteminin uluslararası standartlara getirilmesi gerekiyor. Lisanslandırmayla birlikte hızlı bir denetim mekanizması da harekete geçmek zorunda. Okulların, pilotların, kullanılan malzeme standartlarının bu otorite tarafından kontrol altına alınması gerekiyor. Yamaç paraşütçülerinin diğer sorunları arasında sigorta, kulüpleşme geliyor. Uzmanlar düzenlemelerin hızla yapılmaması durumunda kazaların devam edeceğine, yaranın kanayarak büyüyeceğine dikkat çekiyor.

BABADAĞ BİLMECESİ

Her yıl Fethiye ve Kaş’a çok sayıda yabancı pilot uçmaya geliyor. Turistler tandem olarak adlandırılan öğretmen pilotla yapılan iki kişilik uçuşlara büyük ilgi gösteriyor. Geçen yıl Fethiye’de 40 bin uçuş gerçekleştirildi.

Sadece Türkiye değil, Avrupa’nın en uygun ve emniyetli uçuş noktalarının başında Fethiye Babadağ geliyor. 1975 metre yükseklikteki zirve, dört kalkış pistiyle performanslı uçuş imkanı veriyor. Bir de buna Ölüdeniz’in muhteşem manzarasını eklediğinizde burası sadece yamaç paraşütü pilotları için değil, tandem uçuşları yapan turistler için de vazgeçilmez noktaların başında yer alıyor. Tüm bu güzelliklere rağmen, yanlış uygulamalar, ciddi turizm potansiyeline sahip yamaç paraşütünü baltalıyor. Bunların başında hiçbir hizmet verilmeden alınan ayakbastı parası geliyor. Geçen yıl Ankara merkezli Cengiz İnşaat tarafından kiralanan Babadağ’da her uçuş için pilotlardan 15 YTL alındı. Tuvaletin bile olmadığı zirveye ayakbastı ücreti, zaten artışa geçen konaklama fiyatlarıyla birlikte çok sayıda yabancı pilotu bölgeden kaçırdı. 15 YTL az gibi gözükse de, günde ortalama 3-4 defa uçan pilot için yaklaşık 10 günlük uçuş süresinde ciddi bir rakama denk geliyor. Yabancı turistler hizmet bedeli almayan Yunanistan’a gidiyor.

Uzmanlar ayakbastı parası yerine yurtdışında da örnekleri olduğu gibi yan hizmetlerden gelir elde edilmesini öneriyor. Kurulacak teleferik, kafeterya gibi hizmetlerle ayak bastıdan daha fazla gelir alınabileceğine dikkat çekiliyor. Yıllardır gündemde olan Babadağ’a yapılacak teleferik projesi ise hálá belirsizliğini koruyor.

Uçakların F1’i başladı

Abu Dhabi’de başlayan Formula 1 sezonuyla birlikte gökyüzündeki uçak yarışı "Air Race" de start aldı. Red Bull’un sponsorluğunda Formula 1 yarışlarıyla eş zamanlı gerçekleştirilen organizasyon, 29 Temmuz’da İstanbul’a uğrayacak.

Yapılan ilk yarış rüzgarın azizliğine uğrayıp bir gün ertelense de zafer Amerikalı pilot Kirby Chambliss’in oldu. Antrenman uçuşlarında Chambliss, özel parkurdaki şişme kulelerden birine çarptı. Ancak hatasını yarışta tekrarlamayarak birinciliği elde etti.

Uçaklara zarar vermeyen özel şişme kulelerinin tanesi tam 15 bin euro. Antrenman uçuşlarında Abu Dhabi’de 5 kule parçalandı. Macar Akrobasi Dünya Şampiyonu Peter Besenyei’nin mucidi olduğu Air Race, şişme kulelerle belirlenen özel parkurdan oluşuyor.

Motor güçleri en az 300 beygir olan akrobasi uçaklarıyla gerçekleştirilen yarışta pilotlar parkura saatte 400 kilometreye ulaşan süratle başlıyor. Her biri 400 metre aralıkla yerleştirilen 6 şişme kulenin arasından geçen pilotlar, belirli akrobasi hareketleri yaparak parkuru en kısa sürede tamamlamaya çalışıyor.

Kuleleri hizalamak için keskin dönüşler gerçekleştiren pilotlar, uçuş sırasında 10G yani kendi ağırlıklarının 10 katı güce dayanmak zorunda kalıyor. Zorlu uçuş sırasında her parkurda uçaklar ortalama 20-30 litre yakıt harcıyor.

Tüm uçuş emniyet kurallarının harfiyen uygulandığı yarışlar kaza olasılığına karşı su üzerinde yapılıyor. Yarışan takımların pilotlarının önemli kısmı aynı zamanda havayolunda uçuyor. Birinci olan Kirby, Southwest Havayolları’nda çalışıyor. Pilotlar, İstanbul’da Boğaz’da yapılması planlanan yarışların farklı yönden esen rüzgarlar nedeniyle zorlu geçeceğine inanıyor.

Ortalama bir milyon kişinin izlediği yarışlar aynı zamanda çok sayıda televizyon tarafından da canlı yayınlanıyor.

Air Race’in İstanbul ayağı Valilik ve Büyükşehir Belediyesi tarafından desteklenirken yarışın şehrin tanıtımına önemli bir katkı sağlaması planlanıyor. Tolga ÖZBEK / ABU DHABİ

Yaz geldi, rekabet arttı

Havayollarının bugünden itibaren girdiği yaz sezonu, bilet fiyatlarında büyük rekabetle başladı. İç hatlarda Onur Air’in tek yön 9 YTL’den satışa sunduğu 10 bin bilet, şirketin internet sitesini kitledi. Atlasjet’in nisan ayında geçerli 19 YTL’lik iç hat biletleri ise birkaç saat içinde tükendi.

Türkiye’de ilk defa gerçekleştirilen bu uygulamanın özünde tamamen boş koltukların satılması yatıyor. Havayolu şirketleri uçakların daha az dolu olduğu gün ve saatlerde zaten boş uçuracakları koltukları maliyetinin çok altında satarak dikkat çekiyor. İnterneti iyi takip eden veya çağrı merkezlerini hemen arayanlar, uygun fiyatları yakalıyor. Bu tür düşük fiyat, örneğin 160 yolcu kapasiteli uçakta sadece 4-5 koltuk için geçerli. Uçuş zamanı yaklaştıkça, talep arttıkça fiyatlar da yükseliyor. Geçtiğimiz yıllarda bu konudaki en büyük promosyonu İrlandalı Ryanair yapmıştı. Şirket 11 Eylül saldırılarıyla bıçak gibi kesilen yolcu sayısını tek yön 1 pound’tan sattığı tam 1 milyon Avrupa bileti ile artırmıştı.

THY, Ankara ve İzmir’den direkt KKTC’ye uçmaya başladı. Perşembe, Cuma ve Pazar günleri gerçekleştirilen seferler ekonomi sınıfı, gidiş-dönüş, vergiler hariç 99 eurodan başlıyor. THY’nin yeni uçuş hatlarından Doha ve Muscat’a 269, Helsinki’ye 247 eurodan başlayan fırsatlar sunuyor.

British Airways bu yıl Türkiye pazarında yaptığı atılımla dikkat çekiyor. Londra’dan Ankara ve İzmir’e uçmaya başlayan şirket yazın Dalaman hattını açıyor. Havayolu ana hattı Londra-İstanbul arasında ise günlük iki sefere ek olarak Boeing 767’lerle üçüncü uçuşuna başladı. İstanbul’dan saat 17.35’e kalkacak geniş gövdeli Boeing 767, saat 19.35’te Londra Heathrow Havalimanı’na iniyor.

Amerikan Delta Havayolları mayıs ayından itibaren İstanbul-New York arasındaki seferlerini haftalık her güne çıkartıyor. Seferler Boeing 767-300’lerle gerçekleştiriliyor.

EasyJet’in de girmesiyle kızışan Türkiye-İngiltere arasında Atlasjet tarifeli uçuşlarına başladı. Haftada iki gün Londra Stansted ve bir kez de Manchester’a uçan Atlasjet’te fiyatlar 86 eurodan başlıyor.

Iberia Havayolları, 4 Haziran-22 Ekim arasında pazar günleri iki uçakla Madrid-İstanbul arasında uçuyor. Havayolunun 25 Haziran’a kadar geçerli Johannesburg ve Cape Town fiyatları ise ekonomi sınıfı, gidiş-dönüş, vergiler hariç 499 eurodan başlıyor.

İkramı otelden alın

ABD’de iç hat uçuşlarında havayollarının ikramı durdurması veya ücretli hale getirmesiyle oteller müşterilerine ikram servisi başlattı. Kaliforniya Beverly Hills’teki Peninsula Hotel, isteyen yolcular için özel kutuya yerleştirilmiş ikram hizmeti veriyor.

Havayolu ve hijyen standartlarında hazırlanan ikram, gurmeler tarafından seçilmiş hafif yiyeceklerden oluşuyor. Normalde havayolu şirketleri uçağa dışarıdan getirilen yiyeceklere zehirlenme riski nedeniyle olumlu bakmazken otelin bu konuda havayolu şirketleriyle anlaşma imzaladığı belirtiliyor.