Süpersonik iş jeti olarak geri dönüyor

Günümüz yolcu uçaklarının daha da hızlı uçamamalarının en büyük nedeni ses duvarı. Deniz seviyesinde saatte 1225 kilometre hıza ulaşıldığında ses hızı geçiliyor. Uçakların bu süratte ve daha fazlasında emniyetle uçabilmeleri için özel tasarıma ve yüksek itiş güçlü motorlara sahip olmaları gerekiyor.

HÂLÂ 1960’TAYIZ

Bugüne kadar sadece savaş uçaklarının geçtiği ses hızına iki sivil uçak çıkabildi. Bunlar Rusların Tupolev Tu-144’ü ile Fransız-İngiliz ortak imalatı Concorde’du. Her iki yolcu uçağı 1960’larda geliştirildi. Ama projelerin devamı gelmedi.

Tu-144 1978’de, Concorde ise yaşadığı kaza sonrasında ekonomik krizden kurtulamayıp 2003’te emekli oldu.
Rus imalatçı Sukhoi şirketi, 2005’ten bu yana süpersonik iş jeti geliştirmek için çalışıyor. Koltuk kapasitesi 8 olarak belirlenen uçak, askeri teknolojilerin yardımıyla saatte 1960 kilometre hıza çıkacak. Menzili 7 bin 400 kilometre olarak planlanan jet özel tasarımıyla sessiz ve çevreci olacak.
Ses hızı üzerindeki uçuşlarda uçağın arkasında oluşan sonik patlamaların önüne özel motor tasarımıyla geçilecek. Bu projeye ortak olmak için İtalyan havacılık devi Alenia şirketi Sukhoi ile görüşmeler yapıyor. Hedef 2015’te imalata geçebilmek.

AERION 3 MİLYAR DOLAR BEKLİYOR

Çalışmalara 2006’da başlayan Aerion iş jeti projesinin devam edebilmesi için 3 milyar dolarlık kaynak bekliyor. Satış fiyatı 2007’de 80 milyon dolar olarak belirlenen ve 50 sipariş alan uçak projesinde belirsizlik sürüyor. Şirket tasarımın devam ettiği, gelecek yıl kanat denemelerinin yapılacağını açıkladı.

Airex 30 Eylül’de başlıyor

Bölgenin en büyük sivil havacılık fuarı haline gelen Airex, Atatürk Havalimanı’ndaki süren pist inşaatı nedeniyle hava trafiğinin daha rahat olacağı 30 Eylül-3 Ekim tarihleri arasında yapılacak.

Bu yıl rekor sayıda uçak katılımının beklendiğini söyleyen organizatör Mint Fuarcılık Genel Müdürü Feyzan Erel, “Airex’te çok sayıda gösteri ve demo uçuşu gerçekleştiriliyor. Katılımcı ve müşterilerimizin isteği doğrultusunda fuarı 3-6 Haziran yerine 30 Eylül-3 Ekim arasına aldık. Ulaştırma Bakanlığı ve Türk Hava Yolları’nın verdiği destekle bu yıl 45’ten fazla uçak-helikopter geliyor. Kapalı alanda ise çok sayıda yeni şirkete ev sahipliği yapacağız” diyor. Bu yıl sekizincisi düzenlenecek Airex, Paris ve Dubai arasında en büyük havacılık fuarı olma özelliğine sahip.

Dünyayı 7 günde dolaşıp rekor kıracak

Geçen yıl tek motorlu pervaneli uçakla dünya turu yapan ilk Türk amatör pilotu unvanını alan Tufan Sevinçel, rekor uçuşuna hazırlanıyor. Tek motorlu uçakla 7 günde dünyayı dolaşmayı planlayan Sevinçel, bu uçuşu güney yarımküre üzerinden gerçekleştirecek.
Turda ona bir Türk pilot eşlik edecek. Dönüşümlü olarak gece-gündüz uçacaklar. Yere sadece yakıt ikmali için inecekler. Bu rekoru kırarak Türkiye’de genel havacılığı tanıtmayı hedefleyen Sevinçel “Küçük uçaklar insanlara özgürlük veriyor. Eğitiminizi aldıktan sonra istediğiniz yere uçabilmeniz mümkün. Bu rekoru kırmak için saatte ortalama 240 kilometre hızı tutturarak piston motorlu, basit bir uçakla dünya turunun tamamlanabileceğini göstermek istiyorum” diyor.

TUVALETİNİ 13 SAAT TUTMAYI ÖĞRENDİ

Geçen yıl 37 gün süren tura 2 Temmuz’da İngiltere’den başlayan Tufan Sevinçel, 34 bin 207 kilometre yol kat edip 18 ülkenin hava sahasından geçti. 34 havaalanına inip kalktı. 141 uçuş saati süren turun hazırlıkları ise 1.5 yıl sürdü. İzinlerin alınması, planlamanın yanı sıra Sevinçel ileri meteoroloji, suya iniş, hayati idame gibi kurslar gördü. Uçuşu İngiliz pilot Bill Hall ile gerçekleştirdi.

Uzun süre havada kalan pilot için başka bir sorun havada tuvaletini tutabilmekti. Bunun için akşam yemeğinden sonra hiç sıvı almadı. Uçuş sırasında suyunu yudum-yudum içti. Moğolistan’ın başkenti Ulan Bator’dan Kuzey Kutup çizgisindeki Sakha özerk bölgesine 13 saat uçup indiğinde ayakları uyuşmuştu.

Hazar Denizi’ni geçerken iki defa motoru durdu. 1980 model, gövdesi ağaç Robin Aignon tipi uçağıyla defalarca buzlandı. Tek mecburi inişse Türkiye’ye gelirken yaşandı. Rotası üzerindeki tehlikeli elektrik yüklü CB bulutları nedeniyle Bulgaristan’da küçük bir havaalanına inmek zorunda kaldı. Geri kalan tüm uçuşların tüm ayakları planlandığı gibi yapıldı.

Uçuşta 5 ton 110 oktan Avgas yakıt harcadı. Bazı ülkelerde uçmak için kilometrelerce öteden yakıt getirilmek zorunda kalındı. Dünya turu uçuşu 100 bin dolara mal oldu.

Tüm bu uçuşun hikâyesi ve fotoğraflar önümüzdeki aylarda yayınlanacak kitapta yer alacak.

38 YAŞINDA PİLOT OLDU

Uzun yıllar insan kaynakları konusunda danışmanlık yapan, kariyer.net sitesini kuran Tufan Sevinçel amatör olarak uçmaya 2001’de başladı. Hobisini 2008’de profesyonelliğe taşıdı. ATPL olarak adlandırılan Havayolu Nakliye Pilot Lisansı’nı aldı. Atlasjet Havayolları’nda Airbus A320 tip eğitimi gördü. Halen İngiltere’de yaşayan Sevinçel’in aynı zamanda helikopter ve planör pilot lisansı da bulunuyor.
Tolga ÖZBEK