Sadık çalışan bizi kurtardı

Avrupa’da kızılca kıyamet kopuyor. Havalimanları personel bulamadıkları için neredeyse kilitlenmiş durumda. Uçaklar gecikiyor. Seferler iptal ediliyor. Bavullar kayboluyor. Check-in yapacak personel sayısı çok az. Bizden de çalışan almak istiyorlar ama bu, bugünden yarına hemen olacak iş de değil. Birçok Avrupa ülkesinden uçuş artık tam bir çileye dönmüş durumda. 2-4 saatlik gecikmeler bile normal karşılanmaya başladı. İşte tam da bu günlerde Baltık bölgesinden havacılık sektörünün önde gelen isimlerini buluşturan Letonya’da Riga Havacılık Forumu yapıldı. Riga’da 12 yıldır faaliyette olan TAV Havalimanları’nın CEO’su Serkan Kaptan, forumdaki konuşmada devam eden zorluklara karşın sektörün uzun vadede büyümeye devam edeceğini anlattı, altını çizdi. Kaptan, TAV’ın pandemi dönemini iyi yönetmesi sayesinde yaz yoğunluğuna da birkaç adım önde başladığını söyledi.

Riga Forumu’nda genç ve başarılı TAV CEO’su Serkan Kaptan’ın havacılık dünyasına bakışının satır başları şöyle:

Havacılık hızla toparlanıyor. 2019’da 9.2 milyar yolcu varken, 2020’de 3 milyara düştü. 2021’de 4.6 milyara çıkan trafiğin bu yıl 7.1 milyara ulaşması bekleniyor. Ancak toparlanma eşit değil. İç hat trafiği dış hatlardan, turistik seyahatler iş seyahatlerinden, direkt uçuşlar transfer ve transitten hızlı toparlanıyor.

Avrupa Havalimanları Konseyi (ACI) yönetiminde de yer alan Kaptan, kıtadaki havalimanlarının iki yılda 20 milyar Euro gelir kaybettiğini söyledi. “Avrupa’da havalimanları ayakta kalabilmek için 60 milyar Euro’dan fazla borçlandı, yatırımları durdurdu ve eğitimli işgücünün büyük kısmını kaybetti. Havayolları da benzer şekilde uçuş ekiplerini azalttı. Trafiğin yoğunlaşmasıyla birlikte bu durum sorunlara yol açıyor.”

2040’ta 19 milyar yolcu ve bunu karşılamak üzere 2.4 trilyon dolarlık havalimanı yatırımı öngörülüyor. TAV havalimanlarının farklılaşan ihtiyaçlarına en uygun çözümü sunabilecek birikime ve iş modeline sahip. Hızlı büyüyecek, gelişmekte olan pazarlara odaklanıyoruz. Nijerya, Karadağ ve yakın zamanda da Kuveyt’te çıkacak projelerle ilgileniyoruz.

Pandemide Avrupa havalimanlarında işten kopan ve geri dönmeyen personel sistemi allak bullak etti. Bizde ise çalışanlarımızın sadakati ile sorun görünmüyor. Ama tabii Avrupa’dan yansıyan gecikmeler, bavul kayıpları yarattığımız çözümleri zorlaştırıyor. Yoğun sezondaki dış kaynaklı sorunları en az indirmek için büyük çaba harcıyoruz.

AVRUPA DÖNÜŞÜN HIZINI KESTİREMEDİ

TAV Havalimanları Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sani Şener, pandemiden sonraki hızlı yolcu artışının Avrupa’da oyunun kurallarının zorlamasının ciddi bir fatura çıkardığını söyledi. Şener, “Avrupa havalimanlarında, terminal işletmelerinde, hava sahası yönetiminde ciddi sıkıntılar var. Terminallerde güvenlik görevlisi, yer hizmetleri çalışanı ve hava sahasında da hava trafik kontrolörü eksikliği. Tüm buralardaki insan kaynakları pandemi döneminde ya işten çıkarıldılar ya da erken emekli edildiler. Pandemiden sonraki dönüşün bu kadar hızlı olacağını öngöremediler. Havacılıkta mütekabiliyet (karşılıklılık) yada ingilizce tabiriyle ‘reciprocity’ vardır. Sektördeki tüm oyuncuların eksiksiz ve kesintisiz çalışmasıyla, yolcuyu ve bagajları gecikmesiz, sıkıntısız yolcu konforunu bozmadan gidecekleri yere ulaştırırsınız. Bugünlerde maalesef özellikle Avrupa havalimanlarından kalkan uçaklarda ciddi gecikmeler oluyor ve buradaki bağlantılarında çok ciddi rötarlar oluyor. Sadece uçağın gecikmesi değil bagajlarda yüklenemiyor. Ayrıca, diğer bir sorunda pilotların planlanan duty time’ları doluyor ve inince yapabileceği diğer seferi yapamıyor ve aksaklıklar oluyor. Türk havalimanı işletmecileri olarak biz, THY, Pegasus ve diğer havayolları, Ulaştırma Bakanlığı, Sivil Havacılık ve DHMİ Pandemi döneminde İnsan Kaynakları konusunda çok doğru kararlar aldılar ve pandemi sonrası çok hızlı dönen trafiği çok iyi yönetebiliyoruz ancak maalesef Avrupa havalimanlarında bu sıkıntı yaşanıyor. Avrupa havalimanları Türkiye’den talep ettiği bu elemanlar ile bence bu dönemi çok iyi yönetirler. Çünkü Türkiye havacılıkta çok iyi insan kaynaklarına sahip” dedi.

TAV LETONYA-TÜRKİYE ARASINDA KÖPRÜ

Serkan Kaptan, Sani Şener’in yönetim kurulu başkan vekili olmasıyla mayısta CEO koltuğunu devraldı. Kuruluşundan bu yana 25 yıldır şirkette yer alan Kaptan, TAV’ı dünyaya açan isimlerin başında geliyor. Uzun süre iş geliştirmeyi yürüttükten sonra son altı yıl da İcra Kurulu Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı. Riga, TAV’ın dünyada tercih edilen bir marka olma serüveninin önemli adımlarından biri. Havaş ve AirBaltic 2009’da ortak olarak North Hub Services şirketini kurdu. Türkiye’nin en köklü havacılık şirketlerinden olan Havaş’ı yurtdışına açmış olduk. Şirket daha sonra tamamen Havaş’ta kaldı. İlişkiye geçince TAV’ın modelini anlattık, ilgilerini çekti, 2010’da ihaleye çıktılar ve Riga’da ciddi rakipleri geride bırakıp terminaldeki tüm ticari işleri üstlendik. Bu deneyim bize AB’de ve CIS bölgesinde yeni fırsatlar yarattı. Riga’nın büyümesine ve hizmet kalitesine ciddi katkı sunuyoruz.”

HERKES SEYAHAT ETMEK İSTİYOR

Ukrayna savaşının da etkisiyle bir yılda ikiye katlanan ve biletlere de yansıyan yüksek yakıt fiyatları, enflasyon ve ekonomik sıkıntılara rağmen herkes seyahat etmek istiyor. Talep yüksek ancak pandeminin sektör üzerindeki gölgesi tam olarak kalkmış değil. Özellikle Avrupa Havacılık, kısıtlamaların tamamen kalktığı ilkyaz sezonuna güçlü bir giriş yaptı. Rusya ve Kuzey Amerika’da havayolları ve havalimanları çalışan eksikliği nedeniyle zorlanıyor. Pik günlerde iptal edilen uçuşlar, artan rötarlar. Özellikle Avrupa’da sistemi allak bullak ediyor.

ATÜ DUTY-FREE RİGA’DA YENİ MAĞAZA AÇTI

TAV Riga’ya Havaş’la girdi, daha sonra iştirakleri ATÜ Duty-Free, BTA, TAV İşletme Hizmetleri ve TAV Technologies’i de buraya taşıdı. Şimdi ATÜ Duty-Free’nin büyümesindeki kilit adam Genel Müdür Ersan Arcan burada yeni bir mağaza daha açtı. TAV pandemiyi fırsat bilip mağazalarını daha da geliştirmiş. Ayrıca BTA yedi yeni yiyecek-içecek noktasıda açtı.BTA Cakes&Bakes’in ardından ATÜ’nün yeni mağazasında yerel ürünlere de geniş yer verildi.

MASKESİZ UÇMAYIN!

Felaket tellallığı yapmak istemiyorum. Ama durum hiç hoş değil. Pandeminin kıskacından çıktık derken yeniden COVID-19 bir başka kılıkla hayatımızı tehdit etmeye başladı. Evet, eskisi kadar güçlü değil. Ama yine de yakaladığında hasta ediyor, hatta perişan ediyor. Avrupa İlaç Kurumu, Omikron’un alt varyantı olan yeni dalganın vurduğunu açıkladı. BA.4/5 varyantının diğer varyantların önüne geçeceği resmen bildirildi. Yeni dalga Avrupa’yı çoktan etkisi altına aldı. Her şey bitti diye maskeleri çıkarmıştık. Ama artık uçaklarda yeniden takmamız gerekiyor. Henüz kesin bir talimat yok. Ama siz siz olun uçak yolculuğunuz boyunca mutlaka maske takın. Hatta ekiplerin yeniden maske takmasını da öneririm. Sıkıcı bir durum ama çeşitli ticari nedenler başta olmak üzere geciktirilecek otorite uyarılarını beklemeyin. Tedbirinizi alın. Hijyen şartlarına geri dönün lütfen.