Saati 400 dolara özel jetle uçun

Havayollarının tarifesi toplantı saatinize uymuyor... Aktarmalı uçuşlarda terminalde beklemekten sıkıldınız... Veya gideceğiniz yerin hemen yakınındaki kısa piste sahip meydana havayolu uçakları inemiyor...

Bu dertler Türkiye’de hizmete girmeye başlayan yeni nesil hafif iş jetleriyle tarih oluyor. Cessna Ciatiton Mustang, Eclipse, Embraer Phenom 100, Honda Jet gibi uçaklar düşük maliyetlerle uçuyor. Ortalama fiyatları 2.3 milyon dolardan başlayan çift motorlu jetler, işadamları için ekonomik çözümler sunuyor. Zamanı paraya çeviriyor.

Kabini dört yolcu alacak şekilde tasarlanan uçaklar, tek pilota sertifikalı. Menzilleri batıda Viyana, doğuda da Tahran’a kadar uzanıyor. 700-800 metrelik pist uzunluğu iniş-kalkış için yeterli. Bu uçakların kabin ölçüleri diğer jetlere göre biraz daha küçük. Ama uçuşlar en fazla 2-2.5 saat sürdüğü için, birçok yolcu için sorun olmuyor.

PAZAR 100 UÇAK

Yapılan araştırmalar, önümüzdeki 10 yıl içinde sadece Türkiye pazarında hafif iş jeti ihtiyacının 100 uçağa kadar çıkacağını ortaya koyuyor.

Bu uçakların en büyük özelliği düşük uçuş maliyetleri. Hava taksi şirketleri bir saatlik uçuş için ortalama 1600 dolardan başlayan fiyatlar istiyor. Yani koltuk başına maliyet 400 dolara düşüyor.

Ancak hava taksi şirketleri eğer yolcu tek yön uçacaksa uçağın dönüş ücretini de talep ediyor. Yani bir saatlik uçuş karşılığında fiyat 3 bin 200 dolara çıkıyor.

Eğer uçak gidilen yerde bekleyecekse, her gün için genellikle bir uçuş saati ücret isteniyor. Amerika ve Avrupa’da hizmet veren NetJet gibi uygulamalarda filo çok büyük olduğu için yıllık 100-200 saat blok satın alma yapan işadamlarına bu kural uygulanmıyor. Sürekli dolaşan uçaklar yeni müşterilere yönlendiriliyor. Maliyetler düşürülüyor. Bu tür yapıların Türkiye’de kurulmasıyla benzer uygulamaların hayata geçirilmesi planlanıyor.

AMATÖR PİLOTLUKTAN PROFESYONELLİĞE

Mimar Deniz Ağırbaş, aslında bir finansçı. Havacılık tutkusu uzun yıllar önce Özel Pilot Lisansı (PPL) eğitimiyle başladı. Ancak yoğun iş temposu nedeniyle eğitimini tamamlayamadı. Bir gün Paris’te gezdiği havacılık fuarı hayatını değiştirdi. 1996’da Cessna, tek motorlu, pervaneli 172 Skyhawk serisini yeniden imal etme kararı almıştı. Kredi kartıyla depozitosunu verdi. Uçağın dünyadaki 22. kullanıcısı oldu.

Haziran 1997’de büyük kızı Ahu’nun adını verdiği TC-AHU tescilli uçağını getirdi. Top Air’de eğitimini tamamladı. Ardından hem iş için uçtu hem de hava ralli yarışmalarına katıldı. Toplam uçuş tecrübesi 1000 saati aştı.

Daha yüksek performanslı bir uçak arayan Ağırbaş, işi profesyonelliğe taşıdı. Kurduğu Ahu Havacılık filosu üç Mustang iş jetinden oluşacak. İlk uçağını Türkiye’ye getiren Ağırbaş, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden ön izinlerini aldı. Haziran’da uçuşlara başlamayı planlıyor. İkinci uçak yıl sonu, üçüncüyse 2012’de filoya katılacak.

Kendisi de Mustang’le uçabilmek için tip eğitimini tamamlayan Deniz Ağırbaş, işadamlarına saatlik kiralamaların dışında yıllık olarak 100, 200 saatlik blok satış yapmayı hedefliyor. Yani 100 saat uçacağını garanti eden bir işadamı böylece bir uçak satın almadan uçak sahibi gibi istediği zaman istediği yere uçabilecek.
Liste satış fiyatı 3.1 milyon dolar olan Mustang, iki pilot ve dört yolcu kapasiteli. Saatte 630 kilometre hıza çıkabiliyor. Menzili 2 bin 130 kilometre. Çift motorlu jet, İstanbul çıkışlı batıda Frankfurt, doğuda ise Tahran’a kadar uçabiliyor. Mustang’in Türkiye’de diğer kullanıcısı da THY’nin Uçuş Akademisi. İki uçak, pilot adaylarının çift motor ve jet eğitiminin yanı sıra ana üs dışında arızalanan uçaklara parça naklinde kullanılıyor.

ECLIPSE’E TÜRK ORTAK

Adını aldığı çok sayıda uçak siparişiyle duyuran Amerikan Eclipse şirketi, iki yıl önce geçirdiği ekonomik zorlukları yeni bir organizasyon yapısıyla aştı.

İmalatçının ortakları arasına giren Ekim Alptekin’in sahip olduğu EA Havacılık, bu süreçte uçağın doğu Avrupa ve Ortadoğu bakım merkezini Atatürk Havalimanı’na taşıdı. Pilotaj eğitiminin de verilmesi için simülatör kurulması planlanıyor. Irak pazarı yakından takip ediliyor. Gelecek yıl Bağdat ve Erbil merkezli iki uçakla işadamlarına bölgede havadan ulaşım imkanı verilmesi hedefleniyor.

Yeni nesil tasarımlar sayesinde iş jetlerinin karlı bir yatırım haline geldiğine dikkat çeken Alptekin “Eskiden işadamları kendi kullanımları için iş jeti alıyordu. Boş zamanlarında ise bu uçaklar kiralanıyordu. Şimdi bir uçağa 10 milyon dolar vermek yerine daha düşük maliyetlerle jete sahip oluyorsunuz. Bunun sektör için anlamı karlılık. Operasyon büyüdükçe maliyetler daha da aşağı çekiliyor” diyor.

Kabini dört kişilik olan uçak, saatte 684 kilometre hıza sahip. Menzili ise 2 bin 81 kilometre. Maksimum seyir yüksekliği ise 13 bin metre. Halen Türkiye’de biri Cihan Kamer, biri Sinan Gürsoy ve sonuncusu da EA Havacılık’ta olmak üzere toplam üç Eclipse var.

Deniz uçağı yine izin bekliyor

Geçen yıl kurulan ancak Türkiye’de deniz havacılık kurallarının tam olarak hazır olmaması nedeniyle operasyonlarına başlayamayan SeaBird, uçuş izni bekliyor. Yaklaşık bir yıldır uçağı İstanbul’da olan şirket, gerekli izinleri alması durumunda bu yaz seferlere başlayacak.

Sahilden sahile, örneğin İstanbul Kalamış Marina’dan Çeşme’ye uçacak havayolu, dünyanın en emniyetli deniz uçaklarından biri olan çift motorlu Havilland Twin Otter serisi uçaklar kullanacak. Bu uçağın yoğun taleple birlikte imalat hattının yeniden açıldığını söyleyen SeaBird Havayolları Genel Müdürü Kürşat Arusan ‘İkinci uçak için anlaşmalarımızı yaptık. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü konuyla ilgili çalışmaları yakından takip ediyor. Teslimatları 2014’te başlayacak yeni nesil Twin Otter için iki uçak siparişi vermeyi planlıyoruz” diyor.

Uzun süre beklemeleri nedeniyle havacılıkta farklı alanlarda hizmet vererek ayakta kalmayı hedefleyen şirket, EA Havacılık ile ortak oldu. Önümüzdeki ay filosuna bir adet Eclipse tipi iş jeti katacak şirket, hava takside büyümeyi hedefliyor.