S-92’ye Türk imzası

Yaklaşık 5 milyon dolarlık anlaşmaya göre Milsoft 18 aylık sürede bu yazılımı hazırlayarak Sikorsky'e teslim edecek. Böylece dünya çapında bir yazılım tamamen Türk mühendislerinin yüksek bilgi birikimi ve yorumları ile ortaya çıkacak. Askeri ve sivil helikopter dünyasının önemli kuruluşu Sikorsky, riskli bir projeyi Türk şirketine vermeden önce yaptığı tüm araştırmalardan olumlu sonuç aldı. Savunma sanayiindeki çok gizli ve çok güvenililir olması gereken böyle bir yazılım Türkye'nin de ihraç ettiği 'en kaliteli ve çok özel' ürün olacak.

Dünyada en hızlı gelişen sektörlerden biri olan yazılım, havacılık dünyasında kusursuzluk istiyor. Günlük hayatın her gün daha da içine giren yazılımda çok ilginç ülkeler bayrağı önde taşıyor. Örneğin Hindistan. Halkın büyük kısmının fakirlik sınırında olduğu Hindistan'ın en önemli ihraç kalemlerinden biri yazılım. Devlet tarafından yirmi yıl önce desteklenmeye başlanan sektör meyvalarını bugün veriyor. Hintli mühendisler yaptıkları yazılımlarla dünyaya yön veriyor.

Böylesine çok hızlı gelişen ve beyin gücü haricinde ciddi yatırım gerektirmeyen bir sektörde niye Türkler olmasın diye yola çıkan İsmail Başyiğit ve dört arkadaşı 1998 yılında Milsoft'u kurdu. Amaç tamamen Türkiye merkezli teknoloji ve sermaye ile bir şeyler yapabilmekti.

BAKIM BİLGİSAYAR YAZILIMI

Yıllarca F-16 Projesi'nde ve NATO'da yazılım konusunda çalışmalar yapan İsmail Başyiğit ve arkadaşları dört kişi başladıkları çalışmalarını bugün 60'ı mühendis toplam 80 personelle sürdürüyor. Havacılık ve savunma devlerine işler yapan, büyük firmaların yazılım taşeronluğunu alan Milsoft tamamı yurtdışına olmak üzere 2001'de 3.5 milyon dolarlık satış gerçekleştirdi. Hedef 2002'de 10 milyon dolara ulaşabilmek.

Silahlı Kuvvetler için savaş simülasyonları, radar komuta ve kontrol entegrasyon, gemi ve araç izleme, Milli Savunma Bakanlığı için fiyat ve maliyet analiz sistemleri gibi birçok yazılım üreten şirket, Sikorsky ile ilk olarak Deniz Kuvvetleri envanterine alınan Sea Hawk Helikopter Projesi'nde çalıştı. Milsoft, Deniz Kuvvetleri'ne teslim edilmeye başlanan helikopterlerin Görev Bilgisayarı Yazılımı'nı hazırladı. Helikopterin beynini oluşturan bu proje Sikorsky şirketi ile aslında gelecek için önemli bir ısınma turuydu. Sea Hawk'lardan sonra Amerikalı şirket sivil amaçlı tasarladığı S-92 Helibus'ın Bakım Bilgisayar İhalesi'ne çıktı. Milsoft, başta Hindistan olmak üzere bir çok ülkenin şirketini geride bırakarak Bakım Bilgisayar Yazılım Projesi'ni kazandı.

5 MİLYON DOLAR

Milsoft ve Sikorsky arasında yapılan anlaşma ile 5 Aralık 2001 tarihinde toplam 5 milyon dolar tutarında 18 ay sürecek çalışmalar başladı. Halen 13 kişilik ekip Milsoft'un Ankara ODTÜ Teknokent'teki merkezlerinde yazılım üzerinde çalışıyor. Bakım Bilgisayar Yazılımı, helikopter havadayken oluşan her türlü arızayı uçuş ekibine bildiriyor. Bu bilgiler, helikopterin motor, gövde gibi birçok noktasına yerleştirilmiş özel sensörler yardımı ile alınıyor. Gelen bilgiler özel yazılım üzerinde işlendikten yani değerlendirildikten sonra ARINC-429 adı verilen sistem üzerinden rapor haline getirilerek sunuluyor. Yazılım, Amerikan Havacılık Otoritesi FAA tarafından uçak sistem ve ekipmanlarında kullanım uygunluğu için de test edilecek.

Projede güvenliğe büyük önem veriliyor. Ayrı ayrı müşteri yazılımları yapılması nedeniyle işi veren şirketlerin isteği ile her proje grubunun çalışma yeri ayrı. Bu bölümlere özel manyetik kartlarla giriliyor.


GELECEĞİN HELİKOPTERİ


Amerikalı helikopter imalatçısı Sikorsky tarafından tasarlanan S-92, geniş kabini ile yolcu, kargo taşıma gibi sivil görevler için tasarlandı. 1998’de ilk uçuşunu yapan helikopter bu yıl sonunda FAA sertifikasyonunu aldıktan sonra sivil kullanıcılara teslim edilmeye başlanacak. Ancak helikopterin tüm özellikleri askeri kullanıma çevrilebilir nitelikte. Gövde yere çarpmaya dayanıklı olarak tasarlandı. Bakım özellikleri askeri sistemler ile uyumlu.

S-92, 20 yolcu taşıyabiliyor. Bu modeli özellikle denizde petrol çıkartan büyük şirketler S-92’yi personel taşıma amaçlı tercih ediyor. Kabini yük taşıyacak şekilde tasarlanan modelin kapasitesi ise 4.5 ton. İstenirse kabin iş adamları için 6-8 koltuklu olarak tasarlanabiliyor.

Saatte 280 kilometre hızla uçabilen helikopterin menzili bin 272 kilometre. S-92'nin askeri amaçlı arama-kurtarma görevlerinde kullanılmak üzere H-92 modeli de geliştiriliyor. Bu modelin ilk müşterisi İrlanda oldu.

Yüksek yaratıcılığı ve cesareti ile bilinen Milsoft Genel Müdürü İsmail Başyiğit, Sikorsky'den alınan S-92 Bakım Bilgisayarı Yazılımı'nın arkasının geleceğinden emin. Başyiğit, Türkiye'nin içinde olmadığı bir projeden pay almanın önemini vurguluyor: 'Geçmişteki projelere Türkiye giriyorsa biz iş alabiliyorduk. Kendimizi sektörün devlerine ispatlamaya başladık. Artık büyük projelere yaptığımız yazılımlar yani oluşturduğumuz teknoloji ile girebiliyoruz.'

Milsoft'ta 60 mühendisin yüzde 38'i master ve daha üstü eğitim almış. Mühendislerin halen yüzde 32'si bir master programına devam ediyor. Yaş ortalaması 29. Yazılım ekibinin üçte birini kadın mühendisler oluşturuyor.


737-800’lere deri koltuk


Türk Hava Yolları filosuna 1998 yılında girmeye başlayan Boeing 737-800 uçaklarının tümüne deri koltuk takılıyor. İlk gelen 14 adet 737-800'ün kumaş koltuğa sahip olduğunu söyleyen Teknikten Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Cemil Kayahan, 'Deri koltuk yolcular tarafından çok beğeniliyor. Amacımız deri koltukları standart hale getirmek.' dedi. Boeing 737-800 tipi uçakların ilk 14'ünde deri koltuklar yetişmediği için kumaş koltuklar konulmuştu. Bu tip konfigrasyona sahip 800 modellerinde 20'si business class toplam 155 koltuk bulunuyordu. Deri koltuklu uçaklarda kapasite 10 koltuk artarak 165'e yükseliyor. Böylece daha fazla yolcu taşıma imkanı doğuyor.

Deri koltukların en büyük özelliği istenildiği anda business koltuk haline getirilebilmesi. Normalde üçlü olan bu koltuklar, kol koyma yerlerinin değiştirilmesi ile kısa sürede ikili business koltuğu haline dönüşebiliyor. Böylece yolcu durumuna göre uçak içinde ayarlama daha rahat yapılabiliyor. Avrupa'da kısa-orta menzilli uçan birçok havayolu bu tip değişime uygun deri koltuk kullanıyor.


Sabiha Gökçen Ödülü


İstanbul Atatürk Havalimanı Askeri Apronu'nda 6-9 Haziran tarihleri arasında gerçekleştirilecek Airex Sivil Havacılık Fuarı bünyesinde Sabiha Gökçen Havacılık Ödülü verilecek. İlk Kadın Pilot Sabiha Gökçen'in adını yaşatılması ve Türk Gençliği'ne havacılığı tanıtmak amaçlı bu yarışmanın gelenekselleştirilerek her yıl tekrarlanması hedefleniyor.

Delta Havacılık tarafından organize edilen yarışma bu yıl kompozisyon dalında yapılacak. Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Türkiye'deki tüm 6-14 yaş grubu öğrencilerin katılabileceği Sabiha Gökçen Havacılık Ödülü Yarışması'nın konusu 'Atatürk ve Havacılık: İstikbal Göklerdedir'.

Yarışmaya katılmak için 500 kelimeyi geçmeyecek eserler Delta Havacılık Harman Sokak 46B-1, 34810 Florya, İstanbul adresine yollanabilir. Eserler, 0.212.663 98 20 nolu fakstan veya elektronik posta ile sabihagokcen@deltatrade.com adresine ulaştırılabilir. Katılan öğrencilerin her birine birer başarı belgesi verileceği yarışmada ödül alan eser sahipleri velileri ile birlikte İstanbul üzerinde havadan tur, maket uçak, THY Bakım Tesisleri, Hava Harp Okulu ve Havacılık Müzesi’ne geziler kazanacaklar.


Kocaoğlu TASSA Başkanı


Türk Hava Yolları Kabin Memurları Derneği TASSA'nın başkanlığına Neşe Kocaoğlu seçildi. 1978'de THY'de çalışmaya başlayan Kocaoğlu halen Airbus A340 uçaklarında purser olarak görev yapıyor. Neşe Kocaoğlu, geçmişte 8 yıl başkanlık olmak üzere 12 yıl TASSA'da görev yaptı. Dernek olarak amaçlarının kabin memurlarının haklarının kanunlarda da yer alması olduğunu belirten Kocaoğlu, önümüzdeki 31 Mayıs Dünya Kabin Memurları Günü'nde bu konuyu gündeme getireceklerini söyledi.