Nereden çıktı bu ‘brace’ pozisyonu?

Bu hareket, kazada sizi hayatta tutabilir mi?

Tarihler 8 Ocak 1989’u gösteriyordu. British Midland Havayolları’na ait Boeing 737-400 tipi uçağın sol motorunda yaşanan bir arıza nedeniyle pilotlar acil inişe karar vermişti. Yanlışlıkla kapatılan çalışan sağ motor nedeniyle uçak hızla irtifa kaybediyordu. Boeing 737 piste yetişemedi. Pist başına birkaç yüz metre kala otoyolun yanına vurdu. Uçakta bulunan 118 yolcu ve 8 mürettebattan 47’si hayatını kaybetmişti.
Çarpmadan 10 saniye önce kabin memurları ardından da pilotlar yolculardan brace pozisyonu almalarını istemişti. Bu feci kazanın ardından bir çalışma başlatıldı. Kurtulanlarla tek tek görüşme yapıldı. Çarpma anında ‘brace pozisyonu’ alan yolcular hayatta kalmıştı. Otopsilerde ise kaza kurbanlarının önemli bölümünün başlarına aldıkları yaralarla veya boyunları kırılarak hayatlarını kaybettiği ortaya çıkmıştı.

Nasıl ortaya çıktı?

Brace ile ilgili ilk çalışmalar 1967’de Amerikan Havacılık Otoritesi FAA tarafından başlatıldı. Test mankenleri üzerinde yapılan denemelerde, çarpma ile birlikte bir savrulma yaşanıyordu. Bu savrulma, emniyet kemeri ile durduruluyordu. Ancak kontrolsüz hale gelen vücut, daha sonra geriye doğru fırlıyor ve tam bu sırada ölümcül darbe kafaya doğru alınıyordu. Benzer ölümler, otomobil kazalarında yaşanıyordu. Bu etki ise ‘brace pozisyonu’ ile azaltılacağı belirlenmişti. Brace’in İngilizce’deki anlamı sağlamlaştırmak, destek olmak. Hareketin temelini kabaca kollarınızla kafanızı koruyup aşağıya oturur durumda eğilmek oluşturuyor.
Çarpma anında tüm koltuklar birbirine giriyor. Ölümle sonuçlanan uçak kazalarından kurtulan birçok yolcunun verdiği ifadeye göre kurtulmalarının baş nedeni uygun brace pozisyonunu almaları. New York’ta 2009 yılında motorları durup Hudson Nehri’ne inen UsAirways’in A320’si gibi herkesin kurtulduğu kazada hayatta kalışın en önemli nedeni brace…

Uydurma efsaneler

Havacılıkta her uygulama kazalardan alınan derslerle hayata geçer. Bazen de efsaneler uydurulur. Bunlar arasında yaygın olarak bilinen yalanlardan biri de brace pozisyonu hakkında söylenen yalan: “Bu hareket sadece yolcuların dişlerini korur. O da kazadan sonra yapılan otopsiye yarar”.

THY’nin gözü Hindistan’da

Türk Hava Yolları’nın çok ciddi transit yolcu aldığı Hindistan’da uçuş noktalarını artırmak üzere atağa kalktı. Halen Delhi ve Mumbai’ye uçan THY, Hint pazarında uçuş noktalarına Chennai, Haydarabad, Bangalore, Ahmedabad, Kalküta ve Amritsar’ı eklemek istiyor. Mevcut seferlerde ise günlük uçuş sayısının birden ikiye çıkartılması gündemde. İki ülke arasında ulaştırma anlaşmasının yenilenmesi için Hindistan Başbakanı Narenra Modi’nin Ankara ziyareti bekleniyor. Görüşmelerin ardından THY alacağı yeni izinlerde uçuş ağını geliştirmeyi hedefliyor.
Halen THY, Mumbai’ye Boeing 777-300ER, Delhi’ye de Airbus A330-300’lerle uçuş yapıyor. Yüzde 90 doluluk yakalayan THY iki hatta da 777 kullanmayı planlıyor.