Kokpit

Uğur CEBECİ

SABİHA GÖKÇEN YOLCUSUNU BEKLİYOR

550 milyon dolara mâl oldu

Projenin toplam değeri 550 milyon dolar.

Alarko-Metiş-Eko şirketlerinin gerçekleştirdiği inşaat üç yıldan az sürede tamamlandı.

Mimar İzzet Fikirlier tarafından çizilen proje bu yıl düzenlenen metal konstrüksiyonlu yapılar yarışmasında Türkiye'yi temsil ediyor.

Havalimanının toplam alanı 655 hektar.

06-24 yönündeki pistin uzunluğu 3 bin, eni ise 45 metre.

Her iki tarafta da ILS yani Aletli İniş Sistemi bulunuyor. Askeri uçaklar için yeni nesil PAR-Hassas Yaklaşma Radarı var. Bu sistemde pilotlar pisti hiç görmeden yaklaşma yapıp, inebiliyor.

Toplam park yeri 55 uçak kapasiteli.

Üç adet 5 bin metreküplük akaryakıt deposundan park yerindeki 22 uçağa aynı anda hidrantlarla yakıt doldurulabiliyor.

Dış hat terminali yıllık 3 milyon, iç hat ise 500 bin yolcu kapasiteli.

Kargo terminalinin yıllık kapasitesi 90 bin ton. Ayrıca 5 bölümlü 7 bin metre karelik soğuk hava depoları bulunuyor.

Terminaldeki röntgen cihazları yeni nesil. Bagaj kontrollerini yapan X-ray cihazları sıvı patlayıcıları, tarihi eserleri, sahte paraları ve uyuşturucuyu rahatlıkla tespit edebiliyor.

Gidiş terminalinde 16, gelişte de 12 pasaport bankosu bulunuyor. Toplam check-in bankosu ise 22. Gelen yolcular bagajlarını 4 konveyörden alabilecekler.

Kozyatağı'na 24 kilometre uzaklıkta bulunan Sabiha Gökçen'in TEM yoluna da 1.5 kilometrelik bağlantısı var. Ulaşım açısından son derece rahat bir trafiğe sahip havalimanında O1 karayoluna bağlantı yollarının kısa zamanda bitirilmesi planlanıyor.

İLERİ TEKNOLOJİ VE ENDÜSTRİ PARKI'NIN HİKAYESİ

Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı'nın yapım fikri 1983 yılında Turgut Özal ve Adnan Kahveci tarafından atıldı. Amaç İstanbul'un Anadolu yakasında İleri Teknoloji ve Endüstri Parkı (İTEP) adı verilen Türk Silikon Vadisi'ni oluşturmaktı. İTEP'te gelişmiş teknolojiye sahip bilgisayar, havacılık konusunda fabrikalar kurulacaktı.

Türkiye'nin yaklaşık 10 milyar dolarlık maliyeti ile GAP'tan sonra en büyük ikinci projesinde bir de havalimanı inşaasına karar verildi.

Özal sonrasında diğer iktidarlar tarafından da benimsenen projede temel 8 Şubat 1998'de atıldı. İnşaat devam ederken havalimanına Türkiye ve dünyanın ilk kadın savaş pilotu olan ve Atatürk'ün manevi kızı Sabiha Gökçen'in adı verilmesi kararlaştırıldı.

İnşaat 2000 yılının son aylarında tamamlandı. İlk iniş 8 Ocak 2001'de gerçekleştirildi. Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na ait CN235 ve THY'nin RJ100'leri Sabiha Gökçen'in ilk trafiği oldular. Resmi açılışın ise 23 Nisan veya 19 Mayıs'ta yapılması planlanıyor.

İŞLETMECİ HEAŞ

Havalimanı daha proje halindeyken önce işletmenin özel bir şirkete verilmesi öngörülüyordu. Ancak yerli ve yabancı şirketler işletme teklifine sıcak bakmayınca projeyi üstlenen Savunma Sanayi Müsteşarlığı'na (SSM) bağlı Havaalanı İşletme ve Havacılık Endüstri AŞ (HEAŞ) adında bir şirket kuruldu.

Şu an 500 çalışanı bulunan şirket havalimanının pazarlanmasından işletmesine kadar her türlü hizmetten sorumlu. HEAŞ'ın ortakları arasında Savunma Sanayi Müsteşarlığı'nın yanı sıra Aselsan, Tusaş, Havelsan gibi savunma sektörüne iş yapan şirketler var. Sabiha Gökçen Havalimanı'nda handling yani yer hizmeti de HEAŞ tarafından veriliyor.

İLK RESMİ SEFER

Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı'na ilk resmi sefer Türk Hava Yolları tarafından yapıldı. 29 Ocak'ta Ankara'dan saat 16.30'da havalanan RJ70 tipi uçak 17.25'de Sabiha Gökçen'e indi.

GÜNEYE TARİFELİ UÇUŞLAR

İç hat biletlerinin yüzde 40'ının Anadolu yakasındaki bilet acentalarından satıldığını belirleyen THY, Ankara Esenboğa-İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanları arasında haftanın beş günü çift, iki günü de tek sefer yapıyor.

Yaz sezonuyla birlikte Sabiha Gökçen'den Antalya, Bodrum uçuşlarının da yapılması planlanıyor.

RADAR KURULUYOR

Sabiha Gökçen Havalimanı kulesi 24 saat hizmet veriyor. Toplam kontrolör sayısı 11. Kontrolörler iki vardiya halinde görev yapıyorlar. Toplam menzili 54 kilometre olan radarın ise kalibre hizmetleri devam ediyor. Yaklaşık 1 ay içinde radar sisteminin devreye girmesiyle birlikte Sabiha Gökçen Havalimanı bölgeye Hava Trafik Kontrol hizmeti de verecek. 'Gökçen' çağrı adına sahip kulenin şu anki kontrol sahası 8 kilometre. Yaklaşık 800 metre yüksekliğin altında uçan tüm trafik Gökçen kuleye durum raporu veriyor.

OKULLU İTFAİYECİLER

Havalimanının yangın söndürme ekiplerinin hepsi Kocaeli ve Antalya'daki yüksek okullardan mezun üniversiteli itfaiyecilerden oluşuyor. Ekip şefleri ise uçak yangınları konusunda uzman ve tecrübeli. Kadro toplam 67 kişi. Bunların 7'si kadın.

İtfaiye binası toplam 3 bin metre kare. İki katlı binanın üst katında ofis, kondisyon ve derslik, alt katta ise söndürme araçları bulunuyor. İtfaiyeciler çok kısa zamanda yangına müdahale edebiliyorlar. Araç filosunda bulunan ve değeri yaklaşık 1.5 milyon mark olan Z-6 söndürme aracı tek başına 747 Jumbo Jet yangınına müdahale edebilecek özellikte. Bir tonu köpük, 9 tonu da su olmak üzere 10 ton kapasiteli. Yangına 1'i Z-6, üçü de Man imalatı itfaiye aracı ve bir adet de ambulans katılıyor.

İstanbul’un yeni kapısı

Büyüyen, kabına sığmayan İstanbul'un şimdi ikinci bir havalimanı var. Ama bu havalimanı kentin büyümesine paralel bir gelişme nedeniyle yapılmadı. Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı'nın yapılış nedeni bir sanayi parkının yan kuruluşu olarak projede yer aldı.

Ters bir gelişme ile sanayi parkı olmadı ama havalimanı hızla tamamlandı. İstanbul'un Anadolu yakasında Kurtköy'de kurulu havalimanı geniş bir kamulaştırma ile açılan arazideki yerini aldı.

YOLCU POTANSİYELİ

Türk Hava Yolları geçtiğimiz günlerde buradan iç hat seferleri başlattı. Havalimanın iç ve dış hat terminalleri var. Ciddi bir yatırım yapılmış. Ama yolcu potansiyelini kısa zamanda yakalayacak gibi görünmüyor.

Böyle bir havalimanı için potansiyel yaratılması amacıyla son derece profesyonelce çalışmalar yapılıyor. Öncelikle İstanbul'un hava kargo merkezi, charter uçaklarının üssü haline getirilmek isteniyor.

NELER YAPILABİLİR

Bence de böyle bir yol izlenmeli:

1- Hızla kargo merkezi oluşturulmalı.

2- Charter uçakları için ana üs konumu şartları ve imkanları hazırlanmalı.

3- Genel havacılığın merkezi oluşturulmalı. Örneğin özel iş jetleri ve uçakları için burada biraz daha yatırımla hangarlar inşa edilmeli. Bu hangarlara iş jetleri kira karşılığı konmalı ve Atatürk Havalimanı'ndaki iş jeti trafiği buraya çekilmeli. İş jetleri için bakım merkezi ve özel bir terminal oluşturulmalı.

4- Havalimanı içinde bir uçuş okulu kurulmalı ve bunun bir üniversite ile desteklenmesi sağlanmalı.

5- Paket kargo taşıyıcıları, TNT, UPS ve DHL gibi uluslararası devlerin merkezleri oluşturulmalı.

6- Bir bölgesel havayolu şirketi kurularak buradan ucuz seferler yapılmalı. Örneğin turboprop uçaklarla bütün çevre iller buraya bağlanabilir.

7- Gürültü kirliliği açısından İstanbul Atatürk Havalimanı çevreye çok zarar veriyor. Gece örneğin 01.00'den sonraki iniş ve kalkışlar buraya kaydırılabilir. Bütün Rus uçak trafiği Sabiha Gökçen'e yönlendirilebilir. Zaten çoğu çıkardıkları gürültü ile ciddi sorun yaratıyorlar.

EK YATIRIMLAR

Evet Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı yeni yatırımlarla İstanbul'un hayatına katılabilir. Terminaller arkasında hemen ciddi kamulaştırmalar yapılarak gelecekte büyümesinin önüne çıkacak engeller şimdiden aşılabilir. Başta Selçuk Kileci, İşletme Müdürü Korhan Oyman, Basın Halkla İlişkiler Müdürü Rauf Gerz'in yüksek heyecanı ve profesyonel çalışması bu havalimanının yatırım yanlışlarını bir gün mutlaka kurtaracak gibi görünüyor.