Kokpit

Uğur CEBECİ

THY ortağını arıyor

Ekonomik krizlere rağmen ciddi zararla karşılaşmayan THY sırtındaki 'gereksiz yükler' indiğinde tırmanışını hızlandıracak.

Bir kaç yıldır THY'nin gelişimini iyi izleyen üç yabancı havayolu şirketi Özelleştirme İdaresi'nin düğmeye basacağı günü beklemeye başladı.

Evet Türkiye'nin en büyük kuruluşlarından biri olan Türk Hava Yolları yakın bir tarihte özelleştirme pazarında müşteri önüne çıkıyor.

Türk Hava Yolları'nın yüzde 30-35 hissesi blok olarak satılacak. Yüzde 10-15 hissesi halka arzedilecek. Yüzde 5 hisse de çalışanlara satılacak. Böylece en fazla yüzde 55 hisse el değiştirecek.

THY'nin yüzde 30-35 hissesine ve biraz da belli ölçüde yönetimine sahip olmayı planlayan üç havayolu şirketi var. İsviçre'nin havayolu şirketi Swissair, Almanya'nın havayolu Lufthansa ve İngiliz Havayolları BA, Türk Hava Yolları'nın ortağı olmak için ciddi bir yarışa girecekler. Bunların dışında her an sürpriz bir havayolu şirketi daha ortaya çıkıp, THY'nin özelleştirmesine katılabilir. Fransız havayolu şirketi Air France'ın uzun süredir THY ile ilgilendiği biliniyor. Aynı zincirde ortak hareket etmek için başlayan ilginin hisse satın almaya kadar gidip gitmeyeceği son dakikanın sürprizleri içinde yeralacak.

SICAK TEMASLAR

Lufthansa: Türk Hava Yolları çok uzun süredir Sunexpress şirketinin yüzde 50 hissesine sahip. Merkezi Antalya olan bu şirketin diğer yüzde 50 hissesi Alman Condor charter şirketine ait. Condor Lufthansa'nın yüksek kan bağlı bir kuruluşu. Almanlar dünyanın en büyük ikram şirketine de sahipler. Lufthansa Catring SkyChefs Türk pazarına Sancak firması ile ortak girdi. Ve sürekli THY'nin ikram hizmetlerini almak için fiyat kırarak karşısında Swissair içinde yer aldığı SAirgroup kuruluşu olan Usaş Gategourmet'yi zorlamaya başladı. THY dışında gelişen Lufthansa-Swissair rekabeti çok önceden başladı.

Swissair Türk pazarındaki en eski şirketlerden. Swissair'in tepe kuruluşu olan SAirgroup yer hizmetleri veren Havaş'ın önemli ortağı ve yöneticisi durumunda. Yine SAirgroup çatısında yer alan Gategurmet Türkiye'de Usaş'ın sahibi. Swissair, THY ile Qualiflyer grupta birlikte yer alıyor. Ortak uçuşlar yapılıyor. Özel yolcu programlarında ortaklık var. Swissair, THY'ye olan ilgisini Davos'ta açık bir şekilde bildirdi.

İngiliz Havayolları şirketi BA ile ilişkiler ise oldukça eskilere dayanıyor. İki şirket arasında kurulan köprüler BA'nın özelleşme dönemine rastlıyor. Ortak hareket etmek için yapılan görüşmeler o zaman THY'nin özelleşmesinin uzak görünmesi nedeniyle fazla yol alamadı. Ama şimdi BA, çok ortalığa dökmemekle birlikte THY ile ciddi ilgileniyor. Özelleştikten sonra önemli karlar elde eden BA son bir yılda duraklama dönemine girdi. Kriz dönemlerini hep yatırımlarla aşan şirket son zamanlarda aynı yöntemle başarı sağlayamadı. Ancak BA'nın mutlaka yeni bir formülle sıkıntısını çözeceği ileri sürülüyor. Kuşkusuz THY'ye sadece havayolu şirketleri değil başka kuruluşlar da talip olacak.

GERİ SAYIM BAŞLADI

Türk Hava Yolları'nın özelleşmesi ile ilgili ciddi ayrıntıların bir ay içinde belirginleşeceği sanılıyor. Özelleştirme İdaresi henüz bu konuda net bir açıklama yapmadı. Özelleştirmenin THY operasyonunu gerçekleştirmesi bugüne kadar yaptığı özelleştirmeler içinde en önemli yeri alıyor. Parasal değer olarak çok büyük bir miktar ortaya çıkmasa bile prestij açısından önemli bir özelleştirme gerçekleşecek. THY'nin özelleşmesi şirketin hantal devlet yapısından kurtulmasını da sağlayacak. Ticari kıvraklık imkanı doğacak.

Coca Cola'da inanılmaz bir yükseliş yaşayan Dr. Cem Kozlu'nun özelleştirme döneminde de THY'nin Yönetim Kurulu Başkanı olarak kalması şirketin pazarlanmasını kolaylaştıracak. Genel Müdür Yusuf Bolayırlı'nın havacılık dünyasındaki uluslararası vizyonu ve güvenirliliği THY'nin satışında önemli rol oynayacak. Özelleştirmede THY'nin hisselerinin tümünün elde çıkarılması düşünülmüyor. Bu yüzden kimsenin 'Milli Havayolumuz elden gidiyor' diye bir endişeyle THY'nin geleceğine engel olmaya kalkışmaması gerekiyor...

Deri koltuk devri

Türk Hava Yolları filosuna yeni katılan Elazığ (TC-JFY) ve Kastamonu (TC-JFT) adlarını taşıyan B737-800 tipi uçakların tüm koltukları deri. Bundan sonra teslim edilecek 14 adet B737-800 uçağı da deri koltuklu olarak gelecek. Daha sonra diğer uçakların koltukları da deri yapılacak.

Fransız Sigma şirketinin imalatı olan koltuklar convertable. Yani üçlü düzendeki koltukların ortada olanı kolları çok kısa sürede sıkıştırılarak ikili business koltuğu haline getirilebiliyor. Uçak tarifesiz sefer için kiralandığında kabinin hemen tamamı ekonomi sınıfına çevrilebiliyor. Lacivert koltuklar ergonomik, terletmiyor ve kir tutmuyor.

Dört sınıflı kabin

Bir çok havayolu şirketi kabinde first class'larını kaldırıp ikili sınıf sistemine geçerken İngiliz Havayolları British Airways (BA), first, business ve ekonomiden sonra bir ara sınıf olarak dördüncü sınıf uygulaması başlatıyor. World Traveller Plus adı verilen yeni bölüm business ile ekonomi arasında yepyeni bir anlayışın ürünü.

Londra Televizyon Stüdyoları'nda üç boyutlu görüntü teknikleri ile yapılan tanıtımda Word Traveller Plus'ın özellikle uzun uçuşlarda devrim yaratacağı ileri sürüldü. İngiliz Havayolları’nın yeni Word Traveller Plus, Club Word, yeni Concorde kabini ve business lounge'lara 960 milyon dolar harcayacak.

GENİŞ ARALIK

Word Traveller Plus'ın geniş koltukları en büyük avantajı. Koltuk aralıkları 66'dan 81 santimetreye çıkartılırken oturum düzeni de 2+4+2 haline getirildi. Uzun menzilli hatlarda kullanılan B747 ve B777 uçaklarında bu sınıftan 40'ar adet koltuk bulunacak. İkram yelpazesi genişletilirken film kanalları sayısı da 12'ye yükseltildi.

BA, uzun menzilli hatlarda business'ını da yeniliyor. Club Word adı verilen yeni uygulama ile BA, havayolları arasında business'da tek tam yatan koltuk hizmeti sunuyor. Özel olarak NASA mühendisleri tarafından 3 yıllık çalışmayla geliştirilen koltuklar açıldığında yatağın boyu 2 metre oluyor. İkili düzende koltukların arası özel paravanlarla bölünüyor. Normal oturuş sırasında özel ayak uzatma ve kol koyma bölümleri ergonomik tasarımı ile büyük rahatlık sunuyor. Mavi ağırlıklı renklerin ve yumuşak çizgilerin hakim olduğu koltukların aralıkları ise eskiye oranla yüzde 30 arttırıldı.

Sevgililer Günü özel fiyatları

Havayolları şirketleri 14 Şubat Sevgililer Günü için özel promosyon kampanları yapıyorlar. Uygun fiyatlar ile Sevgililer Günü'nü yurtdışında kutlamanız mümkün.

Türk Hava Yolları 11-12 Şubat gidiş, 13-14 Şubat dönüş olmak üzere Roma, Paris ve Londra'ya özel fiyatlar uyguluyor. En az iki kişinin beraber uçması şartıyla İstanbul çıkışlı Paris ve Londra gidiş dönüş ücreti 239, Roma ise 199 dolar.

Fiyatlara havalimanı vergileri dahil değil. THY'nin haftanın her günü Londra, Paris ve Roma'ya seferi var.

199 DOLAR

Hollanda Kraliyet Havayolları KLM ve Alitalia Sevgililer Günü için özel fiyatlar ilan etti. Her iki havayoluyla 12-27 Şubat tarihleri arasında en az iki kişi birlikte seyahat etmek şartıyla Amsterdam, Roma veya Milano'ya 199 dolara uçabilirsiniz. KLM ve Alitalia'nın İstanbul çıkışlı hergün seferleri bulunuyor.

Eğer önceden rezervasyon yaptırabilirseniz gidilecek Avrupa ülkelerinin çoğunda otel fiyatları uygun. Ayrıca otellerin büyük kısmı oda, kahvaltı dışında 'Sevgililer Günü' nedeniyle bedava şampanya, bir akşam yemeği ve meyve sepeti gibi sürprizler de sunuyorlar.

YARIŞMA İLE BİLET

British Airways'de Power FM işbirliği ile bir yarışma düzenliyor. Radyo'nun web sitesinde (www.powerfm.com.tr) yer alan yarışma sayfasındaki British Airways'le ilgili 2 soruyu cevaplandırdıktan sonra 'Onu Seviyorum Çünkü...' konulu 15 kelimeyi geçmeyecek bir metni yazmak katılım için yeterli.

En ilginç metnin sahibi, yazıya konu olan kişiyle birlikte iki günlük Londra seyahati kazanacak.

Kazanan 11 Şubat'ta 16-18 saatleri arasında yayınlanan 'Sarp'la Eve Dönüş' programında açıklanacak. Yarışmaya son katılım tarihi 9 Şubat.

Tolga ÖZBEK

Sefa İnan UTED Başkanı

Uçak Teknisyenleri Derneği (UTED) 22'nci Olağan Genel Kurulu sonrasında Sefa İnan yıllardır olduğu gibi yeniden başkanlığa seçildi. Derneğin başkanlığını 15 yıldır sürdüren Sefa İnan dışında yeni Yönetim Kurulu Zeki Gürsoy, Salih Aygün, Mustafa Koçak, Muammer Erkuş, Kemal Kanat, Cem Suyolcu, Halil Salih Ülgen, Tarkan Cimili, Sedat Yıldızlar ve Ali Karaaslan'dan oluştu.

1968 yılında kurulan ve uçak teknisyenlerini bir çatı altına toplayan derneğin kayıtlı bin 200 üyesi var.