Falcon 6X’LE uçtum

TAM 30 penceresi var. Yetmemiş bir de tavana pencere konulmuş. Gökyüzünde daha yüksekleri görmek için. İçi ışıkla dolu. Her şartta gözleriniz dışarının ışığına alışıyor. Üstelik bir de gözü var ki. İnsan gözünden çok çok üstün. FalconEye, yani ‘şahin gözü’ denen sistem. 100 feet, yani 33 metre yüksekliğe kadar pisti görüyor. Ortalık sisten göz gözü görmese bile...

Dünyanın kendi sınıfında ekstra en geniş gövdeli iş jeti. İçindeki sessizlik rekor seviyede, bütün uçakları geride bırakıyor. Modern zamanların bütün donanımına sahip. Hatta biraz da geleceğin teknolojisini taşıyor. Adı Falcon 6X. Anadan doğma bir Şahin. Fransız Dassault firmasının imalatı. Şu meşhur savaş uçakları Mirage ve Rafale’ı da yapan fabrika. Fransa’nın Bordo kentinde imal ediliyor sonra green olarak (yani dış boyasız, sadece korozyon kaplaması ile) Amerika’da Arkansas’taki Little Rock’a uçuyor. Orada içi yapılıyor ve müşteriye teslim ediliyor.

Soldan Sağa Falcon Satış liderleri Emillien Etienne, Renaud Coatre, Alian Soylu, Kabin sorumlusu Caterine Avriol,, pilotlar Jean Pascal Lenesre, Bruno Ferry.

TEK DEPOYLA DOKUZ SAAT UÇABİLİYOR

- 12-16 kişilik bir uçak.  Deposunu bir doldurduğunuzda 9 saat havada kalabiliyor. İstanbul’dan New York ve çok daha ötesine ya da Sao Paulo’dan Londra’ya, Paris’ten Johannesburg’a direkt uçabiliyor. Okyanuslar üzerinde fink atabiliyor. Sürati saatte 1.000 kilometrenin üzerinde.

TÜRBÜLANSTAN FAZLA ETKİLENMİYOR

- Yüksekten, çok yüksekten uçuyor. Yolcu uçaklarının uçuş tavanından neredeyse 11 bin  feet daha yüksekten gidiyor. Yolcu uçakları 40-41 bin feet’e kadar çıkarken 6X, 51 bin feet uçuş tavanına sahip. Yani 17 bin metre. Yükseklerde turbülanslardan fazla etkilenmiyor. Bir de türbülans savıcı olarak Flaperon kullanılıyor. Hava trafiğine takılmıyor. Basıp gidiyor. İçindeki bol oksijen uçanları kısa bir iç hat uçuşundaki kadar bile yormuyor.

Uçuş boyunca kendi cep telefonunuzu kullanabiliyorsunuz. Internet falan çılgın bir hıza sahip. Ekip dinlenme bölümü, yatak odası falan devasa bir özel uçağın bütün konforunu taşıyor. Tepe penceresi sayesinde galley, yani mutfak önü ışıl ışıl, aydınlık. Gece yıldızlar başınızın üstünde. Önde de bulunan tuvalet sayesinde uçuş ekipleri kabinden geçmek zorunda kalmıyor. Mutfakla aradaki kapı kapatıldığında, uçuş boyu yaşanan sessizliğe inanmak mümkün değil, neredeyse çıt çıkmıyor. Nerede olduğunuzu ekranda kuyruk kamerasını seçtiğinizde daha iyi anlıyorsunuz.

ANTALYA’DAN İSTANBUL’A UÇUYORUM

- THY’nin tarifeli seferi ile Antalya’ya gittim. F-HSUP tescilli Falcon 6X Gaziantep’ten geldi. Mükemmel inişini izledim. Bu uçak yaklaşık 600 saattir dünyanın dört bir yanında tanıtım uçuşları yapmıştı. Uzakdoğu’dan Amerika’ya kadar her yerde uçmuştu. Uçağın Türkiye temsilcisi Alişan Soylu ve Falcon satış ekibinden iki kişi ile birlikte Antalya Havalimanı yeni genel havacılık terminalinden çıkıp uçağa bindim. İçeri girdiğimde bu dünyanın en geniş gövdeli iş jetinin ışık dolu ferahlığı beni karşıladı. Halısından, iç kaplamasına kadar her şey bir zevk ürünüydü. Önce kokpite baktım. Mükemmel ekranlardan her şeyi kolayca yönetmek mümkün görünüyordu.

Ekip dinlenme ve özel tuvaleti ve Galey adlı verilen mutfağı geçip  salona girdim. Koltuklar mükemmeldi. Arkadaki yatak odası bölümü,  sonraki harika bir dizayn tuvalet ile lavabo ve oradan kargo kısmına geçtim. 4.4 metreküplük koca bir kargoya sahipti. Sonra patron koltuğuna oturdum. Alişan Soylu uçağı uzun uzun anlattı. Özellikle FalconEye’dan söz etti:

EN YOĞUN SİSTE İNİYOR

- ‘Bu sistem insan gözünden neredeyse çok üstün. 100 feet (33.33 metre) yüksekliğe kadar en yoğun siste bile piste yaklaşmayı sağlıyor. Yani pilotlar hiçbir endişe yaşamadan piste teker koyabiliyorlar. Ayrıca  Falcon 6X, çok az uçağın başarabileceği görev esnekliği sunuyor. Örneğin, maksimum kalkış ağırlığının yüzde 85’iyle inebildiği için 6X, Chicago Executive’den New York’a kısa bir atlayış yapabilir ve daha sonra 0.85 Mach hızla Londra City’ye -şehir içinde küçük havalimanı- uçabilir.

FalconEye ile ilgili videoları da izledim. Belli ki, dünyanın iyi savaş uçağı imalatçısı Dassault ulaştığı bütün zaman ötesi teknolojileri bu sivil uçağına yerleştirmiş. Ayrıca kokpit camları üzerindeki HUD camları pilota başını eğmeden her şeyi ama her detayı görme imkânı sunuyordu.

FÜZE GİBİ KALKIYORUZ

- Uçuş izni aldık. Ben pilotlardan performans kalkışı rica ettim. Böyle füze gibi kalkıştan korkacak kimse yoktu uçakta. Çok deneyimli, 10-15 bin saat uçuşu olan iki pilot Bruno Ferry ve Jean Palcal Lenesre motorları çalıştırdı. Hızlı bir taksi ile pist başına gittik. Antalya kule kalkış izni verdi. Önce motorlara müthiş bir güç verildi ve sonra uçağı tutan fren bırakıldı. Ok gibi kalktık. Uçak 1.000 metre bile koşmamıştı. Yükseldik. Ama pist hâlâ altımızdaydı. 3-4 bin feet’i aştık. Antalya havalimanı inşaatları ile yine altımızdaydı. Tam 49 dakikalık bir uçuşla Atatürk Havalimanı’na alçalmaya başladık. Benim anladığım kadarı ile uçak hiç zorlanmadan 750 metre içinde durdu.

Anlatılmaz yaşanır derler ya öyle, harika bir uçuştu.

Böyle bir uçağın mükemmelliği ancak böyle anlaşılabilirdi. Kalkışı, inişi, motorlarının homurdanması, iniş takımlarının pist ile bütünleşmesi kendi limitlerinin ne kadar iyi olduğunu gösterdi.  Uçak çok sakindi. Pilotlarının bütün zorlamalarına rağmen sinirleri bozulmamıştı. Görülmemiş sessizliği korumuşlardı.

Bize de çok heyecanlı ama güvenli bir uçuş sunmuşlardı.

TÜRKİYE’DE İKİ MÜŞTERİ

- Falcon 6X’i Türkiye’de iki müşteri satın aldı. İlki Koç Grubu oldu. Şirket uçağını bu yıl temmuz ayında teslim alacak. Filosunda hep Falcon uçaklarını tercih eden Koç Grubu’ndan sonra da Limak Falcon 6 X’in müşterisi oldu. Limak  uçağı 2025 yılının şubat ayında teslim edilecek. Bu uçağın 2026 teslim fiyatı standart donanımla ki, ekstra bir şeye fazla ihtiyaç yok, 58 milyon dolar. Koç ve Limak daha erken sipariş ettikleri için daha uygun fiyatlarla satın alma imkânı buldu. Fransız Dassault şu ana kadar Falcon 6X uçağından 50 adet kesin sipariş aldı. Her yıl ortalama 20 uçak imal edilerek müşterilere teslim edilecek. Dünyanın en geniş gövdeli iş jeti olan bu uçaktan şu ana kadar 4 müşteriye teslimat yapıldı.

DOĞUŞU 5X’Tİ AMA 6X OLDU

- Dassault Falcon serisinde 5X adı ile geniş gövdeli bir uçak yapmak için yıllar öncede harekete geçmişti. İstedi ki uçağın motorları, askeri uçakların motorlarında büyük başarı sağlayan Fransız imalatı Safran motoru olsun. Ama olmadı. Safran uzun süre Falcon’un istediği yüksek performanslı ve yakıt tasarruflu motoru yapamadı. Proje gecikti. Sonunda 6X adı ile Pratt & Whitney Kanada PW812D motoruna geçildi ve hızla imalat yapıldı. Dünyada en geniş gövdeli mükemmel bir iş jeti ortaya çıktı. Uçak imalatçıları bir başarı yakalayınca gövdeyi uzatıp falan yeni adlarla uçak yaparlar. Ama Dassault Falcon 6X’ten sonra yine yeni ve büyük bir uçak yapıyor. Bu uçağın gövdesi iç genişliği 2.77 ve kabin içi yüksekliği 2.03 metre, dış uzunluk 33 metre olacak. Aslında içte birkaç santimlik farklar var. Ama çemberde bu farklar ciddi hacim büyüklükleri yaratıyor. Sanırım Falcon 10X, 80 milyon dolarlar civarında bir fiyatla bir süre sonra pazara girecek.

6X TEKNİK ÖZELLİKLER

- Hız: Saatte 1100 km

- Yolcu sayısı: 2-16

- Motorlar: 2 adet  Pratt&Whitney Kanada Pure Power PW 812D

- Menzil (8 kişi ile) : 10.186 km

- Çıkacağı maksimum yükseklik: 17 bin metre

- Avionik: EASY/Honeywell PrimusEpic

- Kanat  açıklığı: 25.94 m.        

- Uzunluk: 25.68 m.

- Yükseklik: 7.47 m.

- Kabin yüksekliği: 1.98 m.

- Kabin genişliği: 2.58 m.

- Kabin içi uzunluğu: 12,30 m.

- Bagaj hacmi: 4,4 m3

- Maksimum kalkış ağırlığı: 35.153 kg

- Maksimum iniş ağırlığı: 30.028 kg

- Maksimum yakıt ağırlığı: 15.331 kg

- Yakıtsız ağırlık:  20.820 kg