Çukurova Havalimanı uçaklarını bekliyor

Tam 13 yıl sürdü. İhalesi elden ele dolaştı. Kimileri başladı bıraktı, kimileri başlamadan alanı terk etti. Sonunda Kozuva Şirketler Grubu işi göğüsledi.

Bu şirket, Favori Airports LLC tescili ile 2012 yılında Mogadişu Abdulle Uluslararası Havalimanı işletmeciliğini üslenmişti. Bu sayede Çukurova Bölgesel Uluslararası Havalimanı ihalesine katıldı ve kazandı. Verilen süreyi biraz aşsa da havalimanı inşaatı tamamlandı.

Henüz gidip göremedim. Ama fotoğraflar ve görüntüleri dikkatle inceledim. Açılıştan sonra gidip göreceğim.  O zaman daha doğru bir değerlendirme olabilir. Şimdilik gördüğüm iyi malzeme kullanılmış ama kötü işçilik öne çıkmış. Uçak trafiğini gösteren (iniş-kalkış) elektronik panolar öyle bir yükseğe asılmış ki, görmek için ya merdiven gerekiyor ya da iyi bir dürbünle bakmak lazım. Mimari olarak heyecan verici bir yapı değil, klasikler civarında hızlı bir çizim. Yüksek tavanlı. Umarım yolcu yoğunlaştığında özellikle iklimlendirme sistemi bu sıcak bölgede yeterli olur. Bagaj eşleşme, check-in sistemleri nasıl çalışıyor, elbette testleri yapılmıştır. Bir sorun çıkmaz diye düşünüyorum.

TEDBİRLER ALINMIŞ

Bulunduğu yer havalimanı yapımına uygun görünüyor. Çok yıllar önce buraları su basmıştı.  Elbette doğanın ne yapacağı, hırçınlığı belli olmaz. Ama yine su basar diye pompalarla falan pist çevresinde tedbirler alınmış. Umarım bir su baskını olmaz ama yine de hırçın bir kış gününü görmek lazım. Ben bu satırları yazdığımda henüz bir havayolu uçağı buraya iniş yapmamıştı. Sadece DHMİ’nin kalibrasyon uçakları inip  kalkmıştı. Onlar da çok hafif. Elbette pist direncinde bir sorun yoktur diye düşünüyorum. İyi çok iyi haber; açılmadan ILS ( Instrument Landing System ) yani aletli yaklaşma sistemi pist başına takılmış ve testleri de yapılmış. Bu sistem uçağın pist başına kadar hassas yaklaşmasını sağlayan bir yardımcı sistem. Pist aydınlatması da çalışır durumdaymış.

BAKAN İNCELEDİ

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu inşaat boyunca sık aralıklarla giderek gelişmeleri takip etmiş. Sonunda10 Ağustos günü açılışa karar verilmiş. Şimdilerde yer hizmetleri şirketleri, havayolları hepsi hızla Adana Şakir Paşa Havalimanı’ndan buraya TIR’larla taşınıyorlar. Taşınmanın en geç yarın ya da bir sonraki gün tamamlanması gerekiyor.  Havalimanı işletimindeki çeşitli aksiyonlar defalarca test edilmiş. Umarım bir aksilik olmaz.

ESKİSİ NE OLACAK

Gelelim Adana’da şehrin göbeğinde kalan Şakir Paşa Havalimanı’na. Burası boşaltıldıktan sonra uçuş eğitimi vermek için uçuş okulları yapılması planlanıyormuş.  Elbette iyi ama bir sorun var. Sonuçta öğrenci pilotlar buraya inip kalkacaklar. Bir talihsizlik anında uçakların yerleşim yerlerinin üzerine düşme ihtimali elbette akla geliyor. Umarım asla olmaz ama bu durumun ihtimaller içinde yer alması da çok rahatsız edici.

SATIR BAŞLARI İLE ÇUKUROVA HAVALİMANI

Uluslararası kısa adı:  IATA

Kodu:  COV

ICAO Kodu: LTDB

Sahibi: DHMİ

İşletmeci : Kozuva (KZV)- Favori Havalimanları

Bulunduğu yer: Mersin-Tarsus, Karsavran mahallesi

Denizden yüksekliği: 6 metre

Hizmet verilen şehirler: Mersin-Tarsus-Adana-Osmaniye ve hatta Niğde

Toplam alanı: 8 milyon metrekare

Terminal: 110 bin metrekare

Terminal yolcu kapasitesi: Yılda 9 milyon yolcu

Ana pist: 03R/21L – Uzunluğu 3500 metre, genişliği 60 metre

Acil iniş yedek pist: 03L/21R – 3500 metre X 45 metre

Check-in bankoları: 56 adet

Pasaport bankoları: 23 adet

Bilet satış bankosu: 20 adet.

Yolcu köprüsü: 8 adet.

Bagaj alım karuseli: 7 adet (3 dış hat-4 iç hat)

Yolcu karşılama salonu: 3 bin 945 metrekare

Asansör: 29 adet

Yürüyen merdiven: 12 adet

Katlı otopark: 52 bin 280 metrekare

Katlı otopark kapasitesi: Bin 500 araç

Havalimanı referans kodu: 4F

Havalimanı yaklaşma kategorisi: CAT II

Uçak park pozisyonu: Toplam 69 adet

Genel havacılık terminali: 2 bin 51 metrekare

Kule: 51.95 metre

Helikopter pisti (Heliport ): 3 adet H2 tip

İhale bedeli: 357 milyon Euro

İşletme süresi: 25 yıl

EN ZOR GÖREV

Boeing yaşadığı en büyük zorluğu, yine bir Amerikan kuruluşu olan FAA’den gördü. Açık adı Amerikan Federal Havacılık Otoritesi çok ölümle sonuçlanan 737 MAX kazalarından sonra Boeing’e göz açtırmadı. Sadece 737 hattı değil tüm imalatları titizlikle inceledi. Her aşamada yaptırımlar getirdi.

Sonunda Boeing’in liderinin değişmesine karar verildi. Elbette bu değişim sorunları bir anda çözmeyecek. Ama belli bir süre içinde Boeing yeniden pazardaki eski gücüne sahip olacak.

Boeing Yönetim Kurulu,  Robert K. “Kelly” Ortberg’i  8 Ağustos 2024’ten itibaren yeni başkan ve CEO olarak seçtiğini duyurdu. Makine mühendisliği geçmişine sahip olan Ortberg, Ocak 2020’den bu yana Boeing’in başkanı ve CEO’su olan Dave Calhoun’un yerini alacak.

64 yaşındaki yönetici, kariyerine 1983 yılında Texas Instruments’ta mühendis olarak başladı, ardından 1987’de Rockwell Collins’te program yöneticisi olarak görev aldı ve 2013’te Başkan ve CEO’luk pozisyonlarına yükseldi. Rockwell Collins’i beş yıl yönettikten sonra, 2021’deki emekliliğine kadar şirketin United Technologies ve RTX ile birleşmesini denetledi.

BAŞKANI ZORLAYACAK BAŞLIKLAR

Üretim zorlukları: Boeing, özellikle ticari uçak işinde üretim sorunlarıyla boğuşuyor. Ortberg’in şirketin üretim süreçlerini ve çıktısını iyileştirmek için bu zorlukları ele alması gerekecek.

Mali kurtarma: Şirket, bu yılın ikinci çeyreğinde 1.4 milyar doların üzerinde zarar bildirdi. Ortberg, Boeing’i mali istikrar ve kârlılığa doğru yönlendirmekle görevlendirilecek.

Güvenlik ve kalite endişeleri: 737 MAX ölümlü kazaları ile Alaska Airlines kapı tıkacı panelinin uçması sorunu gibi son olayların ardından Ortberg, güvenlik ve kalite kontrol önlemlerine öncelik verecek. 

Mevzuata uygunluk: Boeing, Federal Havacılık İdaresi (FAA) tarafından daha fazla incelemeye tabi tutuluyor. Ortberg’in güvenlik standartlarına uyumu sağlamak için çalışması gerekecek.

Müşteri ve kamu güveninin yeniden sağlanması: Yeni CEO, son olaylar nedeniyle sarsılan havayolları ve havacılık sektörü dahil Boeing’in müşterileri arasındaki güveni yeniden sağlamak zorunda.

Üretim genişlemesi: FAA, Boeing’in 737 MAX üretimini artırma planlarını durdurdu. Ortberg’in üretim büyümesinin yeniden başlaması için gereken koşulları karşılamaya çalışacak.

Tedarik zinciri yönetimi: Spirit AeroSystems gibi tedarikçiler de dahil olmak üzere Boeing’in genişletilmiş ticari uçak üretim sisteminin denetiminin güçlendirilmesi ve kalite açısından kritik önem taşıyacak hamleler gerekiyor.

Çalışan morali ve kurum kültürü: Son dönemde yaşanan zorluklar göz önüne alındığında, Ortberg’in çalışan moralini yükseltmeye çalışması gerekecek.

Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Steven Mollenkopf, “Yönetim Kurulu, Boeing’in bir sonraki CEO’sunu seçmek için son birkaç ayda kapsamlı ve detaylı bir arama süreci yürüttü ve Kelly, Boeing’i bir sonraki dönemde yönetecek doğru becerilere ve deneyime sahip. Kelly, havacılık sektöründe derin saygı duyulan, güçlü ekipler kurma ve karmaşık mühendislik ve üretim şirketlerini yönetme konusunda hak edilmiş bir üne sahip deneyimli bir liderdir. Boeing’i uzun tarihindeki bu önemli dönemde yönetirken onunla birlikte çalışmayı dört gözle bekliyoruz” açıklamasını yaptı.