Cihazların bulamadığını köpekler buluyor

Sistemin tamamlayıcısı binlerce kokuyu ayırabilen özel eğitimli köpekler...

Bir merkez düşünün. İçinde yüzlerce köpek var. Havlamalarını duyuyorsunuz. Ama köpeklerin kokusu burnunuza gelmiyor. Bu beş yıldızlı merkez, Türkiye’de kazandığı parayı yine havacılığa yatıran Gözen Grubu tarafından hayata geçirildi.
Havalimanlarında 8 yıldır ‘dedektör’ köpek hizmeti veren şirket, Fly Dog markasıyla artık kendi köpeklerini yetiştiriyor. Eğitimli köpekler sadece Türkiye değil Afganistan’dan Avrupa’ya kadar geniş bir coğrafyada hizmet veriyor.
Mekin Gözen ve Mete Bozyiğit’in sırtlarında bavul taşıyarak kurduğu bu tesisin başında Dr. Cem Bozyiğit var. Silivri’de alınan araziye bu konuya hayatını adamış emekli Komiser Ergin Erkılınçoğlu sayesinde uluslararası bir tesis inşa edilmiş. Bir VIP binasından havuzlara, deprem simülatöründen paraşüt kulesine kadar her şey var. Mükemmel bir eğitim platosu olmuş. Dünyanın her yerinden büyük güvenlik kuruluşları, devlet görevlileri, özel timler geliyor. Ve hayranlık içinde eğitilmiş köpeklerden alıyorlar.
Köpek kokmayan bu tesiste doğumhaneden tutun da köpeklerin yaşadığı her yer tam hijyenik hale getirilmiş. Onların burunları sadece görevlerinin kokusunu alabilecek kadar özel bir ortam yaratılmış.

15 dakika çalışıyorlar

Yüzlerce çeşit patlayıcı, dev bir salonda bir uçak büyüklüğündeki kabine sığacak kadar koltuk ve köpekler kısa sürede pat diye hedefine ulaşıyor. Ama onları 15 dakikadanfazla çalıştırmak hata. Konsantrasyonları bozuluyor. Dinlenmeleri gerekiyor. Yaşamlarımız bazen onların burunlarında. Akıllarında, yüksek eğitim veren görevlilerin yeteneklerinde. K-9 köpekleri sahiplerinin yakın arkadaşı, dostu. Bizimse gizli hayat arkadaşlarımız... Keşke buraya turlar düzenlense de gidip görseniz.
Köpeklerin kullanılmasının en önemli nedeni yüksek hassaslık. Cihazların tespit edemediği, aramanın saatler süreceği noktalarda, köpekler devreye giriyor. Hassas burunlar, dakikalar içinde nokta atışı yapıyor.
Bomba, uyuşturucu veya ne arıyorsa köpek o noktada çöküyor. Devreye güvenlik kuvvetleri giriyor. Başarının ödülü ise bir tenis topu!

Arıları buldu, tesisi kurtardı

Bodrum’daki Sea Garden Oteli’nin başı yabani arılarla dertteydi. Arılar müşterinin kaçmasına neden oluyordu. İlaçlar, sinyal yayıcılar çare olmadı. Otel, Fly Dog’un kapısını çaldı. Eğitilen bir köpek, gözle görülmesi çok zor noktalara ve yeraltına yapılan yuvaları buldu. Arı istilası durduruldu.
Uçakların bir başka derdi de kabine yerleşen tahtakuruları. Onların hakkından da köpekler geliyor. Belirli aralıklarla uçaklar köpeklere koklatılıyor. Merkezde ayrıca suyun altındaki cesedin oluşturduğu metan gazını bulan, nakit paraların kokusunu takip eden köpekler de var.

Nasıl yetiştiriliyor?

-Yavru, özel doğumhanede dünyaya geliyor. İki ay anne sütüyle besleniyor. Uzman bakıcılar tarafından gözlemleniyor. Meraklı, mücadeleci ve oyunu seven yavrular ayrılıyor.
-Köpekler 10 ay boyunca sosyalleştiriliyor. Çevreye uyumu önemli. Sudan, sesten korkmaması gibi konular öğretiliyor.
-Bir yaşındaki köpek, özelliklerine göre görevlendiriliyor. En çok Alman kurdu ve Molinous gibi türlerden koruma ve devriye, Jack Russell ve Coruir gibi türlerden ise koku almada yararlanılıyor.
-Seçilen köpek önce iki aylık temel eğitimden geçiriliyor. Bunu altı haftalık branş eğitimi izliyor.
-Eğitim, havacılıkta Türkiye’nin de takip ettiği Avrupa Birliği kurallarına göre yapılıyor. İdarecisi ile birlikte eğitim gören hayvan daha sonra Hollanda’dan gelen uzmanların sınavından geçiyor. Sertifika alıp havalimanında göreve başlıyor.
-Köpekler, havalimanı görevlerinde sık sık testten geçiriliyor. Tazeleme eğitimlerine tabi tutuluyor.
-K-9’lar ortalama sekiz yaşına kadar görevde kalıyor. Ardından yeniden bu tesislere dönüyor, emekli oluyor.
-K-9 kelimesi, İngilizcede ‘canine’ yani köpeğin kısaltması. K harfi ‘ca’nın, 9 rakamı ise ‘nine’ın kodlaması. Bu bir köpek türü değil, görev köpeklerinin genel adı.