Asma kat para kazandırıyor

Uçakta yer kaybetmeden gerçekleşen bu işlem ilk defa bu ay sonunda Boeing 777'lerde hizmete giriyor. Havayollarından büyük ilgi gören yeni asma dinlenme katlarına şirketlerin isteği doğrultusunda 2-10 yatak, koltuk, mutfak, dolap, tuvalet ve video-ses sistemi yerleştirilebiliyor.

Havacılık kurallarına göre, yolcu uçaklarında görev yapan pilot ve kabin memurlarının çalışma saatleri limitlenmiş durumda. Uzun menzilli uçuşlarda ekiplerin bu kurallar doğrultusunda çalışabilmesi için özel dinlenme odaları bulunuyor. Uçuş süresi ve yolcu sayısına bağlı iniş-kalkış gibi kritik anlar dışında gerek pilotlar, gerekse de kabin memurları sırayla bu odalarda dinleniyor. Uçak tipine göre dinlenme odalarının yeri değişiyor. Genellikle pilot dinlenme odaları kokpitin hemen arkasında bulunuyor. İniş- kalkış dışında kokpitte en az bir kaptan pilot ve bir ikinci pilot bulunurken üçüncü pilot dinlenme odasına gidebiliyor.

KAPASİTE AZALIYOR

Kabin memurlarının odaları ise ya kabin içinde (örneğin 747'lerin çoğunda kuyrukta) ya da kargo bölümünde yer alıyor. Alt kat olarak adlandırılan kargo bölümündeki dinlenme odalarına kabinden özel bir merdivenle veya asansörle iniliyor. Havacılık kuralları uyarınca uzun menzilli uçuşlarda konulması gereken bu odalar uçağın koltuk ve kargo kapasitesini azaltıyor, gelir kaybına neden oluyor.

Havayollarının talebiyle harekete geçen Boeing mühendisleri, çözümü kabine ‘asma kat’ eklemekle buldu. Yüksek kabine sahip 777'lerde özel dinlenme odaları uçağın business class veya orta kısmına yerleştiriliyor. Odaya merdivenle çıkılıyor. Özel bölümde elbise dolabı, tuvalet var. Dinlenmek için tam yatar hale gelebilen koltuklar havayollarının isteği doğrultusunda konulabiliyor. Koltukların arkasında perde ile ayrılan bölümde ise 2.05 metre uzunluğunda, 1.02 metre genişliğinde yataklar bulunuyor. Havayolu isterse dinlenme odasına ufak bir mutfak da eklenebiliyor. Kapasite havayolunun isteğine göre 10 koltuk-yatağa kadar çıkartılabiliyor. Odada video, müzik kanallarının yanı sıra kabinle irtibatı sağlayan telefon da yer alıyor.

EKSTRA GELİR

Boeing, dinlenme odası sorununu, uçağın yolcularının bulunduğu bölüme hiç dokunmadan gidererek havayollarına daha çok bilet satma ve daha kárlı uçma imkanı sağlıyor. Boeing'in iç mekan tasarımı projesinin baş mühendisi Doug Ackerman, 'Dinlenme odasının üste alınmasıyla ortaya çıkan yerde fazladan 777-200'de 4, 777-300'de 7 business yolcu taşınabiliyor. Bu uygulamayla uçakların kargo alanı da artıyor ve müşterilerimiz aynı uçuş için daha fazla satış yapabiliyor' diye konuştu.

Boeing, kabin ekibi odasının yolcu bölümünden bağımsız hale getirilmesinin, havayolu şirketine tek uçak için 20 yıl içinde 4.9 ile 11.25 milyon dolar arasında fazladan kár sağlayabileceğini hesaplıyor.


İlk Türk Kadın Kaptan Pilot


Pegasus Havayolları'nda Boeing 737-400/800 uçaklarında görev yapan Dilek Karabağlı Türkiye'nin ilk kadın kaptan pilotu oldu. Eğitimini tamamlayan 36 yaşındaki Karabağlı toplam 5 bin 300 saat uçuş tecrübesine sahip.

Babası emekli hava astsubayı olan Dilek Karabağlı, ufak yaşlardan itibaren uçaklarla iç içe büyüdü. Profesyonel havacılık yaşantısı Hacettepe İngilizce Öğretmenliği Bölümü'nü bitirdikten sonra Türk Hava Kurumu'na (THK) girmesiyle başladı. Uçuş eğitiminden sonra 1.5 yıl THK'da pilot olarak görev yaptı. 1994'te İstanbul Havayolları'na girerek Alev Kılıçkesen'le birlikte Türkiye'nin ilk kadın havayolu pilotu oldu. Dilek Kaptan, Boeing 727'lerde uçuş mühendisliği yaptıktan sonra sırasıyla 727, 757 ve 737 tiplerinde ikinci pilot olarak uçtu. Pegasus Havayolları'na 2000 yılında geçen Karabağlı, kaptan pilotluk için yeterli görülerek eğitime Ocak 2003'te alındı.

Kaptan pilotluğa seçilmenin kendisi için büyük bir onur olduğunu söyleyen Karabağlı, eğitimi konusunda şöyle dedi: 'Kaptan olmadan önce ilk değerlendirme simulatörde yapıldı. Bu uçuşu yer dersleri ve sınavlar izledi. Simulatörde tekrar kontrol edildikten sonra bu sefer 737’de sol koltukta oturarak öğretmen pilotlarla uçtuk. Zorlu 3.5 aylık eğitimi tamamlayarak kaptan pilotluğa hak kazandım.'

KADIN PİLOTLAR ARTIYOR

Kadın havayolu pilot sayısının artık artmaya başladığını söyleyen Karabağlı, 'Pilotlukta erkek-kadın ayrımı yoktur. En önemli şey emniyetli uçmaktır. Türkiye'de kadın pilotların sayısının artması çok güzel. Halen çeşitli havayollarında 8 kadın pilot başarıyla uçuyor. Ayrıca Hava Kuvvetleri'nde başta F-16 olmak üzere değişik uçak tipleri ile uçan, THK'da görev yapan arkadaşlarımız da var' diye konuştu.

Başına bazen ilginç olayların da geldiğini anlatan Dilek Kaptan, 'Bir çok yolcu terminalde beni gördüğünde, ‘Hiç kravat takan hostes görmedik, hangi havayolunda uçuyorsunuz?’ diye soruyorlar. Kaptan pilot olduğumu duyunca da çok şaşırıyorlar'' dedi. Yolculardan olumsuz tepki almadıklarını söyleyen Dilek Karabağlı aksine özellikle kadın yolcuların durumdan çok hoşnut olduğunu vurguladı.

Uçuştan artan zamanlarında yamaç paraşütüyle uçan, dalga sörfü yapan Karabağlı'nın en büyük hobisi astronomi. İlerki yıllarda bu konuda üniversite eğitimi almayı planlıyor.

Dilek Kaptan'dan çok memnun olduklarını söyleyen Pegasus Havayolları Uçuş İşletme Müdürü Kaptan Pilot Koray Gökberk, 'Biz uçaklarımızı ekipleriyle birlikte dünyanın dört bir tarafındaki havayollarına kiralıyoruz. Bu nedenle şirketimizde kaptan olacak pilotların uçuş dışında ekibin, bakımın ve herhangi bir sorunun da üstesinden gelecek yönetici yaklaşımına sahip olması gerekiyor. Dilek hem uçuş, hem de yönetim açısından kendini en iyi şekilde ispat ederek kaptanlık hakkını elde etti'' dedi.

Filosunda 13'ü 737-800, ikisi de 737-400 toplam 15 uçak bulunan Pegasus Havayollları 1990'dan bu yana faaliyetlerini sürdürüyor. Şirkette 70'i kaptan olmak üzere 140 pilot ve 240 kabin memuru görev yapıyor.


Uzay fuarı'na büyük ilgi


Türkiye'nin ilk uzay organizasyonu SPACEAN Uzay Teknolojileri Konferansı ve Fuarı, ülkemizde yeni oluşmaya başlayan uzay endüstrisi ve ilgili kurum-kuruluşları bir araya getirdi. Airex Fuarı'nın da organizatörü Mint Fuarcılık tarafından gerçekleştirilen SPACEAN'a Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Bülent Alpkaya, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Cumhur Asparuk, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Şener Eruygur, MGK Genel Sekreteri Orgeneral Tuncer Kılınç, Savunma Sanayi Müsteşarı Ali Dursun Ercan, çok sayıda general, amiral ve üst rütbeli subay katıldı.

Genelkurmay Başkanlığı'nca hazırlanan Uzay Yasası'nın TBMM'ye sunulduğunu söyleyen Orgeneral Özkök, bu yasa ile Türk Uzay Kurumu'nun (TUK) kurulacağını, uzay faaliyetlerinin bu kurum organizasyonunda yürütüleceğini açıkladı. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, askeri teknolojiler sayesinde hayat bulan uzay teknolojisinin bugün sivil alanda da ciddi kullanım alanına sahip olduğunu söyledi.

Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Cumhur Asparuk ise, TUK'un çalışmalarının Hava Kuvvetleri tarafından koordine edildiğini vurgulayarak, 'Askeri ve sivil uydu kabiliyetlerinin birbirlerini desteklemesini en ekonomik çözüm olarak değerlendiriyoruz. Maliyetleri düşürmek için bu iki sektör yakın işbirliği yapmak zorunda' dedi.

Fuarda TAI, Roketsan gibi yerli şirketlerin yanı sıra AeroAstro, IAI, Lockheed Martin, SSTL gibi yabancı imalatçılar, Space Imaging, DigitalGlobe, Eurimage gibi uzaydan fotoğraf çekimi yapan ajanslar ile BİLTEM ve İzmir'deki Uzay Kampı katıldı.

YERLİ UYDU BİLSAT

Tübitak bünyesindeki Bilgi Teknolojilerive Elektronik Araştırma Enstitüsü (BİLTEM) tarafından geliştirilen proje ile önümüzdeki ay içinde Türkiye'de imal edilen ilk yerli mini uydu BİLSAT uzaya fırlatılacak. Uydu, 120 kilogram ağırlığında olacak. 686 kilometre yükseklikte ‘alçak irtifa uydusu’ olarak yörüngeye yerleştirilecek BİLSAT, 12 ve 26 metre çözünürlükte veri toplayarak yer istasyonuna iletecek. Uydu, doğal afetlerin erken uyarısında ve olağanüstü durumların izlenmesinde kullanılacak.

Emirates’ten rekor kár

Dubai merkezli havayolu şirketi Emirates, 2002'de kárını iki kat artırarak 247.1 milyon dolara çıkarttı. Emirates'in geçen yıl dünyada en fazla kár eden beş şirketten biri olduğunu söyleyen Yönetim Kurulu Başkanı Şeyh Ahmed bin Saeed Al-Maktoum, şirketin başarısının kaliteye verilen önemde saklı olduğunu belirterek, zorlu krize rağmen kárın katlanarak artmasının sevindirici olduğunu açıkladı.

HEDEF 100 UÇAK

Son yıllarda alışverişte Uzakdoğu'yu ciddi olarak zorlayan Dubai'nin gelişmesinde Emirates Grubu'nun da önemli katkısı oldu. Artan yolcu talebi ile birlikte filolarını da büyüteceklerini açıklayan Başkan Şeyh Ahmed bin Saeed Al-Maktoum, 2.8 yaş ortalamasına sahip filoyu 2010 yılında 51'den 100 uçağa çıkartmayı hedefliyor. Emirates'in uçak siparişleri arasında iki katlı, 555 yolcu kapasiteli Airbus A380, A340-500/600, A330 ve Boeing 777 tipi uçaklar bulunuyor. Ayrıca Dubai Havalimanı'nın kapasitesinin ilerleyen yıllarda üç kat artırılması da hedefleniyor.

Yeni promosyonlar

Eğer Amerika veya Avrupa yönünde uçmayı düşünüyorsanız tam sırası. Yoğun uçuşların başlayacağı haziran ayı öncesinde havayolu şirketleri son promosyonlarını yapıyor. Özellikle uzun menzilli hatlarda ciddi düşen fiyatlardan yararlanmak için son günleri kaçırmayın.

Air France Havayolları, 15 Mayıs'a kadar kesilecek biletlerle Amerika yönünde New York, Boston ve Washington'a 420 dolardan başlayan fiyatlarla uçuyor. Chicago 430, Los Angeles 494, Toronto ve Montreal 450, Meksika ise 650 dolar. İngiliz Havayolları British Airways’in (BA) ise, Londra'ya en ucuz gidiş dönüş fiyatı 220 dolardan başlıyor. Minimum kalış süresi kuralını iptal eden BA, bu açıdan iki hafta sonunu İngiltere'de geçirmek isteyen yolcularına büyük avantaj sunuyor. 31 Mayıs'a kadar BA, New York, Boston, Philadelphia, Miami ve Orlando'ya 420, Houston, Chicago, Dallas ve Denver'a 430, Los Angeles, San Francisco ve Seattle'a 490 dolardan başlayan fiyatlarla uçuyor.

İtalyan Alitalia Havayolları’nın ise, 31 Mayıs'a kadar yapılacak İstanbul çıkışlı uçuşlarda New York, Boston ve Chicago fiyatları 420 dolardan başlıyor. Tüm fiyatlara alan ve diğer vergiler dahil değil.

TATCA yönetimi değişti

Türkiye Hava Trafik Kontrolörleri Derneği TATCA'nın 7'nci Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda yeni yönetim kurulu belirlendi. Seçim sonucunda Ayhan Kartal Genel Başkan, Tolga Önce Genel Başkan Yardımcısı, Dilek Besi de Genel Sekreterliğe seçildi. Yönetim Kurulu'nun diğer üyeleri ise Sebla Yiğit (Teşkilat Sorumlusu), Gülsefa Yaşar (Basın ve Halka İlişkiler Sorumlusu), Murat Özdil (Muhasip) ve Cenk Erdoğan (Üye) oldu.

Başkan Ayhan Kartal, amaçlarının Türkiye'de bir meslek olarak kabul edilmeyen hava trafik kontrolörlüğünün bu engeli aşması olduğunu belirterek, 'Kontrolörlerimiz dünyanın en zor mesleklerinden birini büyük bir özveri ile yapıyorlar. Amacımız bu mesleği ülkemiz koşulları çerçevesinde tüm imkanlarımızı zorlayarak arzulanan bir yere getirmektir' dedi.