AnadoluJet büyüyecek

Alan, farklı metotlarıyla THY’nin alt markası AnadoluJet’i pazarlıyor. Bir bakıyorsunuz Adana M1 Tepe Alışveriş Merkezi’ndeki CineBonus Sinemaları’nda karşınıza AnadoluJet’in koltukları çıkıyor. Belli saatlerdeki çekilişlerle bilet, uçak maketleri, Tarkan konserine davetiye dağıtılıyor. Valilikler, belediyeler ve turizmcilerle iyi ilişkiler kurulmuş. Şehirler AnadoluJet’i sahipleniyor.

ADANA’DAN ANKARA’YA UÇTUM

Adana-Ankara uçuşu öncesi geceyi kentin adıyla özdeşleşmiş ünlü oteli Seyhan Oteli’nde geçirdim. Otelin Genel Müdürü Can Akşit resepsiyon karşısına şimdiden bir AnadoluJet deski kurmuş. Bilet satışı da yapılıyor. THY’nin Adana Satış Müdürü Bahri Yılmaztürk ise bir başka marka demeden bütün gücüyle AnadoluJet için de çalışıyor.

AnadoluJet’le Adana-Ankara arasında yeni aldıkları deri koltuklu Boeing 737-800 uçağıyla uçtum. Uçuş için satılan bilet sayısını adeta saat saat takip ettim. Uçuşa birkaç saat kala 135 civarındaki yolcu sayısı son dakikada 160’a kadar çıktı. Bu rakamlar son dakikacıların sayılarının hızla arttığını ortaya koyuyor.

Bu şirket Ankara merkezli bir iç hat şirketi ama, Sami Alan’la ve ardındaki büyük güç THY ile büyüyüp çevre ülkelere de uçmaya başlayabilir. Daha sonra belki de Ankara’yı Londra’dan Tahran’a, Şam’dan Kiev’e kadar birçok noktaya direkt bağlayabilir. Bunun ilk adımı Hatay’dan-Kıbrıs Ercan seferleriyle 3 Eylül’de başlıyor.

FARKLI PAZARLAR

Türkiye’nin iç hatları yavaş yavaş doygunluk noktasına doğru geliyor. İç hatların özel sektöre açılmasıyla birlikte yılda yüzde 30 gibi büyük rakamlarla büyüyen iç hat pazarında bu yıl büyümenin yüzde 7 ila 10 arasında olması bekleniyor. İşte bu durumda İstanbul dışında farklı noktalardan yapılan uçuşlar boşluğu dolduruyor, yeni pazarlar yaratılarak büyüme sürdürülüyor. AnadoluJet büyümenin İstanbul merkezi dışındaki merkezlerden de yapılabileceğini göstermeye çalışıyor. Antalya merkezinden çıkıp İzmir ve İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nı da merkez haline getiren SunExpress gibi şirketlerin denemeleri de başarılı görünüyor.

AnadoluJet operasyonunun kışın da etkin yapılabilmesi için özellikle doğudaki havaalanlarının alt yapılarının daha da iyileştirilmesi, ILS, gece uçuşlarını sağlayacak aydınlatma sistemlerinin yanı sıra meydan çalışma saatlerinin daha esnek hale getirilmesi gerekiyor. Bir başka sorun da kış aylarında Ankara Esenboğa Havalimanı’nın belası olan sis. Meydanda yapılacak CAT3B yaklaşma standartları ile uçaklar sıfır görüşte emniyetle inme imkanına kavuşacak. Bu konuda Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin 2009 kışı için çalışmaları var.

MERKEZ ESENBOĞA

Türkiye’nin yeni havayolu şirketi yakın gelecekte üstündeki iç hat şirketi damgasını mutlaka silecek. Uzun uçuşlarla Ankara’yı dünyanın birçok noktasına bağlayacak. Yolcular birçok dış hat uçuşu için İstanbul’a gelmeden uçabilecek. Bu tip projeler Türk Sivil Havacılığı’nın büyümesinde büyük rol oynayacak. Kuşkusuz şirket yapılarının, teknik güçlerinin uluslararası standartlarda olmasıyla mümkün olacak. Ama havacılıkta da belki birçok işteki gibi lidere ihtiyaç var. Lider bir bakıyorsunuz uçan bir şirketi, daha yükseklere uçuruyor. Bu sanırım AnadoluJet markasında Sami Alan adını taşıyacak.

İSİM BABASI BAŞBAKAN ERDOĞAN

Anadolu Jet’in isim babası Başbakan Recep Tayyip Erdoğan. Türk Hava Yolları’nın Ankara’ya Anadolu’nun farklı şehirlerinden düşük maliyetle uçmasını isteyen Erdoğan, geçen yıl yeni bir organizasyon kurulmasını istedi.

Yönetim Kurulu Başkanı Candan Karlıtekin’in büyük destek verdiği projede yapının oluşturulması için THY’de Bölgesel Uçuşlar bölümü kurdu. Başkanlığına da Sami Alan getirildi. Cep telefonlarının bir gün içinde farklı şehirler arasında açık kalma sürelerinden otobüs-tren seferlerine, iller arasındaki ticaret ve turizm yapılarına kadar farklı bir çok konuyu inceleyen Sami Alan ve ekibi, Ankara çıkışlı İstanbul hariç 20 Anadolu şehrinden oluşan bir tarife oluşturuldu. Seferlerine 23 Nisan’da başlayan Anadolu Jet, ilk günden itibaren büyük ilgi görmeye başladı. Geçen yıl aynı hatlarda THY’nin taşıdığı yolcu sayısını temmuzda yüzde 110 artıran AnadoluJet, 2008 sonunu toplam 2 milyon yolcu taşımayı hedefliyor. Doluluk oranları yüzde 85.

DÜŞÜK MALİYET

Fiyatların tek yön tüm vergiler dahil 59 YTL’den başlayabilmesi için düşük maliyetli bir operasyon hazırlandı:

İlk etapta THY filosundaki 5 adet Boeing 737-400 tipi uçak alındı. Bu uçaktaki business class koltukları söküldü. Yolcu kapasitesi yükseltildi.

Ücretsiz CIP salonu hizmeti kaldırıldı. Bundan yararlanmak isteyen yolcular 20 YTL ücret ödüyor.

İkram mönüsü maliyetlerinin düşürülmesi için sadece su ve kek olarak belirlendi. İlerleyen günlerde mönüye çay da eklenecek.

Uçaklar yerde bir saat yerine 35 dakikada tüm işlemlerini tamamlıyor. Böylece filo daha fazla uçuyor. Günlük sefer sayısı 9’u buluyor. Maliyetler düşüyor.

Fazla bagaj ücreti olarak kilogram başına 3 YTL alınıyor.

AnadoluJet’te bilet fiyatları ilk 29 koltuk için tek yön vergiler dahil 59 YTL’den başlıyor. En pahalı fiyat 159 YTL.

737-800’LER HAFİFLETİLDİ

AnadoluJet’in filosuna aldığı en son uçak olan ve su tagı ile karşılanan Pamukkale uçağı, özel olarak düşük maliyetli operasyon için imal edildi. Giderek artan yakıt maliyetleri nedeniyle yeni uçaklarda hafiflik çok önemli. THY gibi 100 uçağa sahip bir havayolunun her uçakta bir kilogram fazla taşınan yükün bir yıllık maliyeti tam 20 bin dolar.

Toplam 189 koltuklu uçağın minderleri normalden çok daha ince ama gayet rahat ve ergonomik. Koltukların yarısının aralığı 79, diğer yarısının da 74 santimetre. Business class bulunmadığı için yolcuların ceket ve paltolarının konulacağı dolap ile mutfaklarda fırın yok. Yeni nesil Uçaktaki toplam hafifleme 500 kilograma ulaştı.

Winglet olarak adlandırılan kıvrık kanat uçları, uçağın geride bıraktığı türbülansı düzenleyerek sürtünmeyi azaltıyor. Kısa uçuşlarda yüzde birlik yakıt tasarrufu sağlıyor. Hafiflemeyle birlikte uçakta kullanılan CFM56-7D motorların itiş gücü azaltıldı. Ayrıca özel enjeksiyon sistemi verimli kullanımla yüzde 2 daha az yakıt harcama oranı düşürüyor. Filoya haziranda altıncı uçak katıldı. Tamamı 737-400’lerden oluşan filonun 189 koltuklu 800 ilk modeli geçen günlerde teslim edildi. 8’inci uçak ise 29 Ağustos’ta geliyor.

Eylül fırsatlarını kaçırmayın

THY tüm yıl boyunca devam eden ekonomi sınıfı gidiş-dönüş vergiler hariç 111 Euro’ya Avrupa ve 333 Euro’ya dünyanın diğer ucuna kampanyasında yeni uçuş noktaları belli oldu. Promosyonlar 1-7 Eylül arasında Muscat, Kahire, Priştina’ya, Pekin ve Şanghay, 8-14 Eylül arasında Abu Dabi, Rostov, Riyad ve Bangkok, 15-21 Eylül arasında Dubai, Strazburg, Barselona, Chicago, 22-30 Eylül arasında Kuveyt, Atina, Simferopol ve Seul için geçerli. Ankara ve İzmir’den yapılacak uçuşlarda 50 Euro, diğer Türkiye çıkış noktaları ve Ercan’dan ise 80 Euro eklenmesi gerekiyor.

DELTA 1 Eylül’e kadar bilet alıp seyahatlerini 7-23 Eylül arasında yapan yolcularını ekonomi sınıfı, gidiş-dönüş vergiler hariç Boston’a 403, Washington’a 435, Atlanta, Cleveland, Raleigh Durham’a 454, Chicago, Miami, New Orleans, Orlando, St. Louis’e 487, New York’a 499, Dallas ve Houston’a 519, Las Vegas, Los Angeles, Seattle ve San Francisco’ya da 589 Euro’dan başlayan fiyatlar sunuyor.

BA (British Airways-İngiliz Havayolları) 31 Ekim’e kadar İstanbul’dan New York, Miami, Chicago, Boston, Philadelphia, San Francisco, Los Angeles, Washington, Vancouver, Toronto ve Hong Kong’a Club World olarak adlandırılan business class bilet alanlar, gidiş veya dönüş bacağında first class’a yükseltiliyor.

PEGASUS, 8-26 Eylül tarihleri arasında tüm iç ve dış hatlarda yüzde 25 indirimle uçuyor. İç hatlarda Adana, Ankara, Antalya, Bodrum, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Malatya, Mardin, Samsun, Trabzon, Van uçuşları ve dış hatlarda ise Ankara, İstanbul ve İzmir’den; Amsterdam, Düsseldorf, Kopenhag, Köln, Londra, Lefkoşa, Münih, Stuttgart ve Zürih’e karşılıklı seferleri için Ramazan indiriminden yararlanmak isteyen Pegasus yolcularının bilet rezervasyonlarını en geç 172 saat yani 7,5 gün önce yapmaları gerekiyor.

SUNEXPRESS, Ramazan boyunca kredi kartı ile bilet satın alan yolcuların Worldcard sahiplerine 6, Maximum kart sahiplerine de 5 taksit yapıyor. Havayolunun Aralık 2007’de başlattığı, yolcularına uçuş başına 1 puan veren, her 5 puan için bir tek yön bileti armağan eden "5’i 1 Yerde" kampanyası kapsamında, Ramazan’da yapılacak her uçuş, 2 puan kazandıracak.

Yeni kule inşaatı karınca hızıyla ilerliyor

Atatürk Havalimanı’nda 30 yıldır hizmet veren hava trafik kontrol kulesinin yerine yapılan yeni kulenin inşaatı bitmek bilmedi. "Hava Trafik Modernizasyonu Projesi" (SMART) çerçevesinde başlanan kontrol kulesi inşaatının aradan geçen yaklaşık bir yıllık süreye rağmen çalışmalarının tamamlanamaması, havalimanının modern görünümüne gölge düşürüyor.

İnşaatın aynı zamanda THY İç Hatlar CIP Salonu’nun hemen yanında bulunması, business class yolcularını da bıktırdı. Bu konuda THY’ye çok sayıda şikayet ulaşıyor. Geçtiğimiz kış başlayan inşaat yüzünden CİP Salonu’nun girişi çamurla kaplanırken yaklaşan sonbaharla beraber aynı manzaraların yaşanması bekleniyor.

Kule inşaatının tamamlanmasıyla eski kule ve teknik bloğun kaldırılmasıyla, Atatürk Havalimanı apronunda 4 uçaklık park yeri açılacaktı. Devlet Hava Meydanları İşletmesi tarafından Selex ve İçtaş firmalarına ihale edilen projenin gecikmeli olarak başlaması ve inşaatın yavaş ilerlemesini değerlendiren uzmanlar Atatürk Havalimanı’nın sıkıntıya girdiğini belirtiyor.

Projeye göre Atatürk Havalimanı kontrol kulesinin, SMART Projesi kapsamında yapılan yeni uçuş kontrol merkezinin yüksekliği 50 metreyi bulacak. Kule teknolojik donanımla birlikte 86 milyon 750 bin Euro’ya mal olacak. İnşaat, 2007’nin eylül ayında başlamıştı.

Murat ÇAKIR / DHA