Kırşehir’in öyküsü

 İktidardaki Adnan Menderes’in Demokrat Parti’si (DP) tam 508 sandalye ile olağanüstü bir zafer kazanmıştı.

 CHP ise Meclis’e topu topu 34 milletvekili getirebilmişti. Üçüncü parti Cumhuriyetçi Millet Partisi (CMP) ise sadece bir ilde, Kırşehir’de seçimi alarak 4 milletvekili çıkarabilmişti. (O zamanki seçim yasasına göre bir ilde en çok oyu alan parti o ilin bütün milletvekillerini alıyordu.)  �

Bu görkemli zafere karşın Menderes mutlu değildi.

 Menderes oyların yüzde 58.42’sini almalarına rağmen CHP’nin yüzde 35 oy toplamasından rahatsızdı.

 Çevresine “Demek ki, bu memlekette demokratlaştıramadığımız yüzde 35’lik bir kitle var” demişti.

 Menderes muhalefeti susturmaya karar vermişti.

* * *

 Seçimlerden sonra Bursa’dan milletvekili seçilen Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın mazbatasını aynı ilden seçilen milletvekilleri Çankaya’ya götürdüler. (O zaman cumhurbaşkanları da partili milletvekilleri arasından seçiliyordu.)

 Bayar teşekkür ettikten sonra “Kırşehir’i ilçe yapacağız” dedi.

 İktidar ilk darbeyi, kendilerine oy vermeyen ve Osman Bölükbaşı ile 3 arkadaşını Meclis’e gönderen Kırşehir’e indiriyordu.

 Milletvekili Dr. İbrahim Öktem “Ama bu olmaz. Herhalde latife ediyorsunuz” diye itiraz etti.

 Bayar “Çok ciddi söylüyorum. Göreceksiniz” dedi.

 Seçimden 28 gün sonra İçişleri Bakanı Namık Gedik Anadolu Ajansı’na Nevşehir’in il yapılacağını, Kırşehir’in de ilçe olacağını ve bu yeni kente bağlanacağını açıkladı.     �

 İşte DP’yi 27 Mayıs 1960 ihtilaline götüren olayların başlangıcı olan Kırşehir olayı böyle patlak verdi.

* * *

 Gerekli yasa tasarısı hemen hazırlandı ve komisyona gönderildi.

 O günlerde adı yeni yeni parlayan Kocaeli Milletvekili genç politikacı Turan Güneş (1974 Kıbrıs çıkarmasının ünlü Dışişleri Bakanı) söz alarak yasaya karşı sert bir konuşma yaptı.�

 Oylamada birinci madde reddedildi. Menderes’e haber verildi. O da 25 milletvekili ile komisyona geldi ve tasarı kabul edildi.

 31 Temmuz’da Meclis’te görüşülmeye başlanan yasa tasarısını savunan zamanın Adalet Bakanı Şevki Çiçekdağ’a Kırşehir Cumhuriyetçi Millet Partisi Milletvekili Osman Alişiroğlu “Nankör” diye bağırdı.

 Alişiroğlu “Nankör” demekte haklıydı çünkü Çiçekdağ da Kırşehirliydi.

 Daha sonra Kırşehir Milletvekili Osman Bölükbaşı kürsüye geldi, yasayı eleştirmeye başladı.

 Başbakan Menderes dinlerken sürekli gülüyordu. Bölükbaşı dönüp Menderes’e şöyle dedi:

 “Ben konuşurken Başbakan çok gülüyor. Temenni ederim ki bu hal Aydın’ın (Menderes Aydın milletvekiliydi) başına gelmez.”

 Konuşmalardan sonra yapılan oylamada 39’a karşı 285 oyla Kırşehir’in ilçe olması kabul edildi.

 İşte Türk demokrasinin kara bir sayfasını oluşturan bir ilin iktidar partisine oy vermediği için ilçe yapılmasının öyküsü böyle.

 Bugüne gelirsek...

 Oy için bugün de çok şeyler yapılıyor. İlçelerin birleştirilip ayrılması, bazı belediyelerin iptal edilmesi gibi...

�NOT: Bu öyküyü Agorakitaplığı’ndan yeni çakan Akın Simav’ın “Turan Güneş’in Siyasal Kavgaları” kitabından özetledim. T.T.