YIL 1973 Şubat’ı...Erzurum doğumlu 78 yaşındaki bir Ermeni, California’da iki Türk diplomatını pusuya düşürerek şehit etti.
Gourgen Mıgırdıç Yanıkyan adlı katilin işlediği bu iki cinayet, tarihten çıkarılan düşmanlığın intikam sürecinin tetiği oldu.
Yanıkyan, cinayetten 6 ay önce Başkonsolos Mehmet Baydar’ı makamında ziyaret ederek elinde Beyrut’tan satın aldığı ve sonradan İstanbul’da bir saraydan çalındığını saptadığı bir tablo olduğunu söyleyip "Bunu size hediye etmek istiyorum" dedi ve tablonun resmini bıraktı.
Baydar, fotoğrafı Türkiye’ye gönderdi ve araştırılmasını istedi.
Bir süre sonra Ankara’dan tablonun çalıntı olduğu bildirildi, alınması istendi.
Baydar hemen Yanıkyan’ı aradı ve tabloyu getirmesini istedi.
Yanıkyan yaşlı olduğunu, tabloyu kendilerinin gelip almalarını söyledi.
Bunun üzerine Baydar, yardımcısı Bahadır Demir’i de alarak yaşlı Ermeni’nin kaldığı Santa Barbara’daki Baltimore Oteli’ne gitti.
Yanıkyan’ın odasına çıktılar. Oturur oturmaz yaşlı Ermeni silahını çekip iki diplomatımızı öldürdü.
Sonra otel müdürünü arayıp polis çağırmasını istedi. Polis, Yanıkyan’ı götürürken katil, "Ben iki şeytanın canını aldım" dedi.
* *Ê *
Yanıkyan, ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
Yıllar sonra Hürriyet’in Amerika muhabiri Doğan Uluç, uzun uğraşların ardından gerekli izinleri alarak ve Yanıkyan’ı da ikna ederek cezaevinde yaşlı Ermeni ile konuştu.
Doğan Uluç, katile "İşlediğiniz cinayetler ne fayda sağladı?Pişman mısınız?" diye sordu.
Yanıkyan: "Ben bu işe 40 yıl önce karar verdim.Pişman değilim.Ermeni sorununu kaç kişi biliyordu?Şimdi bütün dünya Türklerin katliamını biliyor.Mezardan çıkardım Ermeni meselesini.Gözlerim açık gitmeyecek.Zira Yanıkyan ruhu bütün dünyayı sardı.Ben öldükten sonra da yaşayacak."
Yanıkyan, eyleminin Türk halkına değil, Türk hükümetlerine karşı olduğunu özellikle vurguladı.
"Ben katil değilim.Türk hükümetlerinin tarih boyunca Ermenilere karşı girişilmiş katliamların günahını kabullenmelerini istiyorum."
* *Ê *
"Ne istiyorsunuz Türkiye’den?"
"Ermeni ve Türklerden oluşan bir konferansta sorun ele alınsın.Konferans Türkleri haksız çıkardığında dünya kamuoyuna, ’Atalarımız, Ermeni halkını katletti. Bundan müteessiriz. Zararları telafi etmek istiyoruz’ desinler.İnsanlık tarihi boyunca Ermenilerin olan yerleri bize versinler.Mallarımızı tazmin etsinler."
"Hangi toprakları?"
"Katliamlar ile elimizden aldığınız Doğu ve Güneydoğu’yu.Ermeni meselesi yıllar önce tam halledilme yoluna girmişken yarıda kaldı.ABD Başkanı Wilson, Osmanlı İmparatorluğu’nun son günlerinde imzalanan Sevr Anlaşması’na, Doğu Anadolu’da bir Ermeni Cumhuriyeti’nin kurulmasını öngören maddeler koydurmuştu.Batı ülkeleri ile ABD bu konuda fikir birliğine varmışlardı. Fakat sonra Mustafa Kemal ortaya çıkarak buna mani oldu.Şimdiki Türk hükümetlerinin Sevr Anlaşması’na yeniden eğilerek Ermenilere ait toprakların geri verilmesine ve bir Ermeni devleti kurulmasına yardım etmelerini istiyorum."
1973 yılında aralarında çok değerli diplomatlarımızın da bulunduğu 70 Türk görevlisini öldüren Ermeni ASALA terör örgütünün işlediği cinayetleri başlatan Yanıkyan’la 1978 yılında yapılan bu konuşmayı gençler okusun ve başlatılan "Özür dileme kampanyası"nı bu gerçekler ışığında değerlendirsinler diye yazdım.