Barışın anahtarı işgal altındaki Golan

Golan, bizim bildiğimiz gibi üç beş tepeden oluşan bir yer değil.

Suriye’nin güneybatısında yer alan bu bölge, ülkenin en verimli topraklarına, zengin su kaynaklarına sahip.

Golan bölgesi öyle ufak bir toprak parçası değil. 1860 kilometrekare büyüklüğünde bir yer.

Suriye’nin en yüksek dağı olan ve yılın 12 ayı tepesinde kar bulunan Hermon Dağı’nın eteklerinden başlayan bölge, güneye doğru alçalarak deniz düzeyinden daha aşağıdaki Lut Gölü’ne kadar uzanıyor.

Hermon Dağı’nda karlardan beslenen bütün nehirler bölgeyi katederek Lut Gölü’ne ulaşıyor.

Golan toprakları son derece verimli. Çünkü bölge yoğun yağış alıyor.

Golan’da aklınıza gelen her türlü ürün yetişiyor. Örneğin, bu bölgenin elmalarının bir eşinin daha olmadığını söylüyorlar.

Ülkenin büyük bölümü verimsiz topraklarla kaplı olan Suriye için Golan’ın ne kadar yaşamsal olduğu ortada.

Ancak bugün bu bölgenin üçte ikisi İsrail’in işgali altında.

Bu işgal sürdüğü sürece İsrail ile Suriye’nin barışı yakalayabilmesini düşünmek bile hayaldir.

* * *

Qnaytra, Golan bölgesinin en büyük kenti.

İsrail büyük savaşta Golan bölgesinin tamamını işgal ettiği zaman kenti de ele geçirmiş.

1973 savaşında Qnaytra kurtarılmış ama ortada böyle bir kent kalmamış; çünkü İsrail her tarafı yıkmış.

Qnaytra’yı gezerken sadece ağaçların ayakta kaldığına tanık olduk. Sanki kent büyük bir deprem geçirmiş gibiydi.

Qnaytra’nın hemen dışında İsrail’in işgal ettiği topraklar başlıyor.

Golan bölgesinin büyük bölümünü elinde tutan İsrail’in, bu bölgeyi barış sağlansa bile kolay kolay boşaltmaya niyetli olmadığını anlamak için káhin olmaya gerek yok.

Çünkü bugün işgal altındaki Golan’da sadece 5 Arap köyü kalmış. Öteki yerleşim birimlerinin tümüne İsrailliler yerleştirilmiş.

Bu verimli toprakları ekip biçen İsrail’in buraları boşaltıp Suriye’ye vermesini düşünmek fazla iyimserlik olur.

* * *

Suriyeliler, Golan’ın bugünkü durumunu kabul etmiyorlar ve hepsinin gönlünde bir gün bu toprakların kurtarılacağı umudu yatıyor.

Sıkıntılar içinde olan, Amerika tarafından dünyadan soyutlanmak istenen Suriye’nin ekonomik kalkınmasını hızlandırması da bu koşullarda kolay değil.

Siyasi ve ekonomik bakımdan böylesine zor durumda olan Suriye’nin, Golan’ın verimli topraklarına, zengin su havzalarına, orada yetişen harika ürünlere çok gereksinimi var.

Şimdi o zenginliği İsrail kullanıyor.

Doğrusu, Suriye’nin içinde bulunduğu koşullar hiç de kolay değil.

Bugün kesilmiş olan Suriye-İsrail barış süreci ne zaman başlar, nasıl ilerleme sağlanır ve nasıl barışa ulaşılır, bunlar bugün bölgeyi görenlerin bile hafsalasını zorluyor.

Ortadoğu gerçekten de huzur ve barış açısından sanki Tanrı’nın lanetlediği bir bölge.