İstanbul Devlet Opera ve Balesi eski genel müdürü Yekta Kara ile ilgili görüşlerinizi ve İstanbul Devlet Opera ve Balesi'nin içinde bulunduğu durumu değerlendiren yazınızı okudum.
1- Kara görevden alınmakla birlikte şu anda rejisör olarak görevine devam etmektedir. Opera ve baleye çok nitelikli eserler kazandırmasını engelleyen hiçbir durum olmadığı halde rejisör olarak yönetimden şu ana kadar bir görev talebi olmamıştır. Lirik Tarih benzeri çalışmaları Devlet Opera ve Bale sanatçılarıyla geçmişte merkez Basın Yayın Ticaret Limited Şirketi (Protel) için nasıl yapmışsa şimdi de İstanbul Opera ve Balesi için yapabileceğini düşünüyorum.
2- İstanbul Devlet Opera ve Balesi 2000-2001 yalında Mavi Nokta poetik operası, İtalya'da Bir Türk, Saraydan Kız Kaçırma, IV. Murat, Rigoletto Operaları ile Yarasa, Viyana Esintileri Operetleri; Ferhat ile Şirin, Carmina Burana, Fındıkkıran, Seyahatname, Üç Bale, Çanakkale Destanı, Dünya Dans Günü Baleleri, Beni Seviyor, Kül Kedisi, Fındıkkıran (Çocuk Müzikali) müzikalleri, Fransız Bestecileri, İtalyan Bestecileri, Belkız Aran'ı Anma, Porgy ve Bess, Almanya ve Avusturya Bestecileri, Rus Bestecileri ve Operet Akşamı Konserleri'ni sahnelemiş ve 96.419 seyirciye ulaşmıştır. Operada daha önce sergilenen oyunların devamlı tutulması veya muhafaza edilmesi diye bir kural yoktur. Yeni oyunlar sahnelendikçe eskilerin ve dekorların kaldırılması geçmişte de yapılmıştır, bugün de yapılmaktadır. Bunda özel bir kasıt bulunmamaktadır.
3- Sayın Sedat Öztoprak, Türkiye'de ve Almanya'da başarılı çalışmaları olan ve uluslararası kariyere sahip bir opera sanatçımızdır. Göreve Ağustos 2000 yılında başlamıştır. Henüz bir sezonluk çalışması mevcuttur. Bununla birlikte Mavi Nokta ve 4. Murat operalarını kısa zamanda sahneye koyarak Türk bestecilerinin eserlerinin sahnelenmesini sağladığı gibi Mavi Nokta operasını Almanya turnesine de taşıyarak bir Türk eserinin ve opera sanatımızın Almanya'da tanınması imkánını yaratmıştır. Yekta Kara toplam sekiz yıl görev yapmıştır. Öztoprak'a daha objektif bir değerlendirme için biraz daha zaman tanımak gerektiğine inanıyorum.
4- Yazınızda belirttiğiniz gibi ben de hiçbir sanatçının aforoz edilmesini uygun bulmuyorum. Bu değerli sanatçılardan yararlanılması konusunda ben de sizinle aynı görüşleri paylaşıyorum. İnanıyorum ki, Sayın Öztoprak da bunun gereğini yapacaktır.
5- Sayın Kara konusu şu anda adli ve idari yargıdadır. Bu konuda detaylı bir şey söylemek istemiyorum. Ancak gerek aldığı cezalarla, gerekse görevden alınmasıyla ilgili kararlar için açtığı davaların yürütmeyi durdurma talepleri mahkemelerce üç kez reddedilmiş bulunmaktadır. Yargıda haklılığı kanıtlandığı takdirde elbette gereği lehine olarak düzeltilecektir.
6- Yekta Kara'nın görevden alınma nedeni, özel bir şirket olan Merkez Basın Yayın Ticaret Limited Şirketi (PROTEL) adına Devlet Opera ve Bale sanatçılarıyla birlikte Lirik Tarih adlı gösterimin bir ücret karşılığı yapılmasıydı. Yani bir kamu görevlisinin eşinin şirketine devletin sanatçıları aracılığıyla prodüksiyon yaptığı anlaşıldı. Ve şimdi daha önemlisi Yekta Kara'nın bu şirketin eşi ile birlikte ortağı olduğu da öğrenilmiş bulunmaktadır. Kara'nın ne kadar başarılı bir sanatçı olursa olsun eşi Sayın Ali Taygun'la birlikte olduğu bir şirkete para karşılığı devlet opera ve bale sanatçılarının yer almasıyla temsil organize etmesini sizin de uygun karşılayamayacağınızı düşünüyorum.
İstanbul Opera ve Balesi'nin daha başarılı olması konusundaki duyarlılığınızı teşekkürle karşılıyorum. Bu doğrultuda Yekta Kara rejisör olarak görev almak isterse kendisine her türlü desteğin yönetim tarafından verileceğini belirtmek isterim.
İstemihan Talay
Kültür Bakanı
NOT I: Soprano Sema Tüzün, Sedat Öztoprak döneminde çeşitli operalarda rol aldığını bildirmiştir.