F/A-18 ya da füze

Vurup vurmayacağını yine bilmiyoruz.

Tıpkı geçen sene 21 Ağustos kimyasal silah saldırısından sonra yaşanan durum gibi.

O zaman saldırıyı gerçekleştirdiği düşünülen Esad Rejimi, Obama'nın daha önce belirlediği kimyasal silah kırmızı çizgisini aşmıştı.

Ve başta Türkiye, Sünni Arap ülkeler ve Fransa, Obama'nın Esad'a saldırmasını bekliyordu.

Sonra olanları biliyorsunuz.

Amerikalılar ve Ruslar, Esad'ın elindeki kimyasal silahları teslim etmesi konusunda anlaşınca saldırı ertelendi.

Esad da bu anlaşmayla fiili olarak tekrar meşruiyet kazandı, oyuna döndü.

*

Irak'ta durum daha farklı.

IŞİD her ne kadar ABD'nin terör örgütü saydığı bir yapı olsa da ve Amerika'nın IŞİD hedeflerine düzenleyeceği bir hava saldırısını bizzat ülkenin meşru hükümeti talep etse de, durum sanıldığından çok daha karmaşık.

Obama, Cuma günkü konuşmasında bunu çok açık bir şekilde söyledi zaten.

İşgali bölgedeki Sünni aşiretlerin desteğiyle gerçekleştiren ve Musul'da düzeni hâkim kılıp halkın desteğini almaya başlayan IŞİD'i vurduğunuzda iş çözülmeyecek.

Obama'nın Cuma günkü konuşmasındaki en kritik bölümü tekrar etmekte fayda var:

"Irak güvenlik güçlerine yardım sağlamak için yaptığımız herhangi bir eylem, Irak'ta bütün toplumların meşru çıkarları ve etkili bir güvenlik gücü yaratma kapasitesi için Irak'ın liderleri tarafından mezhep farklılıklarını bir kenara bırakacakları, istikrarı teşvik edecekleri samimi çabalarla birleşmek zorunda. Bunu onların yerine biz yapamayız. Ve bu tür siyasi çabaların yokluğunda, sağlayabileceğimiz her türlü yardım dahil kısa vadeli askeri eylem başarılı olmayacaktır."

Bunun anlamı şu:

Maliki, şimdiye kadar horladığı bölgedeki Sünni aşiretlerin gönlünü alıp IŞİD'e destek vermelerini önlemediği müddetçe, biz bu işe karışmayız.

Ki benim izlediğim, işgalden sonra çekilmiş videolar da, hiç de halkın IŞİD'i kolay kolay terk edeceği izlenimi vermiyor.

*

Bu işin bir yönü.

Dediğim gibi tıpkı 10 ay önce Suriye işinde olduğu gibi, Washington'da bu sefer Irak için "Vuracak mı vurmayacak mı" totosu başladı.

Ama bu tartışmanın ötesinde, müsaade ederseniz, Cuma günü Pentagon yetkililerinden aldığım bilgiler ışığında, Obama'nın konuşmasında bahsettiği seçeneklerin neler olduğunu aktarmaya çalışacağım.

*

Birincisi...

Beyaz Saray Irak'a hiçbir Amerikan askeri postalının değmeyeceğini çok açıkça söylediği için geriye sadece Irak'a askeri yardımın artırılması ve havadan vurma seçenekleri kalıyor.

Yardımı artırmada bir sıkıntı yok.

Şimdiye kadar trilyon dolar harcadıkları Irak'a Amerikalıların birkaç milyar dolarlık askeri mühimmat daha yollanmasına kimsenin itirazı olamaz.

Havadan vurma işinde ise durum ikircikli.

*

Bu iş için İncirlik Askeri Üssü'nin kullanılacağını Amerikan basını da yazmaya başladı.

Ancak Pentagon'da konuştuğum kaynaklar bunun öncelikli bir seçenek olmadığında ısrarlı.

Bunun başlıca iki sebebi var.

Bir defa IŞİD'in elindeki Türk rehineler, durumu Türkiye açısından çok komplike bir hale getiriyor.

Yarın Hürriyet'te çıkacak yazıda bu konuda Türk Hükümeti'nin Washington Yönetimi'ne verdiği mesajı okuduğunuzda siz de anlayacaksınız.

İkincisi, her ne kadar IŞİD Türkiye tarafından da bir terör örgütü olarak kabul edilmiş olsa dahi, bölge halkıyla ilişkisi işgalden beri son derece iyi gelişiyor.

Ve aşiretler de IŞİD'e destek olunca, Musul'da yerleşik bir düzen oluşmaya başlıyor.

Halkın desteği sürdükçe Türkiye'nin ve ABD'nin hava üssüne sahip olduğu bölgedeki diğer Sünni Körfez ülkelerinin bu işe karışmak istemeyeceği tahmin ediliyor.

*

Üs kullanma seçeneği devre dışı kalınca da, geriye bir tek uçak gemisi seçeneği kalıyor.

Yetkili, Cuma akşamı bana bölgedeki Amerikan uçak gemisi USS George H.W. Bush'un kullanılabileceğini söyledi.

Cumartesi günü ise Pentagon Sözcüsü Tuğamiral John Kirby, Savunma Bakanı Chuck Hagel'ın USS George H.W. Bush için Umman Denizi'nden Basra Körfezi'ne hareket etme emri verdiğini resmen açıkladı.

Kirby, emir için yayınladığı açıklamasında da şunu söyledi: "Emir, Başkomutan'a (Başkan Obama) Amerikalıların hayatlarını, vatandaşlarını ve menfaatlerini korumada ilave hareket alanı sağlacaktır."

Kirby, ayrıca Bush'a güdümlü füze kruvazörü USS Philippine Sea ve yine güdümlü füze destroyeri USS Truxtun'ın eşlik edeceğini açıkladı.

Ve Cumartesi akşamı itibarıyla gemilerin Basra Körfezi'ndeki yerlerini alacaklarını bildirdi.

*

Kirby'nin açıklamasının da işaretini verdiği gibi eğer Amerikalılar IŞİD'e saldıracaksa Pentagon'un Beyaz Saray'a sunduğu seçeneklerden öncelikli olan Bush'tan kalkacak uçaklar veya yine gemilerden atılacak güdümlü füzeler olacak.

Nitekim yetkili, uçak gemilerinde henüz İHA (insansız hava aracı) kapasitesi olmadığını, dolayısıyla eğer olacaksa, saldırıda ya savaş uçaklarının ya da Tomahawk türü güdümlü füzelerin kullanılacağını söyledi.

Savaş uçaklarının da F/A-18 olacağını belirtti.

Peki Musul'da artık halkın arasında olan, üstelik ellerinde rehine bulunan IŞİD'lileri bu şartlarda hedef almak kolay mı?

O soruya da yetkili şöyle dedi:

"Önemli olan, saldırıda neyin hedef alınacağı ve kullanacağınız platformdan çok hangi silahlardan yararlanacağınız. Nokta atışlarını Tomahawk'larla da yapabilirsiniz, uçaklara yerleştirilecek Hellfire füzelerini de kullanabilirsiniz. Bunu harekatla ilgili alınacak karar belirleyecek."

*

Peki bu durumda İncirlik tamamen devre dışı mı?

Bunu öncelikle rehinelerin yarattığı risk nedeniyle Türk Hükümeti açıkça söylemeyecek.

Ama dün Tuğgeneral Kirby Pentagon'da düzenlediği basın toplantısında bölgede İHA'larla keşif yaptıklarını ilk kez doğruladı.

İHA'ların nereden havalandıklarını söylemedi.

Ama bir Pentagon yetkilisi, ABD'nin bölgedeki tek İHA kapasitesinin İncirlik'te bulunduğunu aktardı.

ABD'nin Türkiye'ye PKK'yla mücadele için tahsis ettiği dört silahsız Predator.

*

Dediğim gibi, bilmiyoruz.

Suriye'deki gibi son dakikaya kadar herkesin bir Amerikan saldırısı bekleyeceği birkaç gün olacak bu.

Ama resmi açıklamaların da işaretini verdiği şu ki...

Bir saldırı olsa bile İncirlik'ten muharip uçak kalkmayacak.

İstihbarat İncirlik'teki İHA'lardan...

Ama vuracak olanlar, Basra Körfezi'ne giden füze gemileri ya da Bush'tan kalkacak F/A-18'ler.