Köpeklerde kalça çıkığı (Displazi)

Bu hastalıkta eklemi oluşturan leğen kemiğine bağlı eklem çukurluğu ve bacak kemiğinin kemik başı birbirine uyum sağlayamaz ve belli seviyelerde eklem çukurluğuna girip çıkar. Buna bağlı olarak eklem çukurluğu ve kemik başında ciddi dejenerasyonlar ve deformasyonlar oluşur. Bu hastalığa sahip olan köpeklerde hareketler esnasında ağrı ve topallık tipik bulgular arasındadır. Kalça displazisi, genellikle büyük ırk köpeklerin hastalığı olarak bilinmekle beraber bütün köpek ırklarında rastlanması mümkündür. Bazı köpek ırklarının genetik olarak bu hastalığa yatkınlığının yüksek olduğu ispatlanmıştır. Bu ırkları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Golden Retriever
- Labrador Retriever
- Alman Çoban Köpeği
- Saint Bernard
- Dobermann
- Kangal
Köpeklerde kalça eklemi, bir çukur ve yuvarlak bir kemik başından oluşmaktadır. Bu eklem vasıtasıyla arka bacaklar vücutla birleşerek aktarım sağlanır. Sağlıklı bir kalça ekleminde eklemi oluşturan ögeler birbirleriyle uyumlu ve temas halinde olur. Ayrıca bu eklemi güçlendiren asıcılar ve eklemi dejenerasyona müsaade etmeyecek şekilde koruyan eklem kapsülü ve kıkırdakla birlikte eklem sıvısı bulunur. Kalça çıkığı olan eklemde ise, eklem çukurluğu ve kemik başı birbirine uyumsuzdur. Bundan ötürü uyumsuz hareket zaman içerisinde eklem kapsülünü zarara uğratıp kemik başında ve eklem çukurunda dejenerasyonlara sebep olur. Bu üremeler zaman içerisinde aktarımı imkânsız hale getirerek eklem çukurundan kemik başının çıkmasına neden olmaktadır.



HASTALIĞIN BELİRTİLERİ

Eklemdeki uyumsuzluğa bağlı oluşan yangı sebebiyle muayene esnasında ağrı, köpeğin oturma ve kalkma davranışı esnasında canının acıması, aktivitede azalma, egzersiz sonrasında zaman zaman ağırlaşan topallık, zıplama aksiyonunda denge kayıpları, ağrı ve isteksizlik, tavşan gibi koşma, ilerlemiş vakalarda arka bacak kaslarında belirgin kas kaybı ve zayıflama, arka bacaklardaki güçsüzlüğe bağlı olarak köpeğin ağırlığını ön bacaklara vermesi sonucunda ön bacak kaslarında aşırı gelişme.

HASTALIĞIN SEBEPLERİ

- Genetik yapı
- Aşırı besleme (obezite) ve buna bağlı hızlı büyüme.
- Köpeğin erken yaşlarda ağır egzersize maruz bırakılması.
- Yetersiz beslenmeye bağlı kas zayıflıkları.

TEŞHİS VE TEDAVİ

Hastalığın teşhis ve tedavisinde en önemli önlem erken yaşta tespittir. Bu hastalığa yatkınlığı olduğu bilinen ırklara mensup köpeklerin 6 aylık civarındayken yapılacak olan röntgen muayenesiyle kalça çıkığı tespit edilebilir. Şüpheli görülen vakaların birer ay arayla röntgen muayenelerinin tekrarlanması tespit için oldukça önemlidir. Kalça displazisi hastalığının tek endikasyonu operasyondur. Erken dönemde tespit edilen olgularda operasyonun başarı şansı çok daha yüksektir. TPO, femur başı eksizyonu ya da protez kalça uygulamaları operasyon çeşitleri arasındadır. Bu operasyonlardan birini geçirmiş olan köpeklerin operasyon sonrasında bir süre kafes istirahati altında tutulması, bu süre tamamlandıktan sonra da özellikle yüzme egzersizleri uygulanarak eklem oluşanlarının kuvvetlendirilmesi sağlanmalıdır.
Kalça çıkığına yatkın olan bir ırka sahipseniz veteriner hekiminiz tarafından yapılması gerekli olan ortopedik muayene ve röntgen kontrollerini ihmal etmeyiniz.



BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ?

Türkiye coğrafyasına ait olan Kangal, Aksaray Malaklısı, Tarsus Çatal Burunu, Akbaş gibi yerel ırk köpeklere hepimiz aşinayız...  Peki Trabzon bölgesine ait olan ‘Zerdava’yı tanıyor musunuz? Oldukça eski bir geçmişe sahip bu ırk, domuz avları için yetiştirilmeye başlanmıştır. Orta büyüklüğe sahip, atletik, soğuk ve sıcak hava şartlarına dayanıklı, oldukça cesur ve bekçilik özellikleri çok kuvvetlidir. Bu ırkı koruma ve yaşatıp tanıtma hedefli derneği bulunmaktadır. Ayrıca Köpek Irkları ve Bilimleri Federasyonu tarafından kayıt altına alınmıştır.