Köpeklerde gebelik ve doğum süreci

Bazen bu dönem kanama olmaksızın da şekillenebilir ki, buna ‘gizli kızgınlık’ ismi verilir. Kanamanın başlamasından kısa bir süre sonra (9-14’üncü günler), dişi çiftleşmeye uygun hale gelir. Çiftleşmenin şekillenmesini takip eden 61-65 gün sonrasında ise doğum gerçekleşir. Gebelik sürecinin ilk ayında dişi köpeklerde genellikle gözle görülen bir fiziksel değişim oluşmamakla birlikte gebeliğin 2’nci ayından itibaren kilo alma, karın bölgesinde genişleme ve sarkma ayrıca anne adayında yoğunlaşan iştah artışı ve dinlenmeye daha fazla zaman ayırma tipik bulgulardır.
Gebelik döneminde annenin tıpkı insanlarda olduğu gibi aşırı beslenmemesi gereklidir. Aksi takdirde yağlanma sonucu güç doğum ve doğum esnasında anne ve yavruların hayati tehlikesi gelişebilir. Özellikle yavruların kemik gelişimlerinin başladığı 2’nci ayda annenin zengin protein kaynaklarıyla beslenmesi uygun olacaktır.



* * *
Doğum süreci yaklaştığında annenin artık karın bölgesi geniş ve aşağıya doğru sarkmış, hareketleri yavaşlamış, meme bezleri gözle görülecek kadar büyümüş ve sütle dolmuştur. Doğuma 24 saat kala annenin vücut ısısı genellikle 1 derece kadar düşer. Annede huzursuz davranışlar, dönme ve kazma hareketleri karekteristiktir. Annenin doğum yapacağı yerin sakin, sesiz çok aydınlık olmayan ve yumuşak tabanlı bir yer olması doğumun konforu açısından önemlidir. Doğumun başlamasıyla yavrular teker teker yavru zarıyla ve kordonlarıyla doğarlar. Anne, yavrunun kordonunu dişleriyle koparır ve plasentayı yer. Plasenta oldukça zengin bir besleyici özelliktedir. Bu içgüdüsel bir davranıştır. Böylece besin ihtiyacını 2-3 gün yavrularının yanından ayrılmayacak şekilde karşılamış olur. Doğum zamanı köpeklerde içgüdüye bağlı olarak genellikle gece saatlerinde olur ancak evde beslenen köpeklerde bu, günün herhangi bir saatinde şekillenebilir. Çoklu gebelikte yavru sayısı eğer 8 ve üstü ise bazen doğum 30 saate kadar uzayabilmektedir. Köpekler genellikle herhangi bir yardım olmaksızın kendi başlarına doğum yapabilirler. Ancak fiziksel açıdan engelleri olan İngiliz bulldog ve pug gibi dar kalçalı ve büyük kafalı ırklarda sezaryen operasyonu genellikle gerekli olmaktadır. Anne zorlu doğum olgusunu tamamladıktan sonra çok yorgun düşer ve yan şekilde uzanarak yavrularını emzirir ve dinlenir. İşte bu ilk emzirme kolostrum denilen ve ilk ağız sütü diye bilinen yavruların bağışıklık sistemi için çok önemli kısımdan oluşur. Ayrıca anne köpek doğum ve emzirmesiyle annelik içgüdüsünü şekillendirmiş olur.



* * *
Yavrular, gözleri ve kulakları kapalı olarak doğarlar, sadece sürünme ve emme refleksleri aktif durumda olur. 11 ila 16’ncı günler arasında önce kulak yolları sonra da gözleri açılır. Yaklaşık olarak 30’uncu günden sonra yavruların dışarıdan takviye besinlerle desteklenmeleri gerekir. Tabii doğumdan itibaren annenin zengin besinlerle ve yüklü miktarda beslenmesi önemlidir. Yavruların kritik sosyalizasyon dönemlerini tamamlamaları ve anne sütünden istifade etmeleri açısından 60’ıncı güne kadar anne ve kardeşlerle beraber kalmaları ve sahiplendirilmemeleri önemlidir.

BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ?

Papağanlar, sıcak iklimlerde ve genellikle tropikal ormanlarda gruplar halinde yaşayan -250’ye yakın türü bulunan- oldukça renkli canlılardır. Yiyeceklerini ayaklarıyla tutarak yiyen tek kuş türüdür. Meyve tohum ve sebze besin kaynaklarının başında gelir. En sevdikleri yiyeceklerden biri olan çekirdeği gagaları ve yuvarlak dillerini kullanarak kabuk ve zarını soyarak tüketirler. Papağanlar son derece sosyal kuşlardır. Sesleri taklit etmede oldukça yeteneklidirler. Yaklaşık 3 bin yıldır insanlar tarafından beslenmekte olan papağanların 80 yaşına kadar yaşayan türleri bulunmaktadır.