Siyasi popülizm

Evet Avrupa Parlamentosu için seçilme yaşı 18... Almanya, Hollanda ve Fransa gibi ülkeler son yıllarda seçilme yaşını 18’e indirdiler. Fakat ABD, İtalya, Yunanistan gibi ülkelerde hâlâ seçme yaşı 18, seçilme yaşı 25’tir. Kimse de bunlara demokrasiniz eksik demiyor.

Kabul, seçilme yaşı 18’e insin... Partiler birkaç delikanlıyı ‘sembol’ olarak parlamentoya koysunlar... Tamam da demokrasimizin öncelikli eksiği bu muydu?

Seçim bildirisinde yok

Bugün yayınlanması beklenen AB İlerleme Raporu’nda demokrasimizdeki noksanlara eleştiriler var. Bunların başında basın özgürlüğüyle ilgili sorunlar yer alıyor. Basın özgürlüğünün, kanunlardan ziyade “uygulamada kısıtlanmış” olduğu belirtiliyor. Bu mesele, 18 yaşındaki birkaç delikanlıyı parti büyüklerinin işaretiyle Meclis’e sokmaktan daha mı önemsiz?! Türkiye’nin imajını yükseltecek bir şeyler yapmak gerekiyorsa, öncelikle en çok eleştiri çeken bu konularda adımlar atmak gerekmiyor mu?

Öncelik, seçilme yaşının 18’e indirilmesine verildi. Halbuki toplumda böyle bir talep olmadığı gibi, AK Parti’nin 2011 seçim beyannamesinde de “18 yaş” diye hiçbir şey yoktu!

‘Bir şeyler yapalım’ diye düşünürken akla geliverdiği şuradan da belli, 18 yaşı kabul eden Batı ülkelerinde profesyonel askerlik var. Bizde ise “18 yaş” deyince askerlik sorunu çıktı! Vekil olan gençlerin askerliği, vekil oldukları sürece “tecil” edilecekmiş!

Nereden çıktı bu 18 yaş

AK Parti’ye yüzde 50’lere kadar oy getiren üç faktör olduğunu düşünüyorum: Muhafazakâr duygudaşlık, ekonomik büyüme ve demokratikleşme... Özellikle liberaller için önemli olan bu sonuncusuydu.

Fakat son zamanlarda iktidarın “otoriterleştiği” ve demokrasiyi geliştirmede frene bastığı eleştirileri hayli arttı. Bu eleştirileri karşılamak için basın özgürlüğünden Siyasi Partiler Kanunu’na kadar bir dizi reforma ihtiyaç olduğu gibi, belki daha önemlisi otoriter davranışlardan vazgeçmek gerekiyordu.

Hayır bu yönde bir eğilim gözükmüyor. Gündeme getirilen, “18 yaş” ve “Askeri İç Hizmet Kanunu”dur!

Peki 18 yaş olsun; bunu büyük bir reform olarak görmek mümkün değil. “İç Hizmet Kanunu”nun kaldırılması da elbette iyidir ama artık eskisi kadar önemli değil. Kalkmış bir askeri vesayetin kâğıt üzerindeki maddesi kâğıttan da çıkarılacak...

Seçim hazırlığı

Son zamanlarda “otoriterleşme” eleştirilerine maruz kalan iktidar bu eleştirileri karşılamak ve yaklaşan seçimlerde sinerji yaratmak için bu “18 yaş” girişimini yaptı diye düşünüyorum. Malum,  2013’te mahalli seçimler, 2014’te Tayyip Bey için fevkalade önemli olan cumhurbaşkanlığı seçimleri ve 2015’te de genel seçimler var.

Yerel yönetim reformunun yeniden gündeme getirilmiş olmasını görmezlikten gelmiyorum; çok önemsiyorum, teknik eleştirilerim olsa da prensipte destekliyorum. Demokrasilerde partilerin ‘seçim hazırlığı’ yapmasını da normal buluyorum.

Fakat bu “18 yaş” meselesi hiçbir toplumsal talep olmadan ve iktidar partisinin de gündeminde olmadığı halde ortaya sürülüverdi. Ülkemizde fikir ve ifade özgürlüğü denilince hissedilen sıkıntılardan hiçbirinin çözümüyle de ilgisi yok.

Siyasi popülizm kokuyor.