BEYANNAME veren mükelleflerin, önemli kısmının zarar beyan etmesi ya da asgari ücretlinin altında gelir beyan etmesi üzerine, Maliye büyük bir operasyon başlatıyor.
Kayıtdışı faaliyette bulunanları da kapsayan bu operasyon öncelikle, vergi gelirlerinin yüzde 44’ünün toplandığı İstanbul’dan başlatılacak. İstanbul Defterdarı Kadir Boy, operasyonlar sonrası, İstanbul’un, Türkiye’de vergilerin yüzde 50’sinin toplandığı bir il olacağını belirtti.
ÖN BEYAN DENETİMİ
‘Ön beyan denetimi’ olarak başlatılacak bu operasyonda, mükelleflerin elde ettiği gelirin, tam ve zamanında beyan edilmesinin sağlanması, gelirini gizleyip beyan etmeyenlerin de, ciddi bir şekilde üzerine gidilmesi amaçlanıyor.
Kendisiyle görüştüğümüz İstanbul Defterdarı Kadir Boy, yapılacak denetimi aşağıdaki gibi özetledi.
Ön beyan denetimine tabi tutulacak sektörlerde faaliyet gösteren en büyük işletmeden başlamak üzere, tüm mükellefler için sektörel hasılat tespitleri, yaygın denetimler, fili envanterler yapılacak. Buna bağlı olarak, mükellef beyanlarının takibi suretiyle mükellefler hakkında veri tabanları oluşturulacak. Elde edilen verilerden, beyanları olması gerekenden düşük olanlar tespit edilip ayıklanacak.
Denetimlerimizde özellikle mükellefin Serbest Muhasebeci ve Yeminli Mali Müşavirlerinin de hazır bulundurulmasına çalışılacak ve durum meslek mensubuna da izah edilecek.
İşin doğrusu, bütün ticari işletmeler kar amacı güderler. Herhangi bir şekilde asgari düzeyde bir gelir elde etmeyen bir işletmenin varlığını sürdürebilmesi ve bu işletme sahiplerinin yaşamlarını idame ettirmeleri mümkün değildir.Bu nedenle herhangi bir ticari işletme varsa ve bu işletme faaliyetlerini sürdürüyorsa işletme sahipleri buradan rekabet koşulları da dikkate alındığında o sektörün özelliğine göre belirli bir düzeyde gelir elde ediyorlardır.Bu nedenle ‘ön beyan denetimleri’ yoluyla ‘başka gerekçelerle izahını yapamadıkları’ durumda o sektör için geçerli asgari bir gelir sağladıkları, verilerden hareketle beyanları düşük olan ve beyanları olumsuz seyreden mükelleflerin doğru beyanda bulunmaları sağlanacak.’
Kredi kartı harcamaları ile iz sürülecek
MALİYE’nin denetim elemanları, bankalardan, kredi kartı harcamalarını araştıracak. Bankalardan alınacak listeye göre yapılacak incelemede, kredi kartı ile satış yapan ya da gelir elde eden firmaların, fatura ya da fiş kesip kesmedikleri kontrol edilecek. Böylelikle, kayıtdışı bırakılan gelire ulaşılacak.
Alışveriş yapana ‘poşet’ denetimi
ALIŞ-verişin yoğun olduğu lüks caddelerde ve diğer bölgelerde, denetimler yoğunlaştırılarak. Maliyeciler, vatandaşı durdurup, elindeki poşette ne olduğunu ve fatura ya da fiş alıp almadığını soracak. Belge yoksa, o işyerine gidilip tutanak düzenlenecek. Ardından, düzenlenmeyen her fiş ya da fatura için 107 milyon lira özel usulsüzlük cezası kesilecek. Daha sonra, o işletme incelemeye alınıp, gelir-kurumlar vergisi ve KDV kaçağı araştırılacak.
Lüks araç alanların listesi çıkartıldı
BİR süre önce, İstanbul Defterdarlığı’nca, özel bir çalışma yapılarak, lüks araç alanların listesi çıkarıldı. Yakında, bunların vergi mükellefi olup olmadıkları, nereden ne şekilde gelir elde ettikleri sorgulanacak. Mükellef iseler, vergi beyannameleri kontrol edilecek. Ayrıca, oğlu, kızı ya da eşinin araçlarına da bakılıp, bunlara verilen hediye otomobilin veraset ve intikal vergisinin ödenip ödenmediği araştırılacak.
Doktor ve özel hastanelere ‘özel’ ilgi!
BAZI doktorların, ayda bir hasta muayene ediyormuş gibi beyanda bulunmaları, doktorların çoğunun da asgari ücretli kadar vergi ödemelerinden dolayı, alınan verginin, çok düşük olması nedeniyle, doktorlar yakın takibe alınacak. Buna bağlı olarak, sağlık sektöründe özel bir denetim başlatılacak. Özel hastanelerden, ameliyata giren doktorlar hakkında bilgi alınacak ve bu gelirlerini defterlerine yazıp yazmadığına bakılacak.
Jokey ve at sahiplerine sorgulama
JOKEYLERE ve antrenörlere ödenen ücretin ve apranti ücretlerinin gerçek tutarı sorgulanacak. Bu arada, at sahiplerinin elde ettiği gelirlerin kavranmasına yönelik, özel bir araştırma başlatılacak.
Boğaz’daki evlere değer takibi
ÖNCELİKLE, Boğaz’da lüks konutlar yapıp, 1 milyon dolara sattığı evi 200-300 bin Dolar gösteren inşaat firmaları incelemeye alınacak. Bu inceleme, aşamalı olarak diğer satışları kapsayacak. Bu evleri alanlar, tek tek çağırılıp, kaç liraya aldıkları, nasıl ödeme yaptıkları sorulup, tutanaklar düzenlenecek. Böylelikle, düşük kazanç nedeniyle gizlenen gelir ve kurumlar vergisi ile KDV ve harç tutarı ortaya çıkarılacak.
Eğlence yerinin kasasına maliyeci
Restaurant, bar, disko, gazino vb.yerlerde işletmenin gerçek hasılatını kavramak ve ön beyan denetimine veri oluşturmak amacıyla açılış saatinden kapanış saatine kadar bu işletmelerin kasasına maliyecilerin oturup hasılat tespiti yapılması amaçlanıyor.
İşyeri kiralık ise kira tespitlerinin yapılması ve düşük olup olmadığını belirlemek için emsalleri ile karşılaştırılma yoluna gidilecek.
İşletmelerde sahne alan sanatçılar ve onlara hizmet veren tüm alt sektörlerin de (fotoğrafçı, terzi, çiçekçi vb.) denetime tabi tutulacak. Fotoğrafçının, çektiği fotoğraflara fiş düzenleyip düzenlemediği kontrol edilecek.
Hasılat tespiti yapılan işletmelerin beyanları sürekli izlenecek ve bağlı bulunduğu vergi dairesine bu bilgiler gönderilecek.
Kira gelirlerini bildirmeyen yandı
Hiç Beyanname Vermeyenler
(Belediyelerden alınan Emlak Vergisi Çevre Temizlik Vergisi listelerinden, ücretlilerin özel gider indirimi hareketle bildirimlerindeki kira dekontlarından kira geliri elde edenlerin ayıklanması ve beyanname vermeyenlerle temas sağlanarak beyanname vermelerinin sağlanması)
Kira Gelirini Düşük Beyan Edenler
Emlakçılar Odasından alınan semtlere göre rayiç kira bedellerine nazaran çok düşük beyan edenler, kiracılardan alınan ifadelerle düşük kira geliri beyan ettiği saptananların pişmanlıkla ek beyan vermelerinin sağlanması,
Muafiyet dilekçesi verenlerin bu dilekçeleri dosyalarına konulmadan yoklama yoluyla takibinin yapılması,
5’ten fazla konut sahibi olanlardan konutlarında çocukları anne/babası oturduğunu ifade edenler ile ilgili fiili tespitlerin yapılması, nüfus cüzdanı örneği ve ikametgah ilmühaberinin istenmesi,
Kira tutarları yüksek iş, alış veriş merkezleri, toplu iş alanları, siteler gibi yerlerde emsal kira bedelleri düşük olanlar hakkında ön tespitlerin yapılması,
Bu tespitlere dayanılarak mükelleflerin beyan veya düzeltilmiş beyan vermelerinin sağlanması yoluna gidilecek. İstanbul’da, gizlenen kira gelirlerinin ortaya çıkartılması sonucu 1 katrilyon lira gelir elde edileceği tahmin ediliyor.
Taksi plakası sahibi için özel denetim
İSTANBUL’da plakası birkaç yüz milyar lira olan taksi, dolmuş ve minibüslerin ödediği verginin, asgari ücretli bir işçinin ödediğinin bile altında olması üzerine, bunlara yönelik bir operasyon başlatılması amaçlandı.
Öncelikle, Esnaf Odaları ile işbirliği yapılarak taksi, dolmuş, minibüs ve halk otobüslerinin, beyan ettikleri gelirleri artırmaları için ikna edilmeleri yoluna gidilecek. Buna yanaşmayanların ise, günlük hasılatlarının kavranmasına yönelik, etkin bir denetim yapılıp, bildirmeleri gereken kazanç tespit edilecek.
İşçinin ücretini düşük gösterenin canı yanacak
Fabrikalarda ve diğer işyerlerinde, öncelikle çalışan işçi sayısı tespit edilip, bildirilen işçi sayısı ile kıyaslanacak. Böylelikle, kaçak işçi olup olmadığı belirlenecek. Hemen ardından da işçinin gerçek ücreti ile bordrodaki gözüken ücreti araştırılacak.
Bankalardan maaş ödemesi yapan firmaların, bu ödemeleri ücret bordrosunda ayrıca gösterip göstermediklerine bakılıp vergi ve sigorta primi kaybı ortaya çıkartılacak.
Fabrikalarda 24 saat boyunca mal hareketi denetlenecek. Özellikle vergi kaybının yüksek olduğu riskli sektörlerdeki fabrikalarda, çıkış noktalarında, hangi malın nereye sevk edildiği, irsaliyesi ve faturası kontrol edilecek.
Gümrük komisyoncularına ‘ön beyan’ denetimi
Bualanda sahte belge kullanımının nasıl önleneceği konusunda gerekli araştırmanın yapılması,
Gümrük komisyoncularının hizmet verdiği ithalatçı mükellefler listesinin alınması ve listelerdeki mükelleflerin borçları yönünden araştırılması için Tahsilat Gelir Müdürlüğü’ne gönderilmesi,
Hizmet bedelleri, ithalata konu emtia tutarları ve kime hizmet verildiğinin tespiti,
Pilot uygulama olarak, hasılat ve maliyet (özellikle sahte fatura) yönünden tetkikinin yapılması,
Belge düzeni açısından denetimin yapılması,
Tahmil-Tahliyeye dikkat edilmesi yoluna gidilecek.