SOSYAL Sigortalar Kanunu'nda yapılan son değişiklikle, sigortalıların 'askerlik borçlanması' şimdi çok daha avantajlı oldu...
Bilmeyenler için önce, 'askerlik borçlanması' olayını açıklayalım. Sosyal Sigortalar Kanununun 60/F maddesi, erkek sigortalılara, Türk Silahlı Kuvvetleri emrinde geçen süreleri borçlanma olanağı sağlıyor. Askerliğini er veya
erbaş olarak yapan sigortalılar, silah altında geçen tüm askerlik süresini borçlanabiliyorlar.
Askerliğini yedek subay olarak yapanlar ise sadece Yedek Subay Okulunda geçen süreyi borçlanabiliyorlar.
Askerlik borçlanması, sigortalı tarafından talep edilebildiği gibi, sigortalının ölümü halinde hak sahipleri eşi, çocukları, anne veya babası tarafından da talep edilebiliyor.
Askerlik süresinin borçlanılabilmesi için, Sosyal Sigortalar Kanununa göre tescil edilmiş ve başvuru tarihinde SSK sigortalısı olmak gerekiyor.
Askerlikte geçen sürenin tamamı borçlanılabileceği gibi, belli bir kısmının borçlanılması da mümkün. Borçlanılan süre karşılığı olan gün sayısı, sigortalının prim ödeme gün sayısına ilave ediliyor. Örneğin, 18 ay askerlik yapan sigortalının, bu sürenin 18 ayının tamamını veya 6 ayına karşılık gelen 180 gününü borçlanması da mümkün.
Borçlanma karşılığı ödenecek primin hesabında, borçlanma talep tarihindeki sigorta primine esas kazancın alt sınırı şu anda günlük 15 milyon 267 bin 194 TL esas alınıyor. Bu kazancın prim oranı ise, yüzde 20 olarak belirlenmiş. Buna göre; 31 Mart 2004 tarihine kadar bir yıllık 360 gün askerlik borçlanması yapacak olan sigortalı (15.267.194x360) x 0,20 = 1 milyar 099 milyon 237 bin 968 lira prim ödeyecek.
SİGORTA BAŞLANGICI
Başlıkta belirtilen 'askerlik borçlanma avantajı', borçlanma sonucu, sigortalı hizmet başlangıç tarihinin geriye gidebilmesiyle ilgili... 616 sayılı KHK'nın
yürürlüğe girdiği 4 Ekim 2000 tarihinden önce, askerliğini, ilk kez sigortalı olduğu tarihten önce yapan sigortalının, sigorta başlangıç tarihi, borçlandığı süre kadar geriye götürülüyor, borçlanma primleri de iki yıl içinde bir defada veya taksitler halinde ödenebiliyordu.
Bu durumu sigortalı aleyhine değiştiren 616
sayılı KHK, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi ve iptal kararı 11 Kasım 2001 tarihinde yürürlüğe girdi. Bu tarihten itibaren de, askerlik borçlanması ile ilgili 'yasal boşluk' doğdu.
Buna göre, ne değişiklik öncesi hükümlerin tekrar yürürlüğe girmesi, ne de 616 sayılı KHK ile yapılan düzenlemelerin
uygulanması mümkündü. Ancak, Kurum borçlanma işlemlerini 616 sayılı KHK ile yapılan düzenlemeler yürürlükteymiş gibi uygulamaya devam etti.
Başka bir anlatımla, 4 Ekim 2000 tarihinden
sonra askerlik borçlanması yapanların, borçlandıkları süre sigorta gün
sayılarına eklenmekle birlikte, askerliğin ilk
sigortalı olunan tarihten önce yapılmış olması halinde, sigorta başlangıcı borçlanılan süre kadar geriye götürülmedi. Ayrıca borçlanma primlerinin iki yıl içinde değil, 'üç ay içinde' ödenmesi istendi.
SON DEĞİŞİKLİK
Son olarak, 4958 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle;
1) (Borçlanma primlerinin ödenme süresi üç aydan altı aya çıkarıldı.( Buna göre, borçlanma primlerinin tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde ödenmesi gerekiyor. Altı ay içinde primi ödenmeyen borçlanma süreleri, hizmetten sayılmayacak.
2) Yapılan diğer ve en önemli değişiklik ise, borçlanılan süresinin sigorta başlangıç tarihini geriye götürmesine olanak sağlanmasıyla ilgili. Buna göre, askerliğini ilk defa sigortalı oldukları tarihten önce yapan sigortalıların, sigorta başlangıç tarihleri, borçlandıkları süre kadar geriye götürülecek. Bu da başta 'emeklilik' olmak üzere, çeşitli açılardan son derece avantajlı...