Para faizsiz ev kirasız olamaz

YANIT: Evet var! Kira vermeden oturduğunuz evin, “emsal kira bedeli” kadar, faiz geliri elde etmiş sayılıyorsunuz. Bu faizi “alacak faizi” olarak yıllık gelir vergisi beyannamesi ile izleyen yılda 1-25 Mart 2013’de beyan edip, gelir vergisi ödemeniz gerekiyor. Bu konuda 104 No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde ayrıntılı açıklama yer alıyor.

Oğlum habersiz evlendi kızıma arsa bırakabilir miyim

- Oğlum bize haber vermeden, istemediğimiz üstelik de yoksul bir ailenin kızıyla evlendi. Annesinin de benim de morallerimiz sıfır. Halbuki ben ona fabrikatör bir arkadaşımın tek varisi olan kızını alacaktım. Tek tesellimiz, dünya tatlısı kızımız. İstanbul’da 8-10 milyon dolar değerinde güzel bir arsam var. Bu arsanın tamamını kızıma bağışlamam veya vasiyetname ile bırakmam mümkün mü?

YANIT: Bu gibi konularda zaman en iyi çözüm. Belli olmaz, bir gün belki kucağında çocuklarıyla gelirler ve o anda her şey değişir... Sorunuza gelince, o arsa da dahil olmak üzere mal varlığınızın tamamını kızınıza bağışlayamaz veya vasiyetname ile bırakamazsınız. Oğlunuz, her iki durumda da kendi miras payının 3/4’ünü alır.

Kayınbirader vergisi mi ödeyeceğim

- Kiracımın bu yılın Ocak ayında boşalttığı İstanbul’daki evimde, Şubat ayından itibaren üniversite öğrencisi olan kayınbiraderim, kira ödemeden oturuyor. Hürriyet’teki yazınızı okuyunca kafam karıştı. Şimdi ben “kayınbirader vergisi” mi ödeyeceğim?

YANIT: Evet, evinizde kayınbiraderiniz kira ödemeden ikamet ettiği için, kira aldığınız evin 2012 yılı emlak vergisi değerinin yüzde 5’i oranında, “yıllık kira geliri” beyan etmeniz gerekiyor. Bununla ilgili olarak, 2013 yılı 1-25 Mart tarihleri arasında gelir vergisi beyannamesi vermeniz gerekiyor.

Kredi taksitleri kiradan indirilir mi

- 2012 yılı Ocak ayında, banka kredisi kullanarak aldığım evi kiraya verdim. Ödediğim kredi taksitlerini, kira gelirinden indirebilir miyim?

YANIT: Kira gelirinizi beyan ederken, “gerçek gider” yöntemini seçtiğiniz takdirde, ödediğiniz kredi taksitlerini değil ama “kredi faizlerini” indirebilirsiniz. Kira aldığınız evin satın alma bedelinin yüzde 5’ini gider olarak, yüzde 2’sini de amortisman olarak kira gelirinizden ayrıca indirebiliyorsunuz.

Arsama bina yapılıp 15 yıl sonra bana devredilecek

- Arsamın    üzerine bir şirket “işyeri” inşa edip 15 yıl kullandıktan sonra bana devredecek. Bu olayda bana vergi çıkar mı?

YANIT: Şimdilik vergi yok. Ancak 15 yıllık sürenin bitiminde bina size devredildiğinde, o tarih itibariyle binanın değeri sizin açınızdan, aynen tahsil olunmuş
“kira geliri” kabul edilecek (Bkz. GVK. Md.72/3).

İşyerini eşimle beraber alırsak avantajı ne olur

SORU: 15 bin lira kira getiren bir işyeri alacağım. Eşimle beraber almanın ne gibi vergi avantajı olur?

YANIT: İşyerini eşinizle birlikte alırsanız, kişi başı yıllık 90 bin lira işyeri kira geliriniz olur. 2012 yılında, yıllık 110 bin liraya kadar olan işyeri kiralarına(stopaj mahsubu nedeniyle) ödenecek vergi çıkmıyor. Sonuçta ikiniz de vergi ödemez hatta “vergi iadesi” alırsınız.

Evi ve arsası olan emekli

- Emekli aylığı dışında gelirim yok. Kendime ait 125 m2 büyüklüğü evde oturuyorum. Ayrıca 800 m2’lik (gelir getirmeyen) bir arsam var. Sıfır oranlı emlak verginden yararlanabilir miyim?

YANIT: İndirimli orandan yararlanma koşullarını taşıyanlar, tek evleri dışında gelir getirmeyen arsaya sahip olmaları durumunda, emlak vergisi ödemezler. Bununla ilgili açıklamayı 38 No.lu Emlak Vergisi Genel Tebliği’nde bulabilirsiniz.

Kapıcı dairesini kiraya verdik

- Apartmanın kapıcı dairesini konut olarak kiraya verdik. Kira gelirini yönetim olarak mı veya her kat maliki ayrı ayrı mı beyan edecek?

YANIT: Kira kat maliklerine dağıtılacak. Her birinin payına düşen kira tutarının 3.000 TL’si gelir vergisinden müstesna olacak.Bu tutarı aşan kira gelirleri varsa, kat maliklerince beyan edilip gelir vergisi ödenecek.

2012’de emekli oldum sıfır vergi ne zaman başlar

- 16 Mart 2012’de emekli oldum. 200 m2’den küçük bir evim var. Karşıyaka Belediyesi; “2012’de emlak vergisi ödeyeceksin. 2013’den itibaren vergi ödemeye-ceksin” dedi doğru mu?

YANIT: Evet, doğru. Emekli olduğunuz tarihi izleyen yıldan itibaren “sıfır oranlı” emlak vergisi uygulama-sından yararlanıp, vergi ödemeye-ceksiniz.

Miras kalan evin kat karşılığı müteahhide verilmesi

- Babamdan miras kalan evi müteaahide verdim. O da yıkıp 12 daire 2 dükkan yaptı. Bana verdiği 6 daire ve 1 dükkanı satarsam yüzde kaç vergi öderim?

YANIT: Yüzde “sıfır” vergi ödersiniz Miras kalan evin müteahhide, yıkılıp kat karşılığı inşaat yapılması için verilmesi durumunda, alınan 6 daire ve dükkanın satışından sağlanan kazanç gelir vergisine tabi değil.

Kooperatif evini satanın gelir vergisi

- Kooperatif evimizin kurası 6 Şubat 2007’de çekildi ve herkesin evi tahsis edildi. Evlerin bütünüyle bitimi ve tapusunun verilmesi ise 8 Aralık 2010’da oldu. Eve müşteri var. Satarsam gelir vergisine esas 5 yıllık sürede hangi tarih esas alınır?

YANIT: Kooperatiflerin, ortaklarına tahsis ettikleri gayrimenkuller “tahsis tarihinde” ortak tarafından satın alınmış sayılıyor (Bkz. Gelir Vergisi Kanunu, Mükerrer Md.80/6). Buna göre, 5 yıllık süre 6 Şubat 2012’de dolmuş. Bu süre geçtikten sonra, kooperatif evini kime kaç liraya satarsanız satın, gelir vergisi ödemezsiniz.

Gecekondunun da emlak vergisi var mı

- Hazine arsası üzerine inşa ettiğim bir gecekondu var. Bu gecekondu için emlak vergisi ödeyecek miyim?

YANIT: Evet, gecekondunuz için de emlak vergisi bildiriminde bulunup, vergi ödeyeceksiniz.