NERİMAN Teyze, annemin Datça’daki evinin hemen yanıbaşındaki yazlık komşusu.Yılın, en az altı ayında birlikte olurlar.
Her gün sabah ve akşam bir araya gelir, çay içip sohbet ederler.Annemi ziyaret için gittiğimde, daha çayımı yudumlarken Neriman Teyze damlar ‘hoş geldin evladım’ deyip, hal hatır sorduktan sonra ‘ben de senin gelmeni bekliyordum’ diyerek, soruları sıralamaya başlar. Torununun üniversiteye girme durumu, emeklilerin vergi iadesinde değişen bir şey olup olmadığı, parasını dolarda mı yoksa bankada Türk Lirası olarak mı değerlendireceği, emekli aylıklarına yüzde kaç zam yapılacağı, daha neler neler...
Geçen hafta gittiğimde yine sorusu hazırdı: ‘Evladım, bu yılın başında arsamı satıp, Türk Lirası olarak, bankaya yatırdım. Biraz da repo gelirim oldu. Hepsinin toplamı 20 milyar lira civarında. Yıl sonuna kadar da 30 milyar lirayı biraz aşar. Şimdi söyle bakalım, bunun vergisi nasıl olacak, kaç lira vergi öderim?’
Neriman Teyze’nin sorusu bu kadardı. Emeklilerin vergi iadesindeki son durumu da, emekli aylıklarına yapılacak zammı da sormadı. Belli ki 30 milyar lira faizin yanında, diğerleri önemini kaybetmiş.
FAİZ VE REPO
2004 yılında elde edilen faiz ve repo gelirlerinin vergi durumunu, sadece Neriman Teyze değil, Hürriyet okurlarının da çoğu merak ediyor.
2004 yılında elde edilen banka mevduat faizi gelirleri, tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek dolayısıyla gelir vergisi de ödenmeyecek. Örneğin, Neriman Teyze, 2004 yılı sonuna kadar elde edeceği 30 milyar lira faiz gelirini, beyan etmeyecek ve gelir vergisi de ödemeyecek. 2004 yılında, elde edilen banka mevduat faizi geliri 500 milyar TL hatta 5 trilyon dahi olsa, yine beyan edilmeyecek.
2004 yılında elde edilen repo gelirlerinin durumu da, aynen banka mevduat faizlerinde olduğu gibi. 2004 yılında elde edilen repo geliri 60 milyar lira hatta 600 milyar lira dahi olsa, beyan edilmeyecek ve gelir vergisi de ödemeyecek.
2004 yılı faiz ve repo gelirlerinin beyan edilmeyeceğine dair açıklamanın, hangi kanunun hangi maddesinde yazılı olduğunu soran Hürriyet okurları içinde yanıtlayalım; Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 55. maddesinde yazılı. (Bkz. 5035 Sayılı Kanunun48/4-h maddesiyle değiştirilen, son şekli)
DİĞER GELİRLER
Neriman Teyze’nin sormadığı ancak bazı Hürriyet okurlarının merak ettiği, birkaç nokta daha var. Onları da kısaca açıklayalım.
2004 yılında elde edilen döviz tevdiat hesabı faizleri de tutarı ne olursa olsun, beyan edilmeyecek. Örneğin, Nuri Bey Amca’nın, Türkiye’deki bir bankadan, 2004 yılında 40 bin dolar faiz geliri varsa, bu gelirini beyan etmeyecek. 40 bin dolar yerine 400 bin dolar hatta 4 milyon dolar faiz geliri de olsa, yine beyan etmeyecekti.
2004 yılında elde edilen (A) ya da(B) tipi fon gelirleri de, diğerleri gibi, tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek.
2004 yılında elde edilen offshore hesap faiz geliri ya da alacak faizleri, tutarı 750 milyon lirayı aştığında, 2005 yılı Mart ayının 15.günü akşamına kadar beyan edilecek.
Hürriyet okurlarının merak ettiği konulardan biri de, 2004 yılı Hazine Bonosu, Devlet Tahvili ve Eurobond gelirleriyle ilgili. Bunları da yakında ayrı bir yazı konusu yapacağız.