NERİMAN Teyze, dün akşam Cemil Amca ile birlikte geldi.
- Evladım, 2006 yılında, iki evden toplam 18 bin YTL kira aldım. Kiracı, bir aylık kirayı da ödemedi. Cemil Amca’nın da dükkanından 15 bin YTL kira geliri var. Ayrıca, emekli aylığı ve bankadan faiz gelirimiz var. Bunların hangisini beyan edeceğiz, hangisini etmeyeceğiz? Bir de bu yıl ödeyeceğimiz Emlak Vergisi ne oldu? Yeni kanunlar çıktı mı? Aman ceza yemeyelim. Amcanın kulakları artık eskisi gibi iyi duymuyor. Hepsini, derli toplu yazsan da hem biz öğrensek hem de kira geliri olan başkaları...
- Peki Neriman Teyze, yarın kira gelirlerini, ardından da emlak vergisini yazayım.
KİRA GELİRLERİ
Kira gelirlerinin, tahsil edilmeyen kısmı beyan edilmiyor. 2006 yılında, konut ya da işyeri kira geliri elde edenlerin, bu gelirlerini beyan etmeleri, aşağıdaki gibi olacak.
1) Konut Kira Gelirleri:
2006 yılı içinde, konut kira geliri elde edenlere tanınan istisna tutarı, yıllık 2.200 YTL. Yıllık kira gelirinin bu tutarı aşması durumunda, 1-15 Mart 2007 tarihinde, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekiyor. Kira geliri beyan edilirken, önce 2.200 YTL istisna, ardından da yüzde 25 "götürü gider" düşülüyor. İsteyenler, götürü gider yerine, "gerçek gider" de düşebiliyor.
Örneğin, evini kiraya verip, kendisi kirada oturanların, gerçek gider yöntemini tercih edip, ödedikleri kirayı gider olarak düşmeleri daha avantajlı olabilir. Bunun yanısıra, kiraya verdikleri ev için konut kredisi kullananlar, ödedikleri faizin tamamını, aldıkları kiradan düşebilirler.
2) İşyeri Kira Gelirleri:
2006 yılında büro, dükkan, mağaza ya da binasından, işyeri kira geliri elde edenlerin, yıllık kira gelirlerinin gayrisafi tutarı (stopaj yapılmadan önceki tutarı), 18 bin YTL’yi aşmıyorsa, bu kira gelirlerini, vergi dairesine beyan etmeyecekler. Aşması halinde, 1-15 Mart 2007 tarihinde, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan etmeleri gerekiyor (Gelir Vergisi Kanunu, Md. 86/1-c).
Yıllık işyeri kira geliri 18 bin YTL’yi aştığında, aşan kısım değil, kira gelirinin tamamı beyan edilecek. Kira gelirinden, yüzde 25 götürü gider düşülüyor. İsteyenler, götürü gider yerine gerçek gider de düşebiliyorlar. Örneğin, kiraya verdikleri gayrimenkul için banka kredisi kullananlar, ödedikleri faizin tamamını kira gelirinden düşebiliyorlar.
Hesaplanan gelir vergisinden, yıl içinde kesilen yüzde 22 stopaj mahsup edilecek. Kalan kısım ödenecek. Yaptığımız hesaplamalara göre, 2006 yılında işyeri kira geliri elde edenler, yıllık 113 bin YTL’ye kadar olan gelirleri nedeniyle, hiç vergi ödemeyecekleri gibi üste vergi iadesi alacaklar.
EMEKLİ AYLIĞI VE FAİZ
2006 yılında elde edilen kira geliri beyan edilirken, emekli aylığı ve banka mevduat faizi geliri, tutarı ne olursa olsun beyannameye dahil edilmeyecek.
ÖDENECEK VERGİ
2006 yılı kira gelirinin vergisi, aşağıdaki tarifeye göre hesaplanıyor.
7.000 YTL’ye kadar % 15
18.000 YTL’nin 7.000 YTL’si için 1.050 YTL, fazlası % 20
40.000 YTL’nin 18.000 YTL’si için 3.250 YTL, fazlası % 27
Buna göre, Neriman Teyze’nin 18.000 YTL kira gelirinden; önce 2.200 YTL istisna, sonra yüzde 25 götürü gider düşülecek. Kalan 11.850 YTL’nin vergisi de 2.020 YTL olacak.
Kira gelirlerinin vergisi, Mart ve Temmuz aylarında, iki eşit taksitte ödeniyor. Ödemenin gecikmesi durumunda, geciken her ay için yüzde 2,5 "gecikme zammı" alınıyor.