Neriman Teyze kiraları elden alamayacak

Dün anneme uğrayıp beni sormuş. Gelmediğimi öğrenince "Soracağım önemli bir şey var" diyerek, telefon numaramı almış. Akşama doğru aradı;

- Evladım, benim kiralarla ilgili bir kanun mu ne çıkmış. Kiracılar aradılar "nasıl yapalım, kirayı nereye ödeyelim?" diyeÖ Ben de sizi sonra ararım dedim. Tatilde olduğum için, kirayı torunum uğrayıp alıyordu. Artık kirayı elden tahsil etmek yasaklanmış öyle mi? Bunları bir yazsan da yüzbinlerce hatta milyonlarca kiracı ve mal sahibi öğrense.

- Peki, Neriman Teyze, yazayım ama sen şimdilik rahat rahat tatilini yap. Böyle bir olay henüz başlamadı. Kasım’a kadar eski uygulama devam edecek.

KİRALAR BANKAYA

Dünkü Resmi Gazete’de, 268 No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği yayınlandı. Bu tebliğ, hem kiracıları hem de gayrimenkulünü kiraya verenleri yakından ilgilendiriyor.

Tebliğe göre, 1 Kasım 2008 tarihinden itibaren;

- Kiracı olarak bir evde oturanlar, aylık kiraları 500 YTL ve üzerinde ise,

- Bir işyerini (dükkan, büro, mağaza, depo vs.) kiralamış olanlar, kiranın tutarı kaç YTL olursa olsun,

Kirayı banka veya posta aracılığıyla ödeyecekler.

Para yatırma ya da havale, çek veya banka kartı gibi araçlar kullanılmak suretiyle yapılan tahsilat ve ödemelerin karşılığında alınan dekont veya hesap bildirim cetvelleri, kira ödendiğini ya da tahsil edildiğini kanıtlayan belgeler olarak kabul edilecek. İnternet aracılığıyla yapılan ödemeler ve tahsilatlar da aynı kapsamda olacak.

Her konut için aylık 500 YTL’nin altındaki kiralar ile mahkeme ve icra yoluyla yapılan işyeri ve konut kira gelirleri tahsilatı, yukarıdaki zorunluluk kapsamında değil.

HAVALE MASRAFI

Tebliğ yürürlüğe girmeden, okurlarımız bankaların alacağı havale masraflarını soruyorlar. Bu konuda belirlenmiş bir oran ya da tutar yok. Ancak, milyonlarca kiracıyı her ay itibariyle ilgilendiren bu konunun, uygulama başlamadan ilgililerce gözönüne alınmasında yarar var.

- Ev sahibi ile kiracının aynı bankada hesaplarının olması durumunda, hesaptan hesaba virman pratik bir yol. Bu durumda bankalar, masraf almıyor ya da sembolik bir rakam alıyor.

- Ev sahibi ile kiracının farklı bankalarda hesaplarının olması durumunda, EFT yoluyla kirayı ödemek ve düşük tutarda bir masraf ödemek söz konusu.

- Bankaya düzenli ödeme talimatı verilmesi durumunda, her ödemede ayrı bir talimata gerek kalmıyor.

Bu arada, kiracıların banka kartından yararlanmak suretiyle ATM’den işlem yapmaları halinde "havale masrafı" anlamında bir sorun yaşamayacakları kuşkusuz.

CEZASI VAR

Kirayı, 1 Kasım 2008’den itibaren yukarıda belirtildiği gibi ödemeyen kiracılara ve tahsil etmeyenlere;

- Birinci sınıf tüccar ya da serbest meslek erbabı ise 1.490 YTL’den,

- İkinci sınıf tüccar ya da defter tutan çiftçi veya basit usule tabi mükellef ise 680 YTL’den,

- Bunların dışında kalıyorsa 320 YTL’den az olmamak üzere, her bir işleme konu kira tutarının yüzde 5’i oranında "özel usulsüzlük" cezası kesilecek.

Özetle, Neriman Teyze ve diğer gayrimenkul sahipleri ya da kiracılar açısından, bugünlük bir olay yok. Ancak, Kasım ayından önce, kiracı ve mal sahibinin banka ve hesap numarasını belirlemelerinde yarar var. Aksi halde, hem kiracı hem de mal sahibine ceza var. Uygulamanın 1 Kasım 2008’de başlatılması öngörülüyor. Aslında, iki ay daha kaydırılıp 1 Ocak 2009’da başlatılsa, daha anlamlı olurdu.