Ne kadar fazla vergi ödeyeceğiz?

En çok merak edilen konu, banka mevduat faizi, repo, fon, döviz tevdiat hesabı, Hazine bonosu, devlet tahvili faizi ve ücretlerin beyanı ve ödenecek vergilerle ilgili. İşte sorularınız cevapları...

FAİZLERİN VERGİSİ YÜZDE 35’E Mİ ÇIKIYOR?

SORU: Maliye Bakanı’nın açıklamasına göre, birden fazla geliri olan ve bunların toplamı 160 bin lirayı aşanlar, beyanname verip, yüzde 35’i bulabilen gelir vergisi ödeyeceklermiş. Bu olaya banka mevduat faizi, repo, döviz tevdiat hesabı, Hazine bonosu ve devlet tahvili faizleri dahil mi? Dahilse yandık, yüzde 10-15 stopaja tabi bu gelirler için yüzde 20-25 vergi mi ödenecek?
Necati Ok - İSTANBUL

YANIT: Rahat olun. Bu sıraladıklarınız “menkul sermaye iradı” sayılan gelirlerdir. Menkul sermaye iradı ve menkul sermaye değer artışı kazançları bu kapsamda değil. Örneğin 12 bin lira konut kira geliri, 200 bin lira Hazine bonosu faiz geliri olan Neriman Teyze, sadece 12 bin lira “konut kira gelirini” beyan edecek.

160 BİN LİRAYI AŞAN KİRA VE MAAŞ GİBİ GELİRLER

SORU: 160 bin lirayı aşan kira ve maaş gibi gelirlerin yeni tasarıya göre nasıl beyan bir örnekle açıklar mısınız?
Cem Çelik - ANTALYA

YANIT: Maliye Bakanı’nın açıklamasına göre; “Kira ve maaş gibi birden fazla kaynaktan gelir elde edip, elde ettiği yıllık gelirlerin toplamı 160 bin liranın (yani aylık 13.3 bin liranın) üzerinde olanlar, beyannameye tabi olacak. Bu tutar Bakanlar Kurulu’nca 80 bin liraya (yani ayda 6.666 TL’ye) indirilebilecek veya 320 bin liraya yükseltilebilecek.”
ÖRNEK: Emre Bey’in yıllık geliri;
- Ücret: 48.000 TL
- Konut kira geliri: 120.000 TL
TOPLAM: 168.000 TL
Mevcut sisteme göre, ayrıca ücret gelirleri beyan edilmiyor. Kiranın da yüzde 25’i “götürü gider” olarak indiriliyor.
Tasarıya göre, bu gelirlerin tamamı beyan edilecek. Yüzde 25 götürü gider de düşülemeyecek.
Şu anda 160 bin lirayı aşan gelir yüzde 35 gelir vergisine tabi
Emre Bey’in yeni tasarıya göre 16 bin TL fazla vergi ödemesi gerekiyor.

RESSAM VE HEYKELTIRAŞA YÜZDE 35 VERGİ OLUR MU?

SORU: Yeni vergi tasarısı ile “telif kazançları istisnası” kaldırılıyormuş. Belli tutarın üzerine beyan mecburiyeti getirilip, yüzde 35’i bulabilen gelir vergisi alınacakmış. Olacak iş mi bu? Milyarlarca lira kazanç elde eden bankalar ve büyük şirketler, yüzde 20 kurumlar vergisi ödüyorlar. Yazar, ressam, bestekâr, heykeltıraş, hattat ve mucitlerden de yüzde 17 (o da brüt gelirlerinden) vergi kesiliyor. Bunun neresi reform? Bu ülkede sanata ve bilime verilen değer yüzde 35’i bulabilen vergi
almak mı?
Cemil Topuz - İSTANBUL

YANIT: Açıklanan metin, adından da fark edileceği gibi bir vergi tasarısı. Ortada henüz kesinleşmiş bir yasa yok. Aslında, sanatçıya ve yazara verilen “imtiyaz” yoktu. Brüt gelirden zaten yüzde 17 vergi ödeniyor. Belirttiğiniz gibi, şirketlerle kıyaslandığında, bu oran düşük bir oran değil. Temizel’in Maliye Bakanlığı döneminde böyle bir yasa çıkartılmış ama büyük tepkiler üzerine iptal edilmişti. Bakanlar Kurulu, Plan Bütçe Komisyonu veya TBMM genel kurulunda, kaldırılabilir.

İŞ YERİ KİRASINA ÇİFTE VERGİ ARTIŞI MI?

SORU: Yeni vergi tasarısını okudum. İşyeri kira
geliri elde edenlere “çifte vergi artışı” geliyor gibi. Doğru mu?
Mert Kahraman - İZMİR

YANIT: Çifte vergi artışı demeyelim ama ona yakın, bazı durumlarda daha ötesi bir sonuç ortaya çıkıyor.
1. İşyeri kira gelirlerinde, yüzde 25 götürü gider düşülebiliyordu. Tasarıya göre bu kalkıyor. Bu yüzde 25’in de yüzde 35’i bulabilen gelir vergisi ödenecek.
2. Yüzde 25 götürü gider kaldırılınca, “vergi matrahı” yani verginin üzerinden hesaplandığı tutar yükseliyor. Bu da vergi tarifesindeki artan oranlılık nedeniyle, ödenecek gelir vergisini artırıyor.
3. Kira geliri beyan edenin ücret geliri varsa, onu da dahil ediyor. Daha önce vergilendirilen ücret geliri için “fark vergi” alınacak.

GAYRİMENKUL SATIŞINDA ENFLASYON NE OLACAK?

SORU: Gayrimenkuller, 10 yıl sonra da satılsa gelir vergisi ödenecekmiş. Peki.. 8 yıl önce aldığımı sattığım zaman, hepsi kazanç mı olacak. Bu ülkede enflasyon yok mu, olacak iş mi bu?
Pınar Yıldırım - BURSA

YANIT: Sakin olun, olay bildiğiniz gibi değil. Tasarıya göre, gayrimenkul satış kârı hesaplanırken;
Enflasyona göre, maliyet düzeltmesi yapılacak.
Elde tutma süresi içinde yapılan “maliyet artırıcı harcamalar” maliyete eklenecek.

BORSAYA VERGİ VAR MI?

SORU: Arka arkaya
yeni vergiler geliyormuş. Beni “borsa kazançları” ilgilendiriyor. Yılda 2-3 milyon lira kazancım var. Ben de mi vergi ödeyeceğim.
Zeliha Özcan - ANKARA
YANIT: Rahat olun, size vergi yok. Borsada 10 milyon lira hatta 100 milyon lira kazanılsa dahi, 100 lira gelir vergisi yok.