Kurumlar Vergisi’nde Galataport ve Dubai Towers’a indirim yok

Yeni düzenlemede, 500 milyon Euro’yu aşan yatırımlara sağlanan yüzde 90 kurumlar vergisi indirimine yer verilmedi. Bunda, sözkonusu teşvikin Galataport ve Dubai Towers ile ilgili olduğuna dair tepkilerin etkili olduğu tahmin ediliyor.

38 maddeden oluşan Yeni Kurumlar Vergisi’nde, dikkati çeken düzenlemeler, aşağıdaki gibi.

YATIRIM İNDİRİMİ KALKIYOR

1963 yılından bu yana, yatırım yapan şirketlere "yatırım indirimi" olarak uygulanan vergi avantajı, bütünüyle kaldırılıyor.

İş çevreleri ve başta Sanayi Bakanı Ali Coşkun’un karşı çıktığı "yatırım indiriminin kaldırılması" konusunun, önümüzdeki günlerde, yoğun tartışmalara neden olması bekleniyor.

Mevcut sistemde, örneğin 2005 yılında 50 milyar YTL’lik yatırım harcaması yapan şirket, bunun yüzde 40’ı olan 20 milyar YTL’lik kazanç elde edene kadar, hiç kurumlar vergisi ödemiyordu. Bu da 5-6 yıl duruma göre 8-10 yıl, kurumlar vergisi ödememe anlamına geliyordu.

Yatırım indiriminin kaldırılması ile birlikte, yatırımcılar, kazanç elde eder etmez hem yüzde 20 kurumlar vergisi ödeyecekler. Düzenlemenin bu yönde yasalaşması, yerli ve yabancı yatırımcıları olumsuz yönde etkileyebileceği gibi, yatırım kararlarını da etkileyebilecek.

GAYRİMENKUL VE İŞTİRAK HİSSESİ SATIŞINA YÜZDE 75 İSTİSNA

Kurumların, gayrimenkul ve iştirak hissesi satışına sağlanan vergi avantajı daraltılıyor.

Yeni düzenlemeye göre; kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde kayıtlı, gayrimenkuller ve iştirak hisselerinin satışından doğan kazancın yüzde 75’lik kısmı, kurumlar vergisinden müstesna tutulacak.

Daha önce, kazancın yüzde 100’ü kurumlar vergisinden müstesna tutuluyordu.

Yeni düzenlemeye göre, istisnadan yararlanabilmek için, kazancın sermayeye eklenmesi gerekmiyor. Ancak, satış bedelinin, satışın yapıldığı yılı izleyen takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi zorunlu tutuluyor.

YATIRIM FONLARI KAZANCINA VERGİ İSTİSNASI

Türkiye’de kurulu

1- Menkul kıymetler yatırım fonları ile menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının, portföy işletmeciliğinden doğan kazançları,

2- Girişim sermayesi yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları,

3- Gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları,

4- Emeklilik yatırım fonlarının kazançları,

5- Konut finansmanı fonları ile varlık finansmanı fonlarının kazançları, tutarı ne olursa olsun, kurumlar vergisinden müstesna tutulacak.

TÜKETİM VE NAKLİYE KOOPERATİFLERİNE VERGİ

Kooperatif görüntüsü altında yürütülen ticari faaliyetlerin, vergilendirme kapsamı dışına çıkmasını önlemek için, kooperatiflere sağlanan vergi muafiyeti sınırlandırılıyor. Tüketim ve nakliye kooperatifleri, vergilendirme kapsamına alınıyor.

DİĞER KOOPERATİFLERDE MUAFİYET

Tüketim ve nakliye kooperatifleri dışında kalan diğer kooperatiflerin, muafiyetten yararlanabilmeleri için, ana sözleşmelerinde;

1- Sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması,

2- İdare meclisi başkan ve üyelerine kazanç üzerinden hisse verilmemesi,

3- İhtiyat akçelerinin ortaklara dağıtılmaması,

4- Yalnızca ortaklarla iş görüşülmesine dair hükümlerin bulunması koşulu aranılacak.

YAPI KOOPERATİFLERİNE MUAFİYET KOŞULU

Yapı kooperatiflerinde, muafiyetten yararlanabilmek için, ayrıca aşağıdaki koşullar aranılacak.

1- Kuruluşlarından, yapı inşaatlarının sona erdiği tarihe kadar yönetim ve denetim kurullarından, inşaat işlerini üstlenen, gerçek kişilerle tüzel kişi temsilcilerinin ve bunların ilişkili olduğu kişiler veya işveren ilişkisi bulunan kişilere yer verilmemesi,

2- Yapı ruhsatı ile arsa tapusunun kooperatif tüzel kişiliği adına olması gerekiyor.

KOOPERATİF KİRA GELİRİNE BEYAN YOK

Geliri sadece stopaja tabi kira gelirinden oluşan kooperatifler, bu gelirleri için beyanname vermeyecekler.

YURTDIŞI İNŞAATA VERGİ YOK

Yurtdışında yapılan inşaat, onarım ve montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançların tamamı, kurumlar vergisinden müstesna tutulacak.

ÖZEL KESİME EĞİTİME YATIRIM TEŞVİKİ

Tasarıda yeralan bir başka düzenleme ile de özel kesimin eğitim faaliyetlerine yatırım yapması teşvik ediliyor.

Özel okulların işletilmesinden elde edilen kazançlar, Milli Eğitim Bakanlığı’nın görüşü alınmak suretiyle, Maliye Bakanlığı’nın belirleyeceği usuller çerçevesinde, beş hesap dönemi yani 5 yıl, kurumlar vergisinden istisna ediliyor.

Vergi istisnasından, okulların kantin, büfe, kafeterya ve kitap satış yeri gibi tesisleri işletmesinden veya kiraya vermesinden sağladığı gelirler, yararlanamayacak.

KÖYDEKİ HAMAM VE DEĞİRMEN

Köyler veya köy birlikleri tarafından köylünün genel ve ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla işletilen; hamam, çamaşırhane, değirmen, soğuk hava deposu, kurumlar vergisinden muaf tutulacak.

BONO, TAHVİL VE MEVDUAT FAİZİNE YÜZDE 15 VERGİ

Kurumların;

- Her türlü tahvil ve Hazine bonosu faiz gelirleri,

- Mevduat faizleri,

- Repo gelirleri yüzde 15 oranında stopaja tabi olacak.

KURUMLAR VERGİSİ YÜZDE 20’YE İNİYOR

Tasarı’nın 32. maddesine göre;

- Kurumlar Vergisi, kurum kazacın üzerinden yüzde 20 oranında alınacak.

- Geçici verginin oranı da yüzde 20 olacak. Ancak, Bakanlar Kurulu geçici vergi oranını yüzde 15’e indirebilecek.

KOBİ kredisine vergi muafiyeti

YABANCI ülkeler veya uluslararası finans kuruluşları ile yapılan mali ve teknik işbirliği anlaşmaları çerçevesinde; yalnızca KOBİ’lere kredi teminatı sağlamak üzere kurulmuş olan

- Bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları teminat sorumluluk fonuna ekleyen,

- Sahip oldukları fonları ortaklarına dağıtmaksızın, KOBİ’lere kredi sağlayan banka ve kuruluşlara yatıran kurumlar vergiden muaf olacak.

Ar-Ge harcamasına teşvik

TÜRKİYE’nin kalkınmasında ve uluslararası rekabet gücünün artmasında, araştırma ve geliştirmeye (AR-GE) yönelik harcamaların önemli olduğuna dikkat çekiliyor. Bu amaçla da ARGE harcamalarının teşvik edilmesi amaçlanıyor.

Yeni kurumlar vergisinde, AR-GE harcamalarının yüzde 40’ının, beyan edilen gelirden indirilmesine olanak sağlayan bir düzenleme yapılıyor.

Vergi muafiyet ve istisnalarına sınırlama

YENİ düzenleme ile diğer yasalarda yeralan muafiyet, istisna ve indirimlere ilişkin hükümler geçersiz sayılıyor.

Bundan böyle, kurumlar vergisi ile ilgili muafiyet, istisna ve indirimlere ilişkin hükümler ancak Kurumlar Vergisi Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanunu’na hüküm eklenmek veya bu kanunlarda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir.

YARIN: VERGİ CENNETLERİNE SON