Karısına kira ödemeyen avukat

Hayır, karısıyla değil Maliye ile başı dertte...

OLAY NE?

Olayın ne olduğunu, Avukat Eroğlu’ndan dinleyelim.

‘İzmir’de mülkiyetine sahip olduğum büroda, avukatlık faaliyetini sürdürüyorum. Büro alınırken, eşimin de katkısı olması nedeniyle, tapuyu ortak yaptık. Eşimle halen evliyim.

Eşimle ortak olan büro nedeniyle, vergi dairesine dilekçe verip stopaj (vergi kesintisi) ödemek istemediğimi bildirdim. Bir süre sonra, vergi dairesinden bir eleman geldi ve stopaj ödemem gerektiğini söyledi. Dayanamayıp sordum;

- Ben, eşime kira ödemiyorum ki stopaj yapıp, vergi dairesine yatırayım...

- Olsun efendim, yasa böyle... Eşiniz sizden kira almış gibi kabul ediliyor. O nedenle, emsal kira bedeli üzerinden stopaj yapıp, yatıracaksınız!

Bu yanıtı alınca şaşırdım kaldım. Böyle saçmalık ancak Türkiye’de olur herhalde. Eşim çalışmıyor, evi ben geçindiriyorum. Sürekli avukatların üzerine geliniyor. Aslında o kadar çok vergi ödüyoruz ki her tarafımız kesintiler ve stopajlarla çevrilmiş durumda. Vergi yasalarına avukatlar için konulan ‘kısıtlayıcı’ hükümler nedeniyle bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin ve şirketlerin yararlandığı; ‘yenileme fonu’ uygulamasından, ‘azalan bakiyeler usulüne göre amortisman’ ayırma avantajından yararlanamıyoruz.

Gün gelir, hukuk herkese lazım olur. Sizden ricam, karıma ödemiş gibi göstereceğim kiradan dolayı, devletin bir menfaati var mı? Asıl bu noktayı öğrenmek istiyorum.’

KIRTASİYECİLİK ÖRNEĞİ

Gelir Vergisi Yasası’nın 73. maddesine göre; bir kadın kocasına, oğluna, kızına, annesine, babasına ya da kardeşine, işyerini ‘bedelsiz’ kiralayamıyor. Kiralarsa, ‘emsal kira bedeli’ üzerinden, kira geliri elde etmiş sayılıyor. Kira ödenmemesi ve gider yazılmaması nedeniyle de stopaj yapılması gerekmiyor. Ancak, emsal kira bedelinin 750 milyon lirayı aşması halinde, kira almış gibi beyanda bulunup vergi ödemesi isteniliyor. Gayrimenkul ‘konut’ olsa idi, herhangi bir sorun yoktu. Bedelsiz kiralanabilirdi.

Avukat okurumuzun anlattığı olay, aklının yatmadığı kadar var. İsterseniz, konuyu örnekle açıklayalım. Avukatlık bürosunun ‘Emlak Vergisi değeri’ 80 milyar lira olsun. Bunun, yıllık emsal kira bedeli yüzde 5 oranına göre 4 milyar lira eder. Demek ki eşine ödeyeceği yıllık kira 2 milyar lira.

Avukat, yüzde 22 yani 440 milyon lira stopaj yapıp vergi dairesine yatıracak. Öte yandan, kirayı masraf yazacak ve kazancını kira tutarı kadar azaltacak. Böyle olunca, masraf yazdığı 2 milyar liranın vergisi kadar ‘geçici vergi’, mart ayında da ‘gelir vergisi’ ödemeyecek. Gelir Vergisi’nin tarifesi yüzde 20’den başlıyor yüzde 45’e kadar ulaşıyor. Ortalama oranı yüzde 30 dersek, avukat, karısına ödemiş gösterdiği kira nedeniyle, 8 puanlık bir vergi avantajı sağlayıp, daha az vergi ödeyecek.

Maliye’nin kárı da 8 puan az vergi almak ve bir sürü kırtasiyecilik olacak!

Nasreddin Hoca’nın hikayesi gibi, dostlar alış-verişte görsün!..