IMF öncesi suyun yönü değişiyor

HAZİRAN ayı başlarında Ankara’da olması beklenen Uluslararası Para Fonu (IMF) heyeti gelmeden önce, ekonominin geleceğini yakından ilgilendiren bazı önemli kararların alınması bekleniyor. Bunlardan biri de, mali disiplini sağlamak ve gelir yaratmak amacıyla, bazı yasa ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasıyla ilgili.Önümüzdeki günlerde Bakanlar Kurulu’na sunulup ardından Meclis’e sevk edilmesi beklenen tasarı ile, 1 Ocak 2005 itibariyle yürürlüğe girecek önemli düzenlemeler yapılıyor.ÖZEL GELİRLER BÜTÇEYETasarı ile, yürütülmekte olan ekonomik program gereğince, özel gelir-özel ödenek uygulamaları gözden geçirilmekte ve bazı kurum ve kuruluşlara ait özel gelirlerin büyük bölümünün, ‘bütçe geliri’ olarak kaydedilmesi, böylelikle bütçe uygulamalarının daha ‘saydam ve açık’ olması ve ‘ilave gelir yaratılması’ amaçlanıyor. Bu arada, Bütçe Kanunu ile yapılan bazı geçici düzenlemeler de, kalıcı hale getiriliyor. Tasarıda yeralan düzenlemelerden bazıları aşağıdaki gibi.- Sağlık Bakanlığı’nca düzenlenecek ve onaylanacak her türlü ruhsatlandırma, ürün üretim ve satış izin belgesi, sorumlu müdürlük belgesi ile permi ve sertifikalar üzerinden, 50 milyon TL ile 15 milyar TL arasında ruhsatlandırma bedeli alınacak. Daha önce, Sağlık Bakanlığı’nda sandık bünyesinde değerlendirilen bu bedeller, bundan böyle bütçeye gelir kaydedilecek.- RTÜK’ün yıllık bütçesinden harcanmayan tutarlar, yıl sonunda Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına aktarılıp, bütçeye gelir kaydedilecek. Bu uygulama ile RTÜK’ün mali özerkliği bir ölçüde kısıtlanmış oluyor.- Serbest Bölgelerden elde edilen gelirlerin yüzde 90’ı genel bütçeye gelir kaydediliyor. Yüzde 10’u da serbest bölgelerin gelişmesi, AR-GE ve dış ticaretin desteklenmesi için özel ödenek kullanılıyordu. Tasarı ile yüzde 10’luk kısmın da, bütçeye gelir kaydedilmesi öngörülüyor.- Yurtdışındaki vatandaşlarımızdan, dövizle askerlik bedeli olarak tahsil edilen dövizler, TC Merkez Bankası’nda açılacak özel döviz hesabına Euro olarak kaydedilecek. Daha sonra, TL’ye çevrilip, bütçeye gelir kaydedilecek.- Gümrüklerde, fazla mesai ücreti olarak ihracatta kişi başına 7 milyon, ithalatta da kişi başına 14 milyon TL alınıyor ve yarısı personele dağıtılıyordu. Tasarı ile, toplanan fazla mesari ücretlerinin tamamının bütçeye gelir kaydedilmesi amaçlanıyor. Personeli gelir kaybına uğratan ve yasadışı işlem ve ödemelere zemin hazırlayacak olan bu düzenlemeye, gümrük teşkilatından, büyük tepkiler gelmesi bekleniyor.- Emniyet Genel Müdürlüğü’ne ait taşıt, makine, teçhizat, silahların satışından ve hizmetten elde edilen gelirlerle ilgili, özel ödenek uygulaması kaldırılıyor ve 2005’ten itibaren, bütçeye gelir olarak kaydı öngörülüyor.Yaklaşık 30 maddeden oluşan tasarıda ayrıca; yol ve köprü geçiş ücretleri, özellikle yüksek öğrenim kurumlarının gelirleri ve daha birçok kurumun gelirleri ile ilgili düzenlemeler yeralıyor.PLAKA SATIŞ GELİRLERİ Tasarıda yeralan düzenlemelerden biri de, Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu tarafından satılan basılı kağıt ve araç plakalarının satış gelirleriyle ilgili. Tasarıda, bu satışlardan elde edilecek gayrisafi hasılatın yarısının, bütçeye gelir kaydedileceği belirtiliyor. Mevcut uygulama, net kazancın yüzde 60’ının İçişleri Bakanlığı’na verilmesi şeklindeydi. Hasılattan, maliyet ve bazı giderler düşülerek, kalan net kárın paylaşımı, anlamlı bir uygulama iken, hasılattan pay alınmasının, Şoförler Federasyonu’nu, ciddi sıkıntıya sokması bekleniyor.Otomobile ÖTV artışı geliyorIMF’ye sunulacak olan, gelir artırıcı düzenlemelerden biri de, binek otomobillerdeki Özel Tüketim Vergisi artışı ile ilgili. Haziran ayının ortalarında, bir kararname ile, silindir hacmi ayırımı yapılmaksızın, tüm otomobillerde, özel tüketim vergisinin artırılması amaçlanıyor.Bu arada ÖTV Yasası’nın, ‘ÖTV hasılatının paylaşımı’ ile ilgili 17. maddesinde yeralan; Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, Çocuk Esirgeme Kurumu, Milli Eğitim, Sağlık Bakanlığı’na pay verilmesi ile ilgili hükümleri yürürlükten kaldırılıyor. Bakanlar Kurulu’na da, ÖTV hasılatından verilecek diğer paylara ilişkin oranları, sıfıra kadar indirme yetkisi yeniden düzenleniyor.