Hizmet borçlanması yurtdışı için var yurtiçine yok

Okurlarımızın en çok sorduğu üç soru; geçmişte sigortasız çalışılan günler için borçlanma, 2007 yılı gelmeden emekli olmalarında yarar olup olmadığı ve birden fazla yerden aylık alanların, aylıklarının kesilip kesilmeyeceği ile ilgili...

HİZMET BORÇLANMASI

Daha önceki yazılarımızda ayrıntılı olarak açıkladık. Yeni sosyal güvenlik sistemi, geriye dönük hizmet borçlanması getirmiyor. Daha açık bir anlatımla, geçmiş yıllarda, sigortasız çalışılan ayları ve yılları, prim ödemek suretiyle, sigortalı hizmetten saydırmak mümkün değil.

Ancak 2 Mayıs 2006 tarihli yazımızda da ayrıntılı olarak açıkladığımız gibi, yurt dışı hizmet borçlanması mümkün. Bunun için de acele edip 2006 yılı sonuna kadar başvuruda bulunmakta yarar var. Nedenine gelince, 2007 yılından itibaren hem borçlanma nedeniyle yapılacak ödemenin tutarı artıyor hem de ödemenin üç ay içinde yapılması isteniliyor.

HEMEN EMEKLİLİK VE İKİ YERDEN AYLIK

Perşembe günkü yazımızda ayrıntılı olarak açıkladığımız gibi, emekliliğe hak kazananların, 2007 yılı gelmeden emekli olma konusunda acele etmelerine gerek yok. Bunların, yani sosyal güvenlik sistemi nedeniyle, bir hak kayıpları sözkonusu değil. Aksine, çalıştıkça avantajları artacak.

Dünkü yazımızda, tablolar da vererek açıkladığımız gibi, iki ayrı kurumdan aylık alanların kazanılmış hakları korunulacak. Ancak, 2007 yılından itibaren yeni bir uygulama başlıyor.

A.Ş. kurucu ortağı olmayan, emekli destek primi vermeyecek

Emekli SSK’lıyım. Bir anonim şirkette, yüzde 1 hisse ile ortağım. Yönetim kurulu üyesi, genel müdür ya da çalışanı da değilim. Şimdi ben asgari ücretin 33.5’i kadar Sosyal Güvenlik Destek Primi mi ödeyeceğim.

- SSK, Bağ-Kur ya da TC Emekli Sandığı’ndan emekli olup, anonim şirket kurucusu ortağı ve/veya yönetim kurulu üyesi olan ortaklar SGDP ödeyecekler. Kurucu ortak değilseniz, SGDP ödemeyeceksiniz.

Hem babadan hem kocadan aylık sürecek

Benim komşum şu anda ölen babasından SSK’dan yetim maaşı almakta, ayrıca ölen eşinden Emekli Sandığı’ndan dul maaşı almakta, yeni yasaya göre bu maaşlardan biri kesilecek mi? Ya da her ikisini de almaya devam edebilecek mi?

- Her iki aylığı da almaya devam edecek.

Dükkanını kapatan esnaf sağlık hizmeti alabilecek

Bağ-Kur sigortalısı emekli bir esnafım. İşi bırakıp dükkanı kapattığımda, hasta olduğum zaman sağlık hizmeti alabilecek miyim?

- Genel sağlık sigortası 1 Ocak 2007’de yürürlüğe girecek. Bu tarihten sonra dükkanınızı kapatıp çalışmasanız da, genel sağlık sigortası olacaksınız. Bir ay içinde yeşil kart veren kuruma baş vuracaksınız. Yeşil kart verilmesi halinde, primlerinizi devlet ödeyecek. Verilmemesi durumunda, asgari ücretin iki katı üzerinden yüzde 12 oranında genel sağlık sigortası primi ödeyip, sağlık hizmetinden yararlanabileceksiniz.

Artık geriye doğru borçlanma yok

Ticaret Lisesi tarafından 2. sınıfta 1990 yılında (18 yaşında) staj sigortası yapıldım. Yeni yasayla bu süreyi borçlanabiliyor muyum? Borçlanırsam sigorta başlangıcı 1990 yılı mı olacak?

- Yeni yasa, geriye dönük borçlanma getirmiyor. O nedenle mümkün değil.

Gazeteci her yıl için

3 ay fiili hizmet zammı alacak

MEVCUT sisteme göre; Basında, SSK’lı olarak 212’ye göre çalışanlara, her yıl için, 90 gün ilave sigortalılık süresi veriliyor.

Aynı kişinin, Emekli Sandığı Kanunu’na göre, basın müşaviri olarak çalışması durumunda, her yıl için ayrıca 3 ay "fiili hizmet zammı süresi" veriliyor. Kuşkusuz, bu kişiler, daha önce emeklilik hakkına kavuşuyorlar Emekli Sandığı iştirakçilerine verilen fiili hizmet zammı, prim ödeme süresinden sayılmasına karşın, SSK’lı basın mensuplarında, yalnızca sigortalılık süresine ekleniyordu. Bağ-Kur’lu olanların ise, bu tür olanaktan yararlanmaları zaten söz konusu değildi.

Yeni sosyal güvenlik sisteminde, bu ayrımlara son veriliyor. Tüm basın çalışanları, çalıştıkları her yıl için 3 ay fiili hizmet zammı alacaklar. Ayrıca, bu süre prim ödeme gününe de eklenecek.