Fatma Teyze’ye torun vergisi var mı?

Kahvelerimizi içerken, güzel de bir haber verdi; torunu Ozan’a söz kesmişler. Gelin adayını da çok sevmiş.
- Düğün ne zaman Fatma Teyze? diye sordum: “kiracıya bağlı” dedi. Kiracıya, torununun evleneceği için eve ihtiyacının olduğunu söylemiş. O da bir kooperatife üye olduğunu, evini 4 ay sonra teslim aldığında çıkabileceğini belirtmiş.

YABANCILARDAN FARKIMIZ

Fatma Teyze Derin bir nefes aldıktan sonra, başladı anlatmaya;
“Biz Türkler, yabancılardan, farklıyız. Örneğin İngiltere’de, ikinci evi olan bir İngiliz, evini kira almadan oğluna, kızına hele hele torununa vermez. Hatta, aynı evde kalsalar bile, çalışan çocuğundan kira alan anne babalar bile var.Türkiye’de durum farklı. Anne ve babanın, bütün dünyası çocukları ve torunları. İkinci bir evleri varsa, kiracıyı çıkarıp, evi çocuğuna ya da torununa kira almadan verir.”

ÇOCUĞUN OTURDUĞU EV

Fatma Teyze bunları anlattıktan sonra, merakla sordu;
- Kiracıyı çıkarıp, evi torunuma vereceğim. Peki, kira almadığım halde yine beyanname verip, gelir vergisi ödeyecek miyim? Duyduğuma göre, bazı durumlarda evden kira alınmasa dahi, kira geliri beyan etmek gerekiyormuş. Doğru mu?
- Hem doğru, hem yanlış Fatma Teyze.
- Nasıl yani?
- Evi, bedelsiz olarak oğluna, kızına, torununa, annene, babana ya da kardeşine kiraya verirsen, kira geliri beyan etmen gerekmiyor. Ancak, bunların dışında birine, örneğin amcana, dayına, halana teyzene ya da arkadaşına bedelsiz olarak kiraya verirsen, kira almasan dahi almış gibi beyan edip, gelir vergisi ödemen gerekiyor. Kiranın yıllık tutarı da o evin emlak vergisi değerinin, yüzde 5’inden aşağı olamıyor. Bu dediğim Gelir Vergisi Kanunu’nun 73. maddesinde yazılı...
Hadi gözün aydın Fatma Teyze, torunun Ozan’a, evlenince oturması için vereceğin evden dolayı, kira geliri beyan edip, vergi ödemen gerekmiyor.

İŞYERİNDE FARKLI

Fatma Teyze, bu dediklerime çok sevinmişti. Dualar ederek gitti. Bu arada yeri gelmişken, bir hususu da belirtmekte yarar var. O da şu; bedelsiz olarak kiralanan gayrimenkulün büro, dükkan, mağaza olması durumunda, kira alınmasa dahi, “emsal kira bedeli” üzerinden, kira geliri beyan edilmesi gerekiyor. Çok kişinin farkında olmadığı bu ince noktalara, dikkat etmekte yarar var...