Esnafın ve tüccarın başına tabela düştü

Tabela vergilerine, yüzde 40 bine varan oranda zam yapılması nedeniyle sayısı milyonlarla ifade edilen esnaf, sanatkar, tüccar, serbest meslek erbabı ve şirket şaşkın vaziyetteler.

İstanbul, Ankara, Adana, İzmir ve Bursa gibi büyükşehir belediyeleri başta olmak üzere, Türkiye genelinde, geçen yıla kıyasla ilan ve reklam vergilerinde, yüzde 8 bin ile yüzde 40 bin arasında değişen oranlarda artış yapıldı. Artırım oranının bu kadar yüksek olmasında, 2004 yılı vergilerinin normalin altında oluşunun da etkisi var.

OLAY NE?

Dükkan, mağaza, büro, muayenehane gibi yerlere asılan her çeşit levha, yazı, resim, cadde ve sokaklardaki bez afişler, ışıklı ve projeksiyonlu ilan ve reklamlardan, her metrekaresi üzerinden ‘ilan ve reklam vergisi’ adı altında bir vergi alınıyor.

Belediyelerin yıllardır aldığı bu vergi tutarının, son yıllarda çok düşük kalması nedeniyle, vergi yasalarında değişiklik yapıldı ve İlan ve Reklam Vergisi tarifesi, en az ve en çok tutar olarak, yeniden belirlendi (Bkz. 31 Aralık 2004 tarih R. Gazete’de yayınlanan 5281 sayılı Kanunun 16. maddesi).

Buna göre, belediyeler yasa değişikliği sonrası, farklı oranlarda artırım yaptılar. En çok artırım da İstanbul, İzmir ve Ankara’da göze çarpıyor. Belediyeler, tabela vergisi olayında, bir koyundan üç post çıkarıyorlar. 1- İlan-reklam vergisi 2- Yer tahsis parası 3- Tabela asma ve bakım parası adı altında, üç ayrı gelir elde ediyorlar.

Bu arada ilginç bir gelişme de şu; bazı belediyeler, yasanın Meclis’te kabulünü ve Resmi Gazete’de yayınlanmasını da beklemeden, tabela vergilerini artırdı. Örneğin Ankara Büyükşehir Belediyesi, yasa, 30 Aralık 2004 tarihinde kabul edilip, 31 Aralık 2004 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanmasına ve 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren yürürlüğe girmesine rağmen, Belediye Meclisi’nin 17 Aralık 2004 ve 1711 sayılı kararı doğrultusunda, vergileri artırdı. Fıkra gibi bir olay!..

ARTIŞIN ETKİLERİ

İstanbul’da yüzde 9.900 ile 39.900 arasında vergi artışı oldu. En düşük artışın Çankaya Belediyesi’nce, en yüksek artışın da Yenimahalle Belediyesi’nce yapıldığı Ankara’da yüzde 8.000 ile 26.666, İzmir’de ise yüzde 11.900 ile 39.900 arasında değişen ilan ve reklam vergisi artışı oldu. Özellikle kent içi ve girişi totem reklam ücretlerinde, astronomik tutarlara ulaşabiliyor. Ankara Ticaret Odası Başkanı Sinan Aygün’ün tespitlerine göre; kent girişinde 37 m2 ebadında, çift taraflı totem tipi ışıklı reklam tabelasının vergisi 81.4 milyar lira (81 bin 400 YTL). Kent girişinde bulvar üzerinde totem reklam tabelasının vergisi ise 20 milyar TL (20 bin YTL) tutuyor. Vergilerin, ‘ihtirazi kayıt’ ile beyan edilip, yüksek bulunan kısmı için 30 gün içinde vergi mahkemesinde dava açılması halinde, yürütmenin durdurulması ve iptali de mümkün.

Yeni tabela vergisi tarifesi, reklam sektörünü buna bağlı olarak metal, plastik, aydınlatma, kimya, hırdavat, otomotiv ve çok sayıda sektörü olumsuz yönde etkileyeceğe benziyor. Şu anda, imalat ve siparişler durmuş vaziyette. Tabelalar sökülüyor, ışıklar sönüyor, reklam sektörü, kentlerimizle birlikte karanlığa gömülüyor...

Vergi artışına evet ama bu kadar da olmamalı...