Çocukları sigorta ettirmek için 30 Nisan son gün

Sosyal Güvenlik Yasa Tasarısı Meclis’te görüşülürken, çarşamba günü eklenen bir hükümle, 30 Nisan 2008 Çarşamba günü dahil, sigortalı olan çocuklar avantajlı olacaklar.

ÇOCUĞUN AVANTAJLARI NE?

1- Yaş Avantajı: Kız çocuğu 65 yerine 58, erkek çocuğu da 65 yerine 60 yaşında emekli olabilecek.

2- Emekli Aylığı Avantajı: Hem kız hem de erkeklere, 10 puan fazla aylık bağlanacak. Örneğin 25 yıl çalışıp prim ödeyene, yüzde 50 yerine yüzde 60 aylık bağlanacak.

3- Prim Gün Sayısı Avantajı: Hem kız hem de erkek çocuk, yıllar sonra 7.200 gün yerine 7.000 gün prim ödeyerek emekli olabilecekler.

4- Emeklilik Sonrası Çalışma Avantajı: Hem kız hem de erkekler, ileride emekli olduğunda, emekli aylığı kesilmeden, destek primi ödeyerek çalışabilecek.

Bu avantajlardan, 30 Nisan 2008 tarihine kadar, bir gün dahi olsa, sigortalı çalışanlar yararlanabilecek.

ÇOCUKLAR SİGORTALI OLABİLİR Mİ?

Evet, olabilir.

Sigortalı olabilmek için, yasada belirtilmiş bir yaş sınırı yok. Yaşı ne olursa olsun, çalıştırılan çocukların sigortalı yapılması gerekiyor. Ancak bu, her yaştaki çocuğun her işte çalışabileceği anlamına gelmiyor. Örneğin, üç aylık bir çocuğun, inşaat işyerinde ya da lokantada çalışıyor gösterilerek sigortalı yaptırılması, yanlış olur. Yaptırılırsa da iptal edilir. Ancak, küçük çocuklar; reklam filmi, TV dizisi, defilelerde mankenlik, katalog çekiminde fotomodellik gibi işlerde çalıştırılıyorsa, sigorta yaptırılması gerekir.

Çocukların çalışabilecekleri ve çalışmayacakları yerleri Hürriyet’te 12 Nisan 2008 günü yazmıştık. Özetle;

- 15-18 Yaş Arasındakiler: Büro işleri, pastane ya da içkisiz lokantalarda, komilik gibi işlerde çalışabiliyor.

- 15 Yaşından Küçük Olanlar: Belli işlerde çalıştırılması mümkün (Çocukların, yaşlarına göre çalıştırılabileceği ya da çalıştırılamayacağı işlerin ayrıntılı listesi için Bkz. www.yaklasim.com)

Yaş sınırlaması, esnaf yanında çalışan çocuklar için geçerli değil (İş Kanunu Md. 4). Buna göre, en fazla üç kişinin çalıştığı bakkal, kasap, manav, terzi, berber, kuaför gibi esnafların yanında, "çıraklık sözleşmesi" ile çalıştırılanlar, yaşı kaç olursa olsun sigortalı olabilir.

SİGORTALILIĞIN İPTALİ

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri, yaptıkları açıklamalarda "çocukları sigortalı yaptıran işyerlerinin inceleneceğini ve fiilen çalışmayan çocukların sigortalılıklarının iptal edileceğini" belirttiler.

Bir işyerinde çalışmayan kişinin, çalışıyor gibi gösterilmesi ve bu durumun da işyerinde yapılacak denetimde, fiilen tespit edilmesi halinde, gerekli işlemin yapılacağı kuşkusuzdur. Ancak, o işyerinde, bir ya da birkaç gün ya da hafta çalışan birinin, gerçekte hiç çalışmadığının tespiti, işyeri yetkilisi ve çalışanların, aksi yönde yani "çalışmadı" diye ifade vermedikleri sürece çok zor.

İşverenin "Evet bu kişi, işyerimde 2 gün çalıştı" demesi halinde, aksini kanıtlamak ve sigortalılığı iptal etmek, imkansıza yakın bir olay.

KİME NE GETİRİYOR NE GÖTÜRÜYOR

Pazartesi gününden itibaren dizi yazı halinde ayrıntılı olarak açıklayacağız.