×
TANINMAYAN REKORTMEN
Defterdar, rekortmenler için bir “plaket töreni” yapmayı düşünmüş.
Ancak ilk sıradaki vergi rekortmenini isim olarak hatırlayamamış.
Çevresindekilerden de aynı yanıtı alınca;
- Arkadaşlar, vergi rekortmeni olan mükellefi bulup önceden buraya davet edelim. Hem tanışırız hem de o günkü teşekkür konuşması ve plaket töreni hakkında bilgi veririz.
Maliye’nin elemanları, önce mükellefin dosyasında belirtilen telefonları arıyor, ardından verilen adreslere gidiyorlar, ancak bir türlü bulamıyorlar.
SORU: Annem 1,5 sene önce vefat etti. Babamın mali durumu ve sıhhati çok iyi. Babamın yaşı 75. Annemin vefatından 1 sene sonra babam, kendinden 38 yaş küçük bir bayanla evlendi. Biz 4 kardeşiz. Hepimiz sağız ve aynı anne ve babadanız. Allah gecinden versin, eğer babam vefat ederse, ikinci hanımına ne kadar miras kalır?
Y. AKSOY - Almanya
YANIT: Arada 38 yaş fark var. 30 yaşın üzerinde fark olduğu durumlarda, Emekli Sandığı maaşın sadece yüzde 25’ini “dul maaşı” olarak bağlıyor (Md. 71). Çocuk olursa karısına (çalışmıyorsa) yüzde 75 dul aylığı bağlanıyor. Anayasa Mahkemesi de bu uygulamayı Anayasa’ya uygun buldu (Bkz. 28.4.2011 T. ve E.2009/93, K. 2011/73). SSK ve Bağ-Kur’da böyle bir uygulama yok. Normal mirasa gelince (gayrimenkul, para, otomobil, şirket hissesi vs.), babanızın genç eşi mirasın 1/4’ünü alır. Babanız, vasiyetname ile bu hisseyi değiştirip, eşine daha az miras bırakamaz.
Kullandırılmayan yıllık İzne 2 kat ücret
SORU: Çalıştığım işyerinde son 5 yıldır, yıllık izinlerim kullandırılmadı. İşyerinden ayrılırken kullanmadığım izinlerin ücretini neye göre alacağım?
Haftalardır anneme “Oğlun gelirse bana haber ver. Önemli bir konum var, onu soracağım” diyormuş.
Datça’ya gittiğimde annem “Oğlum, zamanın varsa bizim komşu Neriman Hanım, 5 dakika gelip bir şey sormak istiyor” dedi.
NERİMAN TEYZE’NİN SORUNU
Neriman Teyze geldi ve doğrudan konuya girdi;
“- 10 yıl önce vefat eden babamdan, bir arsa ve bir de ev kaldı. Babamın tek mirasçısı benim. Yıllar sonra duydum ki bu evi ve arsayı beyan edip, vergi ödeyecekmişim. Arsayı kat karşılığı verecektim, müteahhit uyardı ve ‘Bu arsa senin üzerine gözükmüyor’ dedi. Şaşırdım kaldım. Bana bir yol göster evladım, ne yapayım? Bunları üzerime almam için çok ceza gelir mi?”“- Rahat ol Neriman Teyze. Senin durumunda olan yüzbinlerce kişi var. Ceza falan ödemeden, bu olayın çözüm yolu var. Hatta Hürriyet’te yazayım, senin durumunda olanlar da okusunlar” dedim.
BEYAN EDİLMEYEN MİRAS
Neriman Teyze gibi birçok mirasçı, miras kalan arsa, arazi ya da evi “veraset ve intikal vergisi beyannamesi” ile beyan etmiyor ancak araziyi ekip biçmeye, evde de oturmaya devam ediyorlar. Daha sonra onlar ölüyor, yine değişen bir şey olmuyor. Gayrimenkul tapuda dedenin adına kayıtlı, araziyi ya da evi kullananlar ise torunlar...
Türkiye’de, futbolcuların yanı sıra hakemlere de “özel bir vergi ayrıcalığı” uygulanıyor.
Asgari ücretlinin dahi vergi ödediği ülkemizde, bir maçta 6 asgari ücretlinin net aylığı kadar hatta biraz daha fazla ücret alan futbol hakemleri, 1 TL dahi gelir vergisi ödemiyorlar.
HAKEMLER
Spor yarışmalarında, hakemler çok önemli.
Maçın sonucunu sadece futbolcular, teknik direktör ve seyirciler değil, hakemler de etkileyebiliyor. O nedenle, hakemlerin vereceği kararlar ve gösterecekleri performans çok önemli.
Yaşamadıysanız ve olayı da bilmiyorsanız şanslısınız.
İNANILIR GİBİ DEĞİL
Bayramda, kredi kartını kullanarak, yurtdışında 12 bin dolar harcayan Avni Bey, döviz cinsinden kredi kartı borcunu ödemeyi bir gün geciktirince, bakın başına neler geliyor.
1. Öncelikle, bankaya 12.000 dolar borcunu ödüyor.
Öderken de; “Bir günlük gecikmenin, sembolik de olsa bir gecikme cezası vardır” diye düşünüyor.
Bulamıyor ama adamın bir şeyleri gizlediğinin de farkında... Sürekli bazı belgeleri getirmesini istiyor.
İKİ BÜYÜK TORBA DOLUSU
Bir defasında da, önceki yıla ait yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, demirbaş ve amortisman ile faturaları ve diğer belgeleri istiyor.
Mükellef, istenenleri iki büyük torbaya koyuyor. Oflaya puflaya merdivenleri çıkarak üçüncü kattaki inceleme elemanına teslim ediyor. O da;
- Yoruldunuz, biraz oturup dinlenin size bir de çay söyleyeyim
Aslında olay yeni değil ama çok kişi şimdi fark ediyor.
Arka arkaya sorular yağıyor;
“Ne yani, çocuğuma ya da eşime aldığım otomobil vergiye mi tabi?”“Aldığım evin yarısını eşimin üzerine yaptım. ‘Eşiniz vergi ödeyecek’ diyorlar. Bu ne zaman çıktı?”“Karımı, banka hesabıma ortak ettim. Karıma vergi çıkarmış doğru mu?”
Sorular uzayıp gidiyor.
En iyisi olayı baştan açıklayalım. Hem merak edenler hem de bilmeyenler öğrensin.
OLAY NE?
Temmuz 2014 itibariyle, yalnızca kira geliri beyan eden 1milyon 624 bin 567 kişi var. Başka geliri (örneğin ticari kazancı, serbest meslek kazancı, kâr payı veya temettü gelirleri) ile birlikte kira geliri beyan eden 175 bin 115 mükellef daha var.
Bunların dışında bir de şirketlerin kira gelirleri var.
Topladığımızda, kira geliri beyan eden 2 milyonun üzerinde mükellef var. Bazılarının bir kaç gayrimenkulden kira aldığını göz önüne aldığımızda, bu sayının bir kaç katı kiracı var.
HAYALİ VERGİ NE?
Şimdi, kira geliri elde eden çok kişinin, nefesini tutmuş vaziyette “hayali verginin ne olduğunu” merak ettiğini tahmin ediyorum.
Hayali vergi bir cümle ile şu;