80’lik nineye hapis

Yaşı 80’e yaklaşan ve geçirdiği Parkinson hastalığından dolayı tekerlekli sandalyeye mahkum olan bir nine, yakın bir süre önce ağır bir kalça ameliyatı geçirmesine rağmen, vergisini ödemediği için “üç ay hapse” mahkum edilmiş.

“Bu kadıncağız yaşlı, üstelik tekerlekli sandalyeye mahkum” demeden nineyi hapse atmışlar.

NE ZAMANDAN BERİ

Şimdi Hürriyet okurlarının kafası karışacak.

“Vergi borcunu ödemediği için hapse atılan birini ilk kez duyuyoruz, Türkiye’de insanlar ne zamandan beri vergisini ödemediği için hapse atılıyor?” diye soracaklar.

Haklısınız... Türkiye’de insanlar, vergi borcunu ödemediği için hapse atılmıyorlar.

Yukarıdaki olay İngiltere’de yaşanmış.

İngiliz maliyesi, belediye hizmet vergisin ödemediğini tespit ettiği Betty Jack adlı nineyi, mahkemeye vererek, üç ay hapse mahkum ettirmiş.

Uzun süredir yürüyemeyen ve tekerlekli sandalye kullanan bu yaşlı nine, ağır bir kalça ameliyatı geçirmiş olmasına rağmen, gözünün yaşına bakılmadan, hapse atılmış.

DİĞER ÜLKELER

Yukarıdaki uygulama, İngiltere’ye özgü değil.

Amerika’da bir slogan var, belki duymuşsunuzdur;

“Amerika’da ölümden ve vergiden kaçılmaz” diye...

Internal Revenue Service (IRS) diye adlandırılan Amerikan vergi idaresi, bu konuda çok acımasız.

IRS binasının duvarında bir yazı :

“Ünlü gangster Al Capone, yasa dışı faaliyetlerinden değil, vergi kaçırdığı için hapse atılabilmiştir.”

Yani anlayacağınız, olay bu kadar ciddi…

Ancak bu ülkede, vergi ödüyor olmak da çok önemli. Vergisini ödeyen kişi, ayrıcalıklı bir vatandaş konumunda. Amerikan filmlerinde görüyorsunuz; polis müdahale ettiğinde ya da yakaladığında, adamın ilk sözü “I am a tax payer” diyerek, kendisinin vergi ödeyen bir vatandaş olduğunu hatırlatmak oluyor.

Polise bir anlamda “Bana bak, ben herhangi biri değilim. Vergisini ödeyen biriyim” deme hakkını buluyor ve dikkatli davranmasını talep ediyor.

TÜRKİYE’DEKİ DURUM

Şimdi bunları okuyunca;

“Peki… Türkiye’deki durum ne?” diye soracağınızı tahmin ediyorum.

Türkiye’de vergi borcu olan birisi, bu borcunu ödemezse, hapse atılamıyor. Maliye, o kişinin mal varlığını yani evini, arsasını, banka hesabını, işyerini vs. araştırıyor. Haczedebileceği bir mal ya da para bulabilirse, ona el koyuyor. Bunun dışında, 5 milyon TL ya da 100 milyon TL dahi olsa, vergi borcu olan birisi, vergisini ödemediği için hapse atılamıyor.

Vergi borcunu ödemediği için gazetelerde “vergi yüzsüzleri” olarak açıklananların listesine bakıyoruz; en yüksek borcu olanların da çoğu odacı, şoför, amele, çoban, hamal, bulaşıkçı, alkolik gibi kişiler.�

Bazı uyanıklar, bu kişileri vergi mükellefi ya da şirket yönetim kurulu üyesi yapıyorlar. Vergileri ödemediklerinde ya da hayali ihracat, naylon fatura ticareti vs. yapıldığı ortaya çıktığında, hukuki muhatap bu kişiler oluyor. Bunlar da “meteliğe kurşun atan” kişiler olduğu için Devlet bir kuruş tahsil edemiyor.

Borç 100 bin TL’yi aşıyorsa, “yurt dışı çıkış yasağı” konuyor. O kadar…

Yıllardır “düzeltin bu yasayı, önleyin bu vurgunu” diye yazıyoruz ama anlaması gerekenler nedense anlamamazlıktan geliyorlar...