2007 bütçe sonuçları ve çarpıcı görüntüler

2006’YI BİR AYDA AŞTI

Son 30 yılın en başarılı bütçesi olarak açıklanan 2006 bütçesinin, yıl sonu itibariyle, 4 milyar YTL açık verdiği açıklanmıştı. 2007 yılı bütçesi, daha birinci ayında, 6 milyar YTL açık verdi. 2007 yılı bütçe açığının 17 milyar YTL olarak tahmin edildiği açıklandı. Ancak daha Ocak ayında bu açığın yüzde 36’sına, yani üçte birinden fazlasına ulaşıldı. Buna göre, ilk bir aydaki açık, 2006 yılının da 12 aylık toplam bütçe açığının, yüzde 150’si kadar...

Bu sonuç, Hürriyet okurları için sürpriz değil. Geçen hafta "Bütçede 30 Yılın Rekoru ve Perde Arkası" başlıklı yazımızda, halının altına süpürülen bazı giderlerin de etkisiyle, 2007’de sevimsiz bir tablo ile karşılaşılacağını belirtmiştik. Nitekim öyle de oldu...

BAZI ÇARPICI GÖRÜNTÜLER

- Faiz Giderleri

Faiz giderlerinde ilginç bir görüntü var, Aralık 2006’da 1,8 milyar YTL olan faiz giderleri, Ocak 2007’de 7 milyar YTL’ye zıplamış. Borçlanma vadesinin 2007’ye sarkıtılmasıyla, 2006 yılı faiz giderlerinin ve buna bağlı olarak da bütçe açığının azaltılmasının amaçlandığı ortaya çıkıyor.

- Personel Giderleri

2007 yılı Ocak ayı personel giderleri, 4 milyar 360 milyon YTL. 100 bini aşacak yeni memur alımı nedeniyle, personel giderlerinin de yıl sonu hedefi olan 43,7 milyar YTL’yi aşması sözkonusu.

- KDV’de Gerileme

2007 yılı Ocak ayı "Dahilde Alınan KDV" geliri olan 1 milyar 743 milyon YTL, geçen yılın aynı dönemindeki 1 milyar 875 milyon YTL’lik KDV gelirinin 132 milyon YTL gerisinde kaldı.

2007 yılında, dahilde alınan KDV’de yüzde 27 artış öngörülürken, ilk ayda bırakın artışı, azalma olması dikkat çekici. Bu gerilemede, kaldırılan "Ücretlilere Vergi İadesi"nin de etkisinin olduğu söylenebilir.

- Bir Defalık Gelirler

2006 yılında, TMSF tarafından, büyük kısmı Telsim’in satışından elde edilen gelirden, 4,5 milyar YTL Maliye’ye aktarılmıştı. 2007 yılında, bu tutarda bir paranın TMSF tarafından Maliye’ye aktarılması, mümkün gözükmüyor.

2006 yılında, SSK ve Bağ-Kur affı nedeniyle, yaklaşık 3,7 milyar YTL gelir elde edilmişti. Bu gelir de 2006 bütçesini rahatlatmıştı. 2007 yılında ödenecek taksitlerden, SSK ve Bağ-Kur affından, bu tutarda bir gelir sağlanması mümkün değil.

- Halı Altına Süpürülen Giderler

2006 yılında, bütçede 323 No.lu "Bütçeleştirilmiş Borçlar" hesabında gözüken, 1 milyar 736 bin YTL (Yeşil kartlıların tedavi ve ilaç giderleri, kamu personelinin tedavi ve ilaç giderleri vs.) daha önce de yazdığımız gibi, gerçekleşmiş ancak bütçe gideri yazılmamıştı.

Bunların önemli bölümü Ocak 2007 hesaplarına, gider kaydedildi. 2006’da bütçeye kaydedilmeyen 1,2 milyar YTL’lik "Mahalli İdare Payları" da, 2007 hesaplarına kaydedildi.

Şubat ayı "Geçici Vergi" ödemeleri ile biraz rahatlayacak ama bütçedeki sorun devam edecek. Örneğin Şubat ayında 4 milyar YTL’lik faiz gideri, 2006 yılından kalan 770 milyon YTL gider (1,2 milyar YTL’lik yeşil kart ödemelerinin sadece 480 milyon YTL’si yapıldı), KDV gelirlerindeki gerileme ve gıdadaki olası KDV indirimi hesaba katılırsa Şubat ve izleyen aylarda da bütçe açığı devam edeceğe benziyor.

DAVUL VE TOKMAK

Seçim yılı olması nedeniyle, yeni vergiler getirmektense, KİT zamları tercih edileceğe benziyor. Mevcut göstergelere baktığımızda, 2007’deki yüzde 4’lük enflasyon hedefinin tutmayacağı şimdiden netleşti. Bu konuda, en iyimser tahmin yüzde 8 olabilir. Bu arada, başta KDV olmak üzere, vergi hedeflerinde sapmalar sözkonusu.

Ancak, bu vergiyi toplayanın Gelir İdaresi Başkanlığı, tahminleri yapanın da Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü olması yani "davul ve tokmağın, farklı birimlerde olması" nedeniyle, olası sapmaların teknik düzeyde muhatabı da net olarak belli değil.

Bakalım, IMF’nin son gelişmelerle ilgili tepkisi ve uyarıları ne olacak...