Rüzgar antisosyal ya da kıskanç olabilir mi?

Annelik sürekli sorular sormak demekmiş. Bu günlerde biri benim karikatürümü yapsa inanın konuşma baloncuğumun içinde koca bir soru işareti olurdu. Bu hafta sorularımı uzman psikiyatr Dr. İbrahim Bilgen’e sordum, cevaplarını aldım

BEBEĞİN KANKASI OLUR MU

11 aylık çocuk sosyalleşmeli mi? Rüzgar’ı ne zaman kendi gibi küçük bir bebekle yan yana getirsem ya gözüne parmak sokmak istiyor ya da saçını çekmek... Benim oğlum sosyal bir canavar mı

- Sosyalleşme, çocuğun gelişiminin önemli bir parçası. İleride sosyal çevreye uyum sağlamış bir birey olması buna bağlı. Ama bu noktada çocuğun mizacı çok önemli. Bazı çocuklar, diğerlerine göre daha sosyal. Girdikleri her ortamda çevrenin sempatisini toplarlar. Bazılarıysa sadece aile arasında, huzurlu ortamda sosyalleşmek ister. Aşırı kaygılı kişilerin çocukları da kaygılı ve huzursuz olur. Bu değişmez bir gerçek. Çocuk daha bebekken, çevresindekiler, onun ihtiyaçlarına cevap verebilmek için kullandığı jest ve mimikleri anlamlandırır. Çocuğun ihtiyaçlarının doyurulması ve saygı duyulması; onu başkalarına açılmaya ve sosyal becerilerini geliştirmeye iter.
Çocuklar altı aydan itibaren, diğer çocuklarla sınırlı fakat ahenkli ilişkiler kurabilir.
Örneğin altı aylık bir bebek, bir yandan biberonla sütünü içerken, bir yandan da oyuncaklarını alıp vererek eğlenebilir. 10-12 aylık bir bebek, diğer bir bebek ağlıyorsa, kendisi de gözyaşlarına boğulabilir. 13-14 aya doğru, ağlayan başka bir çocuğu okşayabilir ya da sarılabilir. 18 aya doğru bir diğer çocuğu, kırık oyuncağını kendi sağlam oyuncağıyla değiştirerek teselli edebilir. Bu örnekler, çocuğun çok küçük yaşlarda bile çevresindekilere karşı ne kadar hassas olduğunu gösterir. Çocuklar için yaşıtı diğer çocuklarla beraber olabileceği bir ortam, çok önemli. Çünkü çocuğa gözlemleme, taklit etme ve sosyal yeteneklerini ifade etme fırsatı verir. Rüzgar’ın karşısındaki bebeğe dokunmak istemesi çok normal. Saçını zarar vermek için değil, keşfetmek için çektiğine emin olabilirsiniz.

KISKANMAK ÖĞRENİLEN BİR TAVIR MI

Ne zaman kucağıma başka bir bebek alsam Rüzgar bağırmaktan kıpkırmızı oluyor... Bebekler kıskanmayı ne zaman öğrenir

- Bebeklerde kıskançlık her yaşta olabileceği gibi, en fazla 3-5 yaş arasında anne ya da baba yabancı bir çocuğu kucağına aldığı zaman gözlenir. Çocuk için anne ve babası tektir ve sevgisinin kaybolarak başka bir kişiye yöneleceği kaygısı, çok sayıda fiziksel ve psikolojik sıkıntıya yol açabilir. Bunlar arasında en sık rastladıklarımız; saldırganlık, hareketlilikte artış, alt ıslatma hatta depresyon bulgularına varan sıkıntılar. Bu açıdan baktığımızda kıskançlık doğal gibi görünür. Küçük kardeşe duyulan kıskançlık en sık görülen türü. En ağır kıskançlık 5 yaşından önce kardeş sahibi olan çocuklarda görülür. Çoğu davranışlarımızı çocukluk yıllarımızda öğreniriz. Burada öğrendiğimiz şema ve inançlar hayatımız boyunca bizleri yönlendirmeye devam eder. Çocukluk çağında kardeş kıskançlığı yaşayanlarda ileride bu tür sıkıntılara daha fazla rastlanıyor. Eşiniz çok güzel bir bayan ya da erkekle eve gelerek ‘Bundan sonra hep beraber yaşayacağız. Hatta sen daha kıdemlisin, lütfen ona yardımcı ol ve anlayışlı davran’ dese ne hissederdiniz? Kardeşi olduktan sonra okul başarısı düşen çocukları şimdi daha iyi anlıyor musunuz? Biz büyüklerin bile tahammül edemediğimiz şeyleri çocuklarımızdan bekliyor olmamız çok büyük bir yanılgı.

BENİ BABASINDAN KISKANIR MI

Erkek çocuk ne zaman anneyi babadan kıskanmaya başlar? Ve bu durum karşısında ne yapılmalı

- İki buçuk yaşında. Cinsel kimlik gelişimi iki yaşında başlar ve cinsel çekirdek kimlik iki buçuk yaşında oluşur. İki buçuk yaşla beş yaş arasındaki kız çocuklar babalarını, erkek çocuklar da annelerini diğer ebeveyninden kıskanır. Bu normal bir süreç. Bu dönemde çocuğu utandırmamak önemli. Ama normal davranışlardan kaçmak da doğru değil. Yani çocuğunuzun önünde birbirinizi öpmekten sakınmamalısınız. Öpüşün ve bunu normal bir davranış gibi yapın. Kız çocuk babasını öperken, erkek çocuk annesini öperken diğer ebeveynin onu utandırması doğru değil. Hatta desteklenmesi gerekir. Koşulsuz sevgi verilmesi, çocuğa karşı duyarlı olunması, kardeşi varsa dengelerin mümkün olduğu kadar bozulmaması çocuğun kıskanç olmasını engeller. Çocuğunuzun yapmasını istemediğiniz davranışları yapmayarak ona örnek olmak en doğrusu. Çok fazla öğüt vermek ve kitaplar okumak yerine iyi birer örnek olmanız gerekir. Ben kıskançken çocuğumun kıskanç olmamasını beklemek çok doğru olmaz.
Yazarın Tüm Yazıları