Meğer ne mahirmiş kedilerin burnu

Burunlarının çok yetenekli olduğu bilinmeyen bir şey değil, bilinmeyen kısım bu burnun çalışma şekliydi.

ABD’de Ohio Eyalet Üniversitesi’ndeki araştırmacıların da arasında yer aldığı şanlı biliminsanlarımız, bir ev kedisinin burnunun, kedigillere etkili koku alma duyusunu vermek için karmaşık, yüksek verimli bir kimyasal analiz ekipmanı gibi işlev gördüğünü ortaya koymuş.

PLOs dergisinde de yayımlanan araştırmaya göre biliminsanları gerçek bir kedinin burnunun yüksek çözünürlüklü bir taramayla üç boyutlu bir modelini geliştirdiler. Bu sanal kedi burnu üzerinden hava ve koku akışı simülasyonları, burnun çoklu dallanma tüplerine sahip bir gaz kromatograf cihazına benzer şekilde işlev gördüğünü gösterdi.

İki farklı hava akışı bölgesi buldular. Bunlar, filtrelenip akciğerlere giderken ağız çatısının üzerinde yavaşça yayılan solunum havası ile merkezi bir geçitten doğrudan burun boşluğunun arkasına doğru kokuyu algılayan bölgeye hızla hareket eden koku maddesi içeren ayrı bir akış olarak ayrıldı.

KARMAŞIK KANALLAR

Bu iki kanaldan ne kadar akış geçtiğini ölçtüler. Çalışmanın ortak yazarı Kai Zhao, koku tespitinin çok hızlı olması istendiği için kokuyu yüksek hızda ileten bir dal olduğunu belirterek, “Bu da potansiyel olarak havanın solunum bölgesinden süzülmesini beklemek yerine hızlı tespit yapılmasına izin veriyor. Hava temizlenirse ve süreç yavaşlarsa kokunun çoğunu kaybedebilirsiniz” diyor.

Araştırmacılar, çok sayıda karmaşık kanalın, amfibilerde görüldüğü gibi tek bir düz tüpe sahip olmaktan yaklaşık 100 kat daha verimli olabileceğini buldu.

Dr. Zhao şunu soruyor: “Kedi burnu muhtemelen köpeğinkine benzer bir karmaşıklık seviyesine sahip ve bir kemirgeninkinden daha karmaşık. Ve bu şu soruyu akla getiriyor: Burun neden bu kadar karmaşık olacak şekilde evrimleşti?”

Eğer bir kedinin burnunda koku algılama için sadece bir düz tüp olsa koku algılamasının şu anki kadar verimli olması için kafasının şu anki boyutundan daha uzun olması gerekiyormuş.

Yani kediler bir şeyi kokladı ve sevmediyse haklı olduklarını düşünebiliriz. Üzerinde epey çalışıyorlar çünkü.

KEDİ AĞRI DEDEKTÖRÜ

Japonya’da teknoloji firması Carelogy, ‘Cat Pain Detector’ adlı bir uygulama piyasaya sürdü ve şimdiden 43 bini aşan kullanıcı sayısına ulaştı. Bu kullanıcıların çoğu Japonya’da olsa da Güney Amerika ve Avrupa’da da ilgi görüyorlar. Uygulamayı geliştirirken, 6 bin kedi fotoğrafı toplanıp kedilerin fotoğraflardaki kulak, burun, bıyık ve göz kapağı pozisyonları incelenmiş. Sağlıklı kediler ve fark edilmesi zor hastalıklar nedeniyle acı çekenler arasındaki farkları ölçmek için de Montreal Üniversitesi tarafından tasarlanan puanlama sistemi kullanmışlar.

Daha sonra kullanıcıların da sisteme yükledikleriyle 600 bin fotoğrafa ulaşılmış ve yapay zekâ daha da gelişmiş. Uygulama şu anda yüzde 90’a yakın doğrulukta tespit yapıyor.

Geliştiricilere göre bu programın amacı, insanları veterinere doğru zamanda gitmeye yönlendirmek.

OKUR FOTOĞRAFI

HADİ İYİLEŞ BIDIK

Okurumuz Aslı Aktaş, köpeği Bıdık’ın fotoğrafını, sağlık durumunu anlattığı bir notla iletiyor. Dualarımız Bıdık’la. İyileşip oyun oynamaya devam etmesini diliyoruz. “Dünyamı hayatıma girdiği andan itibaren güzelleştiren... Sadece kendini değil bana dünyadaki her hayvanı sevdirecek kadar büyük bir sevgi veren oğlum Bıdık’ı paylaşmak istedim. Bıdık şimdi 13 yaşında ve maalesef son zamanlarımızı sürekli hasta olarak geçiriyoruz. Onu her şeyden çok seviyorum. Hepinize sevgiler teşekkürler.” Bıdık’a ve Aslı Aktaş’a mücadeleye devam diyoruz ve iyi haberleri bekliyoruz. Sizden de kedinizin köpeğinizin fotoğrafını bekliyorum.

NOT: Kediniz ya da köpeğinizin fotoğrafını #dünyagüzeli etiketiyle ve Hürriyet’i mention’layarak sosyal medyada paylaşın ya da sdemirel@hurriyet.com.tr adresine mail atın, seçip paylaşalım...