Çernobil köpekleri evrim mi geçiriyor

Santral yakınlarında yaşayan 302 yabani köpeğin DNA’larının analiz edildiği bir çalışmada, hayvanlar 16 km uzakta yaşayan diğer hayvanlarla karşılaştırıldı ve dikkate değer farklılıklar görüldü.

Çalışma, bu farklılıkların nedeninin radyasyon olduğunu kanıtlamasa da veriler radyasyona maruz kalmış bu popülasyonları analiz etmek ve başka yerlerde yaşayan köpeklerle nasıl karşılaştırıldıklarını anlamak için önemli bir adım.

Güney Karolina Üniversitesi ve Ulusal İnsan Genomu Araştırma Enstitüsü’nden bilim insanları, radyasyonun genomlarını nasıl değiştirmiş olabileceğini daha iyi anlamak için Çernobil veya çevresinde bulunan 302 yabani köpeğin DNA’sını incelemeye başladı. Elde ettikleri sonuçlar Science Advances dergisinde yayımlandı.

Science News’e konuşan bir çevre bilimci, radyasyon kaynaklı mutasyonları akraba evliliği gibi diğer etkilerden ayırmanın zor olması nedeniyle bu çalışmalardan sonuç almanın zorluğunun altını çiziyor.

Ancak bu çalışma, radyasyonun daha büyük memeliler üzerindeki etkilerinin araştırılması için bir şablon oluşturmaktadır; zira Çernobil Santrali ve yakınındaki Çernobil Şehri’nde dolaşan köpeklerin DNA’ları, radyasyona maruz kalmamış bölgelerde yaşayan köpeklerle karşılaştırılabilir.

Henüz kesin sonuçlara varılmamış olsa da, bu çalışmanın radyasyonun doğal evrim üzerindeki etkisini anlamak için eşsiz bir bilimsel fırsat haline geldiğini gösteriyor.

ÜÇ RENKLİ KEDİLERİN 3 BİNDE 1’İ ERKEK

ÜÇ renkli kedilerin hepsinin dişi olduğunu biliyoruz. Beyaz, siyah ve turuncu kürk lekeleriyle bilinen ve Calico olarak bilinen kedilerin dişi olduğuna dair bilgimiz genetikle destekleniyor.

Araştırmacılar bu durumu, kedilerde kürk renginin esas olarak X kromozomu üzerinde bulunan genler tarafından belirlenmesiyle açıklıyorlar.

İki X kromozomuna sahip olan dişi kediler, her kromozomda farklı renk genlerini miras alabilir ve bu da kürklerinde birden fazla rengi ifade etmelerine olanak tanır. Erkek kediler tipik olarak sadece bir X kromozomuna (XY) sahiptir ve bu da kürk rengi olasılıklarını sınırlar.

Bununla birlikte, erkeklerin fazladan bir X kromozomu (XXY) ile doğduğu Klinefelter sendromu olarak bilinen genetik bir durum nedeniyle nadir erkek calico kediler mevcuttur. Bu ek kromozom, calico kedileri tanımlayan karakteristik beyaz, siyah ve turuncu lekeleri sergilemelerini mümkün kılıyormuş. Bu erkeklerin çoğu da kromozomal anormallikleri nedeniyle kısırmış.

HOLLANDA’DAN İKİ IRKA YASAK

HOLLANDA hükümeti, genetik manipülasyon sonucu sağlık sorunları yaşayan iki popüler kedi ırkı için yasal düzenlemeye imza attı. 1 Ocak 2026 itibarıyla ülkede Scottish Fold ve tüysüz olan ve Sfenks olarak bilinen kedilerin sahiplenilmesi yasaklanacak. Scottish fold kedilere gazetemiz sayfalarında çok rastlıyorsunuz. Birisi de yayın yönetmenimiz Ahmet Hakan’ın kedisi Sekter. Sekter hiç Hollanda’yı görmek istiyor mu bilmiyoruz ama eğer bir gün gezmek isterse içi rahat olsun. Çünkü yasak, halihazırda sahiplenilmiş kediler için geçerli değilmiş.

MAN ADASI’NIN ŞÖHRETLİ KEDİSİNE ÖZEL TASMA




MAN Adası’nda yerel halk arasında ünlenen beş yaşındaki bir kediye, özel bir tasma hediye edildi. Thomas ismindeki kedi, kasabanın en işlek caddesindeki mağazalar arasında dolaşmasıyla tanınıyor ve pek çok kişi ona yiyecek ve uyuması için rahat bir yatak sunuyor. Belediyede yapılan bir törenle Thomas’a madalyon şeklinde özel bir tasma takıldı. Thomas’ın fotoğraflarından oluşan bir yeni yıl takvimi, kar küresi, kupa gibi hediyelik eşyalar satışa sunuldu.

KEDİ SEVGİSİ BÖYLE HAYATA BAĞLIYOR

Okurumuz Nurettin Erhuy’un gönderdiği mesaj yüreğime oturdu. Paylaşıyorum.

“Hayatımın 60 yılında köpeklerle, onların eşsiz sadakat ve sevgisiyle yaşadım. Son köpeğimle, adeta konuşur sohbet ederdim. Her köpeğimin ölümü bir sevdiğim, yakınımın acısından farklı değildi. Ama onun ölümüyle adeta yıkıldım, yeniden bir köpek alamadım. Eşimin vefatıyla hayatım kararmışken hiçbir zaman birlikte olmayı düşünmediğim, peşime takılıp eve kadar takip ederek paçama yapışan küçücük bir kedi yavrusunun beni böylesine hayata bağladığına inanamıyorum: Sanki her halimi anlıyor, sevgisi müthiş... Tek kusuru var Duman çiçekleri sevmiyor. Olsun o harika.”

Okurumuzun, başta eşi olmak üzere kayıpları için çok üzgünüm. Sabır diliyorum. Duman’ın ona yaşam enerjisi vermiş olması bunca kötü haberden sonra gerçekten sevindirici bir gelişme. Okurumuza Duman’la beraber sağlıklı günler diliyorum. Sizden de kedinizin köpeğinizin fotoğrafını bekliyorum.

NOT: Kediniz ya da köpeğinizin fotoğrafını #dünyagüzeli etiketiyle ve Hürriyet’ten bahsederek sosyal medyada paylaşın ya da sdemirel@hurriyet.com.tr adresine mail atın, seçip paylaşalım...